37. Вас-саффот

Сафда тизилиб турувчилар ила қасам.

Зажр (қилинадиганларни) зажр қилгувчилар ила қасам.

Зикрни тиловат қилгувчилар ила қасам. (Уч тоифафаришталар билан қасам ичиб бўлиб, энди, қасам ичилган нарса зикр қилинади.)

Албатта, илоҳингиз ягонадир.

У зот осмонлару ернинг ва иккиси орасидаги нарсаларнингРоббидир. Ва машриқларнинг Роббидир.

Албатта, Биз бу дунё осмонини юлдузлар зийнати-лазийнатладик.

Ва ҳар бир итоатсиз шайтондан сақлаш учун.

Улар юксак тўплиққа қулоқ сола олмаслар ва ҳар томондан(учқун-ла) отилурлар.

Ҳайдалурлар! Улар учун узлуксиз азоб бордир.

Магар бирорта сўзни ўғриликча тинглаган шахс бўлса, униёқгувчи олов таъқиб этар.

Бас, сен улардан сўра: уларни яратиш қийинроқмикан ёкиБиз яратган зотларни?! Албатта, Биз уларни ёпишқоқ лойдан яратдик.

Балки сен ажабландинг, улар эса масхара қилурлар.

Қачонки эслатилсалар, эсламаслар.

Қачонки бирор оят-белгини кўрсалар, қаттиқроқ масхарақилурлар.

Улар: “Бу (Қуръон) очиқ-ойдин сеҳрдан бошқа нарса эмас.

Ўлсак-да, тупроқ ва суяк бўлсак-да, албатта, Биз қайтатирилтирилурмизми?!

Аввалги ота-боболаримиз ҳам-а?!” дедилар.

Сен: “Ҳа! Хор бўлган ҳолларингизда!” дегин.

Бас, у фақатгина бир қичқириқдан иборат, холос. Бас,бирдан улар назар солиб турибдилар-да!

Ва улар: “Воҳ, шўримиз қурисин! Бу жазо куни-ку!” дерлар.

Бу сизлар ёлғонга чиқариб юрган ажрим кунидир.

Зулм қилганларни, уларнинг жуфтларини ва улар ибодатқилиб юрган нарсаларини тўпланг.

Аллоҳдан ўзга. Бас,уларни жаҳийм йўлига ҳидоятқилинг”(дейилур).

Ва уларни тўхтатинглар! Албатта, улар сўралгувчидирлар.

Сизларга нима бўлди? Ўзаро ёрдамлашмаяпсиз?!

Йўқ! Улар бугунги кунда таслим бўлгувчилардир.

Улар бир-бирларига савол берурлар.

Улар: “Албатта, сизлар бизга ўнг томондан келар эдингиз”,дерлар.

Улар: “Йўқ! Сиз ўзингиз мўмин бўлмаган эдингиз.

Бизнинг устингиздан ҳукмронлигимиз бўлмаган эди. Йўқ! Сизўзингиз туғёнга кетган қавм эдингиз.

Бас, ҳаммамизга Роббимизнинг (азоб) сўзи ҳақ бўлди.Албатта, биз тотгувчилармиз.

Ҳа, биз сизларни иғво қилдик. Албатта, биз иғво қилгувчиэдик”, дерлар.

Бас, улар у кунда азобда шерик бўлгувчилардир.

Албатта, Биз жиноятчиларга шундоқ қилурмиз.

Чунки, уларга қачонки “Ла илаҳа иллоллоҳу”, дейилса,мутакаббирлик қилар эдилар.

“Ахир биз бир жинни шоирни деб ўз худоларимизни таркқилгувчи бўлайликми?!” дер эдилар.

Йўқ! У ҳақни келтирди ва Пайғамбарларни тасдиқ қилди.

Албатта, сиз аламли азобни тотгувчидирсиз.

Қилиб ўтган нарсангиздан бошқа нарсанинг жазосиниолмассиз.

Магар Аллоҳнинг ихлосли бандалари.

Ана ўшаларга, ўзларига маълум ризқ бордир.

Мева-чевалар бордир. Улар икром қилинган ҳолларида…

Наъийм жаннатларида…

Сўрилар устида бир-бирларига қараган ҳолларида бўлурлар.

Уларга оқар чашмадан қадаҳлар айлантириб турилур.

Оппоқ, ичгувчига лаззатбахшдир.

Унда ҳеч бир зарар йўқдир ва ундан сархуш ҳам бўлмаслар.

Олдиларида кўзларини (бегоналардан) тийгувчи шаҳлокўзлилар бордир.

Улар худди асраб қўйилган тухумга ўхшарлар.

Бас, улар бир-бирларидан сўрай бошлайдилар.

