65. Талоқ

Эй Набий! Агар аёлларни талоқ қиладиган бўлсангиз,иддалари учун қилинг ва иддани ҳисобланг ва Алоҳга тақво қилинг. Уларниуйларидан чиқарманглар ва ўзлари ҳам чиқмасинлар, илло, очиқ-ойдин фоҳиша ишқилган бўлсалар (чиқарилурлар). Ва ана шу нарсалар Аллоҳнинг чегараларидир. КимАллоҳнинг чегарасидан чиқса, ҳақиқатда ўзи ўзига зулм қилибди. Сен билмайссан,шоядки Аллоҳ ундан кейин бирор ишни пайдо қилса. (Аёллар учун идда ўтиришнибошлашга муносиб вақт ҳайздан пок бўлганларидан сўнг жинсий яқинлик қилмай турибталоқ қўйишдир. Бунинг акси ҳам бўлиши мумкин. Шундан келиб чиқиб, талоқ иккигабўлинади: сунний талоқ ва бидъий талоқ. Сунний талоқ – эр киши ўз хотининиҳайздан пок пайтида, жинсий яқинлик қилмай туриб ёки ҳомиладорлиги аниқ бўлганда талоқ қилишдир. Ушбу шартларнинг қўйилиши ҳам талоқнинг олдини олиш учунтутилган йўлдир. Эр киши хотинини ҳайздан пок бўлишини кутиб, ҳовридан тушиб,талоқ ниятидан қайтиб қолиши мумкин. Ёки ҳомиладорлиги аниқлангандан сўнг меҳрикучайиб, талоқни унутиши ҳам мумкин. Бидъий талоқ – юқорида саналган шартларвужудга келмаган пайтдаги талоқдир. Яъни, ҳайз пайтида, поклик пайти-ю, амможинсий яқинлик содир бўлганда қўйиладиганидир. Бидъий талоқ қилган киши гуноҳкорҳисобланади. Лекин ўртага талоқ тушаверади.)

Бас, улар муддатларига етсалар, яхшилик билан ушланглар,ёки яхшилик билан ажралинглар ва сиздан икки адолатли кишини гувоҳ қилинглар. Вагувоҳликни Аллоҳ учун қилинглар. Бу ишингиздан кимнинг Аллоҳга ва қиёмат кунигаиймони бўлса, ваъзланади. Ким Аллоҳга тақво қилса, У зот унинг йўлини очиб қўюр.

Ва унга ўзи ўйламаган тарафдан ризқ берур. Ким Аллоҳгатаваккал қилса, бас, унга У зотнинг Ўзи кифоядир. Албатта, Аллоҳ Ўз ишиниетказувчидир. Ҳақиқатда, Аллоҳ ҳар бир нарсага ўлчов қилиб қўйган. (Учинчипоклик охирлаб қолганда эр хотингаражъат қилиб қайтариб олса, оилавий ҳаётларидавом этаверади. Идда тугашига яқин қолганда ҳам ажралиш фикридан қайтмаганбўлса, яхшилик билан ажралиш керак.)

Аёлларингиздан ҳайздан ноумид бўлганларининг иддаси, агаршубҳангиз бўлса, уч ойдир. Ҳайз кўрмаганлариники ҳам. Ҳомиладорларнинг иддасиҳомилаларини қўймоқликдир. Ким Аллоҳга тақво қилса, У зот унинг ишида осонликқилиб берадир.

Булар Аллоҳнинг сизга туширган амридир. Ким Аллоҳга тақвоқилса, унинг гуноҳларини кечирур ва ажрини кўпайтириб берур.

У(аёл)ларга имконингиз борича ўзингиз яшаб турган жойданжой беринг. Уларга сиқиштириш мақсадида зарар етказманг. Агар ҳомиладорбўлсалар, то ҳомилаларини қўйгунларича уларга нафақа беринглар. Агар сизга(фарзандни) эмизиб берсалар, ҳақларини беринглар, ўзаро яхшилик билан маслаҳатқилинглар. Агар қийинчиликка учрасангиз, у(эр)га (фарзандини) бошқа аёл эмизибберур.

Ризқи кенг кенглигидан нафақа қилсин. Кимнинг ризқи торбўлса, унга Аллоҳ берганидан нафақа қилсин. Аллоҳ ҳар бир нафсни Ўзи берганиданортиқчага таклиф қилмас. Аллоҳ қийинчиликдан сўнг тезда осонликни берадир.(Талоқ қилинган аёл ҳомиладор бўлса, талоқ қилувчи эр уни туққунича нафақа билантаъминлаб туриши керак. Ушбу нафақа таом, кийим ва маскан кабиларни ўз ичигаолади. Агар аёл талоқ қилган эридан бўлган фарзандни эмизса, хоҳласа, эмизганиучун ҳақ олади. Бу ҳақнинг қанча бўлиши “ўзаро яхшилик билан маслаҳат қилинг”деган амрга биноан келишилади. Ораларига талоқ тушган эру хотин фарзандни эмизишҳаққини келишишдан “Агар қийинчиллика учраса”лар,унга (эрга, фарзандни) бошқааёл эмизиб беради”. Яъни, эр бошқа бегона аёл билан шартнома тузиб, унга ҳақбериб боласини эмиздиради. Ислом дини аёлларни қанчалик эъзозлаганини ушбуҳукмдан ҳам билиб олса бўлади. Таоми, кийими ва маскани эрининг зиммасига. Ҳаттоболани эмизиш ташвиши ҳам хотиннинг эмас, балки эрнинг зиммасида, унинг бурчи.)

Кўпгина қишлоқлар ўз Роббисин амрига саркашлик қилди.Бас, Биз уларни шиддатли ҳисобга олдик ва қаттиқ азоб ила азобладик.

Бас, улар ўз ишларининг ёмонлигини тотиб кўрдилар ваишларининг оқибати ютқизиқ бўлди.

Аллоҳ уларга қаттиқ азобни тайёрлаб қўйди. Бас, Аллоҳгатақво қилинг, эй иймон келтирган ақл эгалари. Ҳақиқатда, Аллоҳ сизларга зикрнитуширди.

Пайғабарники, у иймон келтириб ва яхши амалларниқилганларни зулматлардан нурга чиқариш учун, сизларга Аллоҳнинг равшан оятларинитиловат қилиб берур. Ва ким Аллоҳга иймон келтирса ва яхши амалларни қилса, Узот уни дарахтлари остидан анҳорлар оқиб турган жаннатларга киритур. У ердаабадул-абад қолурлар. Ҳақиқатда, Аллоҳ унинг ризқини яхши қилгандир.

Аллоҳ етти осмонни ва улар мислидек ерни яратган зотдир.Уларнинг орасидан У зотнинг амри тушадир. Аллоҳ ҳар бир нарсага қодир эканинива, албатта, Аллоҳ ҳар бир нарсани Ўз илми ила ўраб олганини билишингиз учун.