16. النحل

1

[هان] امر خدا دررسيد پس در آن شتاب مكنيد او منزه و فراتر است از آنچه [با وى] شريك مى‏سازند

2

فرشتگان را با روح به فرمان خود بر هر كس از بندگانش كه بخواهد نازل مى‏كند كه بيم دهيد كه معبودى جز من نيست پس از من پروا كنيد

3

آسمانها و زمين را به حق آفريده است او فراتر است از آنچه [با وى] شريك مى‏گردانند

4

انسان را از نطفه‏اى آفريده است آنگاه ستيزه‏جويى آشكار است

5

و چارپايان را براى شما آفريد در آنها براى شما [وسيله] گرمى و سودهايى است و از آنها مى‏خوريد

6

و در آنها براى شما زيبايى است آنگاه كه [آنها را] از چراگاه برمى‏گردانيد و هنگامى كه [آنها را] به چراگاه مى‏بريد

7

و بارهاى شما را به شهرى مى‏ب رند كه جز با مشقت بدنها بدان نمى‏توانستيد برسيد قطعا پروردگار شما رئوف و مهربان است

8

و اسبان و استران و خران را [آفريد] تا بر آنها سوار شويد و [براى شما] تجملى [باشد] و آنچه را نمى‏دانيد مى‏آفريند

9

و نمودن راه راست بر عهده خداست و برخى از آن [راهها] كژ است و اگر [خدا] مى‏خواست مسلما همه شما را هدايت مى‏كرد

10

اوست كسى كه از آسمان آبى فرود آورد كه [آب] آشاميدنى شما از آن است و روييدنى[هايى] كه [رمه‏هاى خود را] در آن مى‏چرانيد [نيز] از آن است

11

به وسيله آن كشت و زيتون و درختان خرما و انگور و از هر گونه محصولات [ديگر] براى شما مى‏روياند قطعا در اينها براى مردمى كه انديشه مى‏كنند نشانه‏اى است

12

و شب و روز و خورشيد و ماه را براى شما رام گردانيد و ستارگان به فرمان او مسخر شده‏اند مسلما در اين [امور] براى مردمى كه تعقل مى‏كنند نشانه‏هاست

13

و [همچنين] آنچه را در زمين به رنگهاى گوناگون براى شما پديد آورد [مسخر شما ساخت] بى‏ترديد در اين [امور] براى مردمى كه پند مى‏گيرند نشانه‏اى است

14

و اوست كسى كه دريا را مسخر گردانيد تا از آن گوشت تازه بخوريد و پيرايه‏اى كه آن را مى‏پوشيد از آن بيرون آوريد و كشتيها را در آن شكافنده [آب] مى‏بينى و تا از فضل او بجوييد و باشد كه شما شكر گزاريد

15

و در زمين كوههايى استوار افكند تا شما را نجنباند و رودها و راهها [قرار داد] تا شما راه خود را پيدا كنيد

16

و نشانه‏هايى [ديگر نيز قرار داد] و آنان به وسيله ستاره [قطبى] راه‏يابى مى‏كنند

17

پس آيا كسى كه مى‏آفريند چون كسى است كه نمى‏آفريند آيا پند نمى‏گيريد

18

و اگر نعمت[هاى] خدا را شماره كنيد آن را نمى‏توانيد بشماريد قطعا خدا آمرزنده مهربان است

19

و خدا آنچه را كه پنهان مى‏داريد و آنچه را كه آشكار مى‏سازيد مى‏داند

20

و كسانى را كه جز خدا مى‏خوانند چيزى نمى‏آفرينند در حالى كه خود آفريده مى شوند

21

مردگانند نه زندگان و نمى‏دانند كى برانگيخته خواهند شد

22

معبود شما معبودى است‏يگانه پس كسانى كه به آخرت ايمان ندارند دلهايشان انكاركننده [حق] است و خودشان متكبرند

23

شك نيست كه خداوند آنچه را پنهان مى‏دارند و آنچه را آشكار مى‏سازند مى‏داند و او گردنكشان را دوست نمى‏دارد

24

و چون به آنان گفته شود پروردگارتان چه چيز نازل كرده است مى‏گويند افسانه‏هاى پيشينيان است