Ичларидан бир сўзловчи: “Аниқки, менинг бир дўстим борэди. (Аҳли жаннатлардан бирлари сўз бошлаб, ҳеч шубҳа йўқки, у дунёда менинг биртанишим бор эди.)

У: “Сен ҳам тасдиқловчиларданмисан?!

Ўлиб, тупроқ ва суяклар бўлиб кетсак ҳам, албатта,жазоланадиганлардан бўлурмизми?!” дер эди.

Сизлар ҳам қараяпсизларми?” деди.

Бас, ўзи қараб, уни дўзахнинг ўртасида кўрди.

У: “Аллоҳга қасамки, мени ҳам ҳалок қилишингга оз қолганэкан.

Агар Роббимнинг неъмати бўлмаганида, мен ҳам (дўзахга)ҳозир қилинганлардан бўлур эдим.

Биз ўлгувчи эмас эканмизми?!

Фақат биринчи ўлимимиздан бошқа?! Биз азоблангувчи эмасэканмизми?!” деди.

Албатта, бу айни улуғ ютуқдир.

Бас, амал қилгувчилар мана шунга ўхшаш нарса учун амалэтсинлар.

Манзил ўлароқ ана ўша яхшими ёки заққум дарахтими?

Албатта, Биз у(дарахт)ни золимлар учун фитна қилдик. (Биззаққум дарахтини золимлар–кофир ва мушриклар учун фитна қилиб қўйдик. Мушриклар,жаҳаннамда заққум деган дарахт бўлар экан, деган гапни эшитганларида, доимо оловёниб турадиган дўзахда қандай қилиб дарахт ўсади, оловда куйиб кетмайдими, дебмасхара қилишди.)

Дарҳақиқат, у бир дарахт бўлиб, дўзах қаъридан чиқур.

Унинг (мева) тугар жойи, худди шайтонларнинг бошларигаўхшайдир.

Бас, албатта, улар ундан егувчилардир. Ундан қоринларнитўлдиргувчилардир.

Сўнгра, бунинг устига, улар учун ўта қайноқ сувданаралаштирма ҳам бор.

Сўнгра, албатта, уларнинг қайтар жойи жаҳаннамга бўлур.

Чунки улар ўз оталарини адашган ҳолда топдилар.

Энди эса, улар ўшаларнинг изидан чопмоқдалар.

Батаҳқиқ, улардан олдин аввалгиларнинг кўплариадашганлар.

Батаҳқиқ, Биз ичларига огоҳлантиргувчилар юбордик.

Бас, огоҳлантирилганларнинг оқибати қандоқ бўлганиганазар сол.

Магар ихлосли бандаларимизгина ҳалокатга учрамадилар.

Батаҳқиқ, Бизга Нуҳ нидо қилди. Бас, нақадар яхши ижобатқилгувчимиз. (Нуҳга ўхшаб илтижо этган бандаларимизнинг дуоларини доимо ижобатқиламиз.)

Ва Биз унга ва унинг аҳлига улуғ ғамдан нажот бердик.

Ва унинг зурриётларини, ўзларини боқий қолгувчиларқилдик.

Ва кейингилар ичида унинг учун (олқишлар) қолдирдик.

Барча оламларда Нуҳга салом бўлсин!

Албатта, Биз гўзал амал қилгувчиларни мана шундаймукофотлармиз.

Албатта, у мўмин бандаларимиздандир.

Сўнгра қолганларни ғарқ қилдик.

Албатта, Иброҳим ҳам унинг гуруҳидандир. (Нуҳдан кейинкелган Иброҳим Пайғамбар, Аллоҳнинг йўлини тутишда у билан бир гуруҳдан эди.)

Ўшанда у ўз Роббига соғлом қалб ила келмишди.

Ўшанда отасига ва қавмига: “Нимага ибодат қилмоқдасиз?!

Аллоҳдан ўзга уйдирма илоҳларни хоҳлайсизларми?!

Оламларнинг Робби ҳақида нима гумонингиз бор?!” демишди.

У юлдузларга бир назар солди

Ва:”Албатта, мен беморман” деди. (Иброҳим алайҳиссаломюраги сиқилавериб, ноқулай ҳолатга тушиб қолганини айтди. Қавмига куявериб,қалби дардга тўлганини билдирди. )

Дарҳол, ундан юз ўгириб юриб кетдилар.

Бас, тезда уларнинг худоларига бурилди ва: “Қани,емайсизларми?!

Сизга нима бўлди?! Гапирмайсизларми?!” деди.

Сўнг уларга яқинлашиб, ўнг қўл билан ура бошлади.

Улар у томон шошиб, бир-бирларини туртиб кела бошлади.(Мушриклар Иброҳим алайҳиссалом томон шошиб-пишиб, тезроқ бориш учунбир-бирларини туртишиб-суришиб етиб келишди.)

У: “Ўзингиз йўниб ясаган нарсага ибодат қиласизларми?!

Ҳолбуки, сизни ҳам, қолган нарсаларингизни ҳам Аллоҳяратган-ку?!” деди.

Улар: “Унинг учун (ўчоқ) бино қилинглар, бас, унигулханга отинглар!” дедилар.

Бас, улар унга макр-ҳийлани ирода қилишди. Биз уларнитубан қилдик.

У: “Албатта, мен Роббимга боргувчиман. У мени ҳидоятқилур.

Роббим, менга солиҳлардан ато эт”, деди.

Бас, Биз унга бир ҳалим ўғилнинг хушхабарини бердик.

Бас, қачонки (бола) унинг ўзи билан бирга юрадиганбўлганида: “Эй ўғилчам, мен тушимда сени сўяётганимни кўрмоқдаман, боқиб кўр,нима дейсан?” деди. У: “Эй отажон, сенга амр этилганни бажар, инша Аллоҳ, менисабр қилгувчилардан топурсан”, деди.

Икковлари таслим бўлиб, уни пешонасича ётқизганида.

Биз унга нидо қилдик: “Эй Иброҳим!

Батаҳқиқ, сен тушни тасдиқ қилдинг! Албатта, биз гўзал ишқилгувчиларни мана шундай мукофотлаймиз”, деб.

Албатта, бу очиқ-ойдин синовнинг айни ўзидир.

Биз унинг ўрнига катта қурбонлик фидо қилдик. (Иброҳимқурбонлик учун боласини сўйишга тайёрлигини билдирди. Уни ётқизиб, бўйнига пичоқтиради. Аммо Аллоҳнинг мақсади Исмоилнинг қонини оқизиш бўлмагани учун пичоқўтмади. Шунда Аллоҳ таоло Иброҳимга алайҳиссалом юқоридаги нидони қилди ваИсмоилнинг алайҳиссалом ўрнига сўйиш учун жаннатдан катта бир қўчқорни ато этди.Иброҳим алайҳиссалом ўша қўчқорни қурбонликка сўйди.)

Ва кейингилар ичида унинг учун (олқишлар) қолдирдик.

Иброҳимга салом бўлсин!

Биз гўзал амал қилгувчиларни шундай мукофотлармиз.

Чунки у мўмин бандаларимиздандир.

Яна Биз унга солиҳлардан бир Пайғамбар бўлажак Исҳоқнингхушхабарини бердик.

Ва унга ҳам, Исҳоққа ҳам барака бердик. Икковларинингзурриётидан гўзал амал қилгувчи ҳам, ўзига очиқ-ойдин зулм қилгувчи ҳам бўлур.(Иброҳимга ҳам, Исҳоққа ҳам барака бердик. Уларнинг наслидан Пайғамбарларчиқадиган қилиб қўйдик. Ким ўша Пайғамбарларга эргашса, гўзал иш қилган бўлади.Ким эргашмаса, ўзига ўзи зулм қилган бўлади.)

Батаҳқиқ, Биз Мусо ва Ҳорунга неъмат бердик.

Икковларига ва қавмларига катта ғамдан нажот бердик.

Ва уларга нусрат бердик, бас, улар ғолиб бўлдилар.

Ва Биз икковларига равшану комил баёнли китобни бердик.

Ва икковларини сиротул мустақиймга ҳидоят қилдик.

Ва кейингилар ичида икковлари учун (олқишлар) қолдирдик.

Мусо ва Ҳорунга салом бўлсин!

Биз гўзал амал қилгувчиларни мана шундай мукофотлармиз.

Чунки икковлари мўмин бандаларимиздандирлар.

Албатта, Илёс ҳам Пайғамбарлардандир.

Ўшанда у қавмига: “Тақво қилмайсизми?!

Баълга ибодат қилиб, яратувчиларнинг энг яхшисини.

Ўз Роббингизни ва аввалги ота-боболарингизнинг РоббиАллоҳни тарк этасизми?!” деди.

Бас, уни ёлғончи қилдилар. Энди, албатта, улар (азобга)ҳозир қилингувчилардир.

Магар Аллоҳнинг мухлис бандаларигина (мустаснодир).

Ва кейингилар ичида унинг учун (олқишлар) қолдирдик.

Илиёсийнга салом бўлсин.

Биз гўзал амал қилгувчиларни мана шундай мукофотлармиз.

Чунки у мўмин бандаларимиздандир. (Шунинг учун иймонтақозоси билан Бизнинг йўлимизда жиҳод қилди ва олий мақомларга эришди.)

Албатта, Лут ҳам Пайғамбарлардандир.

Ўшанда Биз унга ва унинг аҳлига, ҳаммаларига нажотбердик.

Магар бир кампиргина (азобда) қолгувчилардан бўлди.

Сўнгра қолганларини ҳалок этдик.

Албатта, сиз уларнинг устидан ўтиб турурсизлар. Эрталаб.

Ва кечда ҳам. Ақл юритмайсизларми?!

Албатта, Юнус ҳам Пайғамбарлардандир.

Ўшанда у тўлган кемага қочди.

Бас, қуръа ташлашди ва у мағлублардан бўлди. (Юнусалайҳиссаломга ҳам қуръа ташлашди ва мағлуб бўлди. Қуръа у кишига чиқди.Келишувга биноан, у киши сувга ташланди.)

Бас, уни маломатга лойиқ бўлган ҳолида наҳанг балиқ ютди.

Агар у кўп тасбиҳ айтгувчилардан бўлмаганида эди.

Унинг қорнида қайта тирилтирадиган кунгача қолиб кетарэди. (Юнус алайҳиссалом балиқ қорнида туриб Аллоҳга кўп тасбиҳ айтмаганида, ўшабалиқнинг ичида қиёматгача қолиб кетар эди.)

Бас, Биз уни бемор ҳолида майдонга отдик.

Ва унинг устига қовоқ дарахтини ўстириб қўйдик.

Ва уни юз минг ёки ундан кўпроққа Пайғамбар қилибюбордик.

Бас, иймон келтирдилар. Кейин Биз уларни маълум муддатбаҳраманд қилдик.

Бас, у(мушрик)лардан сўра-чи, Роббингга қизлар-у, уларгаўғиллар эканми?!

Ёки Биз фаришталарни қиз қилиб яратганмизу улар гувоҳбўлиб турганларми?

Огоҳ бўлингким! Улар ўз уйдирмаларида дерлар:

“Аллоҳ туғди”. Албатта, улар ёлғончилардир.

У зот ўғилларини қўйиб қизларни танлаб олибдими?

Сизга нима бўлди?! Қандай ҳукм чиқармоқдасиз?

Ахир эсламайсизларми?!

Ёки сизда очиқ-ойдин ҳужжат борми?! (Ўша ҳужжатда,фаришталар Аллоҳнинг қизи, дейилганми?!)

Агар ростгўйлардан бўлсангиз, китобингизни келтиринг!

Ва улар У билан жинлар орасида насаб (даъвоси) қилдилар.Ҳолбуки, жинлар ўзларининг, албатта, (азобга) ҳозир қилингувчиликларинибилганлар.

Аллоҳ улар васф қилган нарсадан покдир.

Фақат Аллоҳнинг ихлосли бандаларигина (мустаснодир).

Албатта, сиз ҳам, сиз ибодат қилаётган нарсалар ҳам.

У зотга қарши фитнага солгувчи бўла олмассиз.

Ўзи (аслида) жаҳаннамга киргувчи кимсадан бошқани.

Биздан ҳар биримизнинг маълум мақоми бордир.

Албатта, бизлар саф тортиб тургувчилармиз.

Ва, албатта, бизлар тасбиҳ айтгувчилармиз.

Ҳолбуки, улар дер эдилар:

“Агар бизнинг ҳузуримизда ҳам аввалгилардан бир эслатмабўлганида.

Албатта, Аллоҳнинг ихлосли бандаларидан бўлар эдик”.

Бас, унга куфр келтирдилар. Энди яқинда билурлар.

Батаҳқиқ, Пайғамбар этиб юборилган бандаларимизга сўзимизўтгандир.

Албатта, улар, ҳа, уларгина нусрат топишлари.

Ва, албатта, Бизнинг лашкаримизгина ғолиб бўлиши ҳақида.

Бас, сен улардан бир вақтгача юз ўгир.

Ва уларнинг (томошасини) кўр! Бас, тезда ўзлари ҳамкўрурлар.

Ҳали улар Бизнинг азобимизни шошилтирмоқдамилар?!

Қачонки, у уларнинг ҳовлисига тушганида,огоҳлантирилганларнинг тонги жуда ёмон бўлур.

Бас, сен улардан бир вақтгача юз ўгир.

Ва уларнинг (томошасини) кўр! Бас, тезда ўзлари ҳамкўрурлар.

Сенинг Роббинг, иззат Робби улар қилган васфдан покдир.

Ва Пайғамбарларга салом бўлсин!

Оламларнинг Робби Аллоҳга ҳамдлар бўлсин!