25

تا روز قيامت بار گناهان خود را تمام بردارند و [نيز] بخشى از بار گناهان كسانى را كه ندانسته آنان را گمراه مى‏كنند آگاه باشيد چه بد بارى را مى‏كشند

26

پيش از آنان كسانى بودند كه مكر كردند و[لى] خدا از پايه بر بنيانشان زد درنتيجه از بالاى سرشان سقف بر آنان فرو ريخت و از آنجا كه حدس نمى‏زدند عذاب به سراغشان آمد

27

سپس روز قيامت آنان را رسوا مى‏كند و مى‏گويد كجايند آن شريكان من كه در باره آنها [با پيامبران] مخالفت مى‏كرديد كسانى كه به آنان علم داده شده است مى‏گويند در حقيقت امروز رسوايى و خوارى بر كافران است

28

همانان كه فرشتگان جانشان را مى‏گيرند در حالى كه بر خود ستمكار بوده‏اند پس از در تسليم درمى‏آيند [و مى‏گويند] ما هيچ كار بدى نمى‏كرديم آرى خدا به آنچه مى‏كرديد داناست

29

پس از درهاى دوزخ وارد شويد و در آن هميشه بمانيد و حقا كه چه بد است جايگاه متكبران

30

و به كسانى كه تقوا پيشه كردند گفته شود پروردگارتان چه نازل كرد مى گويند خوبى براى كسانى كه در اين دنيا نيكى كردند [پاداش] نيكويى است و قطعا سراى آخرت بهتر است و چه نيكوست‏سراى پرهيزگاران

31

بهشتهاى عدن كه در آن داخل مى‏شوند رودها از زير [درختان] آنها روان است در آنجا هر چه بخواهند براى آنان [فراهم] است‏خدا اين گونه پرهيزگاران را پاداش مى‏دهد

32

همان كسانى كه فرشتگان جانشان را در حالى كه پاكند مى‏ستانند [و به آنان] مى‏گويند درود بر شما باد به [پاداش] آنچه انجام مى‏داديد به بهشت درآييد

33

آيا [كافران] جز اين كه فرشتگان [جان‏ستان] به سويشان آيند يا فرمان پروردگارت [داير بر عذابشان] دررسد انتظارى مى‏برند كسانى كه پيش از آنان بودند [نيز] اين گونه رفتار كردند و خدا به ايشان ستم نكرد بلكه آنان به خود ستم مى‏كردند

34

پس [كيفر] بديهايى كه كردند به آنان رسيد و آنچه مسخره‏اش مى‏كردند آنان را فرا گرفت

35

و كسانى كه شرك ورزيدند گفتند اگر خدا مى‏خواست نه ما و نه پدرانمان هيچ چيزى را غير از او نمى‏پرستيديم و بدون [حكم] او چيزى را حرام نمى‏شمرديم پيش از آنان [نيز] چنين رفتار كردند و[لى] آيا جز ابلاغ آشكار بر پيامبران [وظيفه‏اى] است

36

و در حقيقت در ميان هر امتى فرستاده‏اى برانگيختيم [تا بگويد] خدا را بپرستيد و از طاغوت [=فريبگر] بپرهيزيد پس از ايشان كسى است كه خدا [او را] هدايت كرده و از ايشان كسى است كه گمراهى بر او سزاوار است بنابراين در زمين بگرديد و ببينيد فرجام تكذيب‏كنندگان چگونه بوده است

37

اگر [چه] بر هدايت آنان حرص ورزى ولى خدا كسى را كه فرو گذاشته است هدايت نمى‏كند و براى ايشان يارى‏كنندگانى نيست

38

و با سخت‏ترين سوگندهايشان بخدا سوگند ياد كردند كه خدا كسى را كه مى‏ميرد بر نخواهد انگيخت آرى [انجام] اين وعده بر او حق است ليكن بيشتر مردم نمى‏دانند

39

تا [خدا] آنچه را در [مورد] آن اختلاف دارند براى آنان توضيح دهد و تا كسانى كه كافر شده‏اند بدانند كه آنها خود دروغ مى‏گفته‏اند

40

ما وقتى چيزى را اراده كنيم همين قدر به آن مى‏گوييم باش بى‏درنگ موجود مى‏شود

41

و كسانى كه پس از ستمديدگى در راه خدا هجرت كرده‏اند در اين دنيا جاى نيكويى به آنان مى‏دهيم و اگر بدانند قطعا پاداش آخرت بزرگتر خواهد بود

42

همانان كه صبر نمودند و بر پروردگارشان توكل مى‏كنند

43

و پيش از تو [هم] جز مردانى كه بديشان وحى مى‏كرديم گسيل نداشتيم پس اگر نمى‏دانيد از پژوهندگان كتابهاى آسمانى جويا شويد

44

[زيرا آنان را] با دلايل آشكار و نوشته‏ها [فرستاديم] و اين قرآن را به سوى تو فرود آورديم تا براى مردم آنچه را به سوى ايشان نازل شده است توضيح دهى و اميد كه آنان بينديشند

45

آيا كسانى كه تدبيرهاى بد مى‏انديشند ايمن شدند از اينكه خدا آنان را در زمين فرو ببرد يا از جايى كه حدس نمى‏زنند عذاب برايشان بيايد

46

يا در حال رفت و آمدشان [گريبان] آنان را بگيرد و كارى از دستشان برنيايد

47

يا آنان را در حالى كه وحشت‏زده‏اند فرو گيرد همانا پروردگار شما رئوف و مهربان است

48

آيا به چيزهايى كه خدا آفريده است ننگريسته‏اند كه [چگونه] سايه‏هايشان از راست و [از جوانب] چپ مى‏گردد و براى خدا در حال فروتنى سر بر خاك مى‏سايند

49

و آنچه در آسمانها و آنچه در زمين از جنبندگان و فرشتگان است براى خدا سجده مى‏كنند و تكبر نمى‏ورزند

50

از پروردگارشان كه حاكم بر آنهاست مى‏ترسند و آنچه را مامورند انجام مى‏دهند

51

و خدا فرمود دو معبود براى خود مگيريد جز اين نيست كه او خدايى يگانه است پس تنها از من بترسيد

52

و آنچه در آسمانها و زمين است از آن اوست و آيين پايدار [نيز] از آن اوست پس آيا از غير خدا پروا داريد

53

و هر نعمتى كه داريد از خداست‏سپس چون آسيبى به شما رسد به سوى او روى مى آوريد [و مى‏ناليد]

54

و چون آن آسيب را از شما برطرف كرد آنگاه گروهى از شما به پروردگارشان شرك مى‏ورزند

55

[بگذار] تا آنچه را به ايشان عطا كرده‏ايم ناسپاسى كنند اكنون برخوردار شويد و[لى] زودا كه بدانيد

56

و از آنچه به ايشان روزى داديم نصيبى براى آن [خدايانى] كه نمى‏دانند [چيست] مى‏نهند به خدا سوگند كه از آنچه به دروغ برمى‏بافتيد حتما سؤال خواهيد شد

57

و براى خدا دخترانى مى‏پندارند منزه است او و براى خودشان آنچه را ميل دارند [قرار مى‏دهند]

58

و هر گاه يكى از آنان را به دختر مژده آورند چهره‏اش سياه مى‏گردد در حالى كه خشم [و اندوه] خود را فرو مى‏خورد

59

از بدى آنچه بدو بشارت داده شده از قبيله [خود] روى مى‏پوشاند آيا او را با خوارى نگاه دارد يا در خاك پنهانش كند وه چه بد داورى مى‏كنند

60

وصف زشت براى كسانى است كه به آخرت ايمان ندارند و بهترين وصف از آن خداست و اوست ارجمند حكيم

61

و اگر خداوند مردم را به [سزاى] ستمشان مؤاخذه مى‏كرد جنبنده‏اى بر روى زمين باقى نمى‏گذاشت ليكن [كيفر] آنان را تا وقتى معين بازپس مى‏اندازد و چون اجلشان فرا رسد ساعتى آن را پس و پيش نمى‏توانند افكنند

62

و چيزى را كه خوش نمى‏دارند براى خدا قرار مى‏دهند و زبانشان دروغ‏پردازى مى‏كند كه [سرانجام] نيكو از آن ايشان است‏حقا كه آتش براى آنان است و به سوى آن پيش فرستاده خواهند شد

63

سوگند به خدا كه به سوى امتهاى پيش از تو [رسولانى] فرستاديم [اما] شيطان اعمالشان را برايشان آراست و امروز [هم] سرپرستشان هموست و برايشان عذابى دردناك است

64

و ما [اين] كتاب را بر تو نازل نكرديم مگر براى اينكه آنچه را در آن اختلاف كرده‏اند براى آنان توضيح دهى و [آن] براى مردمى كه ايمان مى‏آورند رهنمود و رحمتى است

65

و خدا از آسمان آبى فرود آورد و با آن زمين را پس از پژمردنش زنده گردانيد قطعا در اين [امر] براى مردمى كه شنوايى دارند نشانه‏اى است

66

و در دامها قطعا براى شما عبرتى است از آنچه در [لابلاى] شكم آنهاست از ميان سرگين و خون شيرى ناب به شما مى‏نوشانيم كه براى نوشندگان گواراست

67

و از ميوه درختان خرما و انگور باده مستى‏بخش و خوراكى نيكو براى خود مى گيريد قطعا در اين[ها] براى مردمى كه تعقل مى‏كنند نشانه‏اى است

68

و پروردگار تو به زنبور عسل وحى [=الهام غريزى] كرد كه از پاره‏اى كوهها و از برخى درختان و از آنچه داربست [و چفته‏سازى] مى‏كنند خانه‏هايى براى خود درست كن

69

سپس از همه ميوه‏ها بخور و راههاى پروردگارت را فرمانبردارانه بپوى [آنگاه] از درون [شكم] آن شهدى كه به رنگهاى گوناگون است بيرون مى‏آيد در آن براى مردم درمانى است راستى در اين [زندگى زنبوران] براى مردمى كه تفكر مى‏كنند نشانه [قدرت الهى] است

70

و خدا شما را آفريد سپس [جان] شما را مى‏گيرد و بعضى از شما تا خوارترين [دوره] سالهاى زندگى [فرتوتى] بازگردانده مى‏شود به طورى كه بعد از [آن همه] دانستن [ديگر] چيزى نمى‏دانند قطعا خدا داناى تواناست

71

و خدا بعضى از شما را در روزى بر بعضى ديگر برترى داده است و[لى] كسانى كه فزونى يافته‏اند روزى خود را به بندگان خود نمى‏دهند تا در آن با هم مساوى باشند آيا باز نعمت‏خدا را انكار مى‏كنند

72

و خدا براى شما از خودتان همسرانى قرار داد و از همسرانتان براى شما پسران و نوادگانى نهاد و از چيزهاى پاكيزه به شما روزى بخشيد آيا [باز هم] به باطل ايمان مى‏آورند و به عمت‏خدا كفر مى‏ورزند

73

و به جاى خدا چيزهايى را مى‏پرستند كه در آسمانها و زمين به هيچ وجه اختيار روزى آنان را ندارند و [به كارى] توانايى ندارند

74

پس براى خدا مثل نزنيد كه خدا مى‏داند و شما نمى‏دانيد

75

خدا مثلى مى‏زند بنده‏اى است زرخريد كه هيچ كارى از او برنمى‏آيد آيا [او] با كسى كه به وى از جانب خود روزى نيكو داده‏ايم و او از آن در نهان و آشكار انفاق مى‏كند يكسانست ‏سپاس خداى راست [نه] بلكه بيشترشان نمى‏دانند

76

و خدا مثلى [ديگر] مى‏زند دو مردند كه يكى از آنها لال است و هيچ كارى از او برنمى‏آيد و او سربار خداوندگارش مى‏باشد هر جا كه او را مى‏فرستد خيرى به همراه نمى‏آورد آيا او با كسى كه به عدالت فرمان مى‏دهد و خود بر راه راست است ‏يكسان است

77

و نهان آسمانها و زمين از آن خداست و كار قيامت جز مانند يك چشم بر هم زدن يا نزديكتر [از آن] نيست زيرا خدا بر هر چيزى تواناست

78

و خدا شما را از شكم مادرانتان در حالى كه چيزى نمى‏دانستيد بيرون آورد و براى شما گوش و چشمها و دلها قرار داد باشد كه سپاسگزارى كنيد

79

آيا به سوى پرندگانى كه در فضاى آسمان رام شده‏اند ننگريسته‏اند جز خدا كسى آنها را نگاه نمى‏دارد راستى در اين [قدرت‏نمايى] براى مردمى كه ايمان مى‏آورند نشانه‏هايى است

80

و خدا براى شما خانه‏هايتان را مايه آرامش قرار داد و از پوست دامها براى شما خانه‏هايى نهاد كه آن[ها] را در روز جابجا شدنتان و هنگام ماندنتان سبك مى‏يابيد و از پشمها و كركها و موهاى آنها وسايل زندگى كه تا چندى مورد استفاده است [قرار داد]

81

و خدا از آنچه آفريده به سود شما سايه‏هايى فراهم آورده و از كوهها براى شما پناهگاه‏هايى قرار داده و براى شما تن‏پوشهايى مقرر كرده كه شما را از گرما [و سرما] حفظ مى‏كند و تن‏پوشها [=زره‏ها]يى كه شما را در جنگتان حمايت مى‏نمايد اين گونه وى نعمتش را بر شما تمام مى‏گرداند اميد كه شما [به فرمانش] گردن نهيد

82

پس اگر رويگردان شوند بر تو فقط ابلاغ آشكار است

83

نعمت‏خدا را مى‏شناسند اما باز هم منكر آن مى‏شوند و بيشترشان كافرند

84

و [ياد كن] روزى را كه از هر امتى گواهى برمى‏انگيزيم سپس به كسانى كه كافر شده‏اند رخصت داده نمى‏شود و آنان مورد بخشش قرار نخواهند گرفت

85

و چون كسانى كه ستم كرده‏اند عذاب را ببينند [شكنجه] آنان كاسته نمى‏گردد و مهلت نمى‏يابند

86

و چون كسانى كه شرك ورزيدند شريكان خود را ببينند مى‏گويند پروردگارا اينها بودند آن شريكانى كه ما به جاى تو مى‏خوانديم و[لى شريكان] قول آنان را رد مى‏كنند كه شما جدا دروغگويانيد

87

و آن روز در برابر خدا از در تسليم درآيند و آنچه را كه برمى‏بافتند بر باد مى‏رود

88

كسانى كه كفر ورزيدند و از راه خدا باز داشتند به [سزاى] آنكه فساد مى‏كردند عذابى بر عذابشان مى‏افزاييم

89

و [به ياد آور] روزى را كه در هر امتى گواهى از خودشان برايشان برانگيزيم و تو را [هم] بر اين [امت] گواه آوريم و اين كتاب را كه روشنگر هر چيزى است و براى مسلمانان رهنمود و رحمت و بشارتگرى است بر تو نازل كرديم

90

در حقيقت‏خدا به دادگرى و نيكوكارى و بخشش به خويشاوندان فرمان مى‏دهد و از كار زشت و ناپسند و ستم باز مى‏دارد به شما اندرز مى‏دهد باشد كه پند گيريد

91

و چون با خدا پيمان بستيد به پيمان خود وفا كنيد و سوگندهاى [خود را] پس از استوار كردن آنها مشكنيد با اينكه خدا را بر خود ضامن [و گواه] قرار داده‏ايد زيرا خدا آنچه را انجام مى‏دهيد مى‏داند

92

و مانند آن [زنى] كه رشته خود را پس از محكم بافتن [يكى يكى] از هم مى‏گسست مباشيد كه سوگندهاى خود را ميان خويش وسيله [فريب و] تقلب سازيد [به خيال اين] كه گروهى از گروه ديگر [در داشتن امكانات] افزونترند جز اين نيست كه خدا شما را بدين وسيله مى‏آزمايد و روز قيامت در آنچه اختلاف مى‏كرديد قطعا براى شما توضيح خواهد داد

93

و اگر خدا مى‏خواست قطعا شما را امتى واحد قرار مى‏داد ولى هر كه را بخواهد بيراه و هر كه را بخواهد هدايت مى‏كند و از آنچه انجام مى‏داديد حتما سؤال خواهيد شد

94

و زنهار سوگندهاى خود را دستاويز تقلب ميان خود قرار مدهيد تا گامى بعد از استواريش بلغزد و شما به [سزاى] آنكه [مردم را] از راه خدا باز داشته‏ايد دچار شكنجه شويد و براى شما عذابى بزرگ باشد

95

و پيمان خدا را به بهاى ناچيزى مفروشيد زيرا آنچه نزد خداست اگر بدانيد همان براى شما بهتر است

96

آنچه پيش شماست تمام مى‏شود و آنچه پيش خداست پايدار است و قطعا كسانى را كه شكيبايى كردند به بهتر از آنچه عمل مى‏كردند پاداش خواهيم داد

97

هر كس از مرد يا زن كار شايسته كند و مؤمن باشد قطعا او را با زندگى پاكيزه‏اى حيات [حقيقى] بخشيم و مسلما به آنان بهتر از آنچه انجام مى‏دادند پاداش خواهيم داد

98

پس چون قرآن مى‏خوانى از شيطان مطرود به خدا پناه بر

99

چرا كه او را بر كسانى كه ايمان آورده‏اند و بر پروردگارشان توكل مى‏كنند تسلطى نيست

100

تسلط او فقط بر كسانى است كه وى را به سرپرستى برمى‏گيرند و بر كسانى كه آنها به او [=خدا] شرك مى‏ورزند

101

و چون حكمى را به جاى حكم ديگر بياوريم و خدا به آنچه به تدريج نازل مى‏كند داناتر است مى‏گويند جز اين نيست كه تو دروغ‏بافى [نه] بلكه بيشتر آنان نمى‏دانند

102

بگو آن را روح القدس از طرف پروردگارت به حق فرود آورده تا كسانى را كه ايمان آورده‏اند استوار گرداند و براى مسلمانان هدايت و بشارتى است

103

و نيك مى‏دانيم كه آنان مى‏گويند جز اين نيست كه بشرى به او مى‏آموزد [نه چنين نيست زيرا] زبان كسى كه [اين] نسبت را به او مى‏دهند غير عربى است و اين [قرآن] به زبان عربى روشن است

104

در حقيقت كسانى كه به آيات خدا ايمان ندارند خدا آنان را هدايت نمى‏كند و برايشان عذابى دردناك است

105

تنها كسانى دروغ‏پردازى مى‏كنند كه به آيات خدا ايمان ندارند و آنان خود دروغگويانند

106

هر كس پس از ايمان آوردن خود به خدا كفر ورزد [عذابى سخت‏خواهد داشت] مگر آن كس كه مجبور شده و[لى] قلبش به ايمان اطمينان دارد ليكن هر كه سينه‏اش به كفر گشاده گردد خشم خدا بر آنان است و برايشان عذابى بزرگ خواهد بود

107

زيرا آنان زندگى دنيا را بر آخرت برترى دادند و [هم] اينكه خدا گروه كافران را هدايت نمى‏كند

108

آنان كسانى‏اند كه خدا بر دلها و گوش و ديدگانشان مهر نهاده و آنان خود غافلانند

109

شك نيست كه آنها در آخرت همان زيانكارانند

110

با اين حال پروردگار تو نسبت به كسانى كه پس از [آن همه] زجر كشيدن هجرت كرده و سپس جهاد نمودند و صبر پيشه ساختند پروردگارت [نسبت به آنان] بعد از آن [همه مصايب] قطعا آمرزنده و مهربان است

111

[ياد كن] روزى را كه هر كس مى‏آيد [و] از خود دفاع مى‏كند و هر كس به آنچه كرده بى كم و كاست پاداش مى‏يابد و بر آنان ستم نمى‏رود

112

و خدا شهرى را مثل زده است كه امن و امان بود [و] روزيش از هر سو فراوان مى‏رسيد پس [ساكنانش] نعمتهاى خدا را ناسپاسى كردند و خدا هم به سزاى آنچه انجام مى‏دادند طعم گرسنگى و هراس را به [مردم] آن چشانيد

113

و به يقين فرستاده‏اى از خودشان برايشان آمد اما او را تكذيب كردند پس در حالى كه ظالم بودند آنان را عذاب فرو گرفت

114

پس از آنچه خدا شما را روزى كرده است‏حلال [و] پاكيزه بخوريد و نعمت‏خدا را اگر تنها او را مى‏پرستيد شكر گزاريد

115

جز اين نيست كه [خدا] مردار و خون و گوشت‏خوك و آنچه را كه نام غير خدا بر آن برده شده حرام گردانيده است [با اين همه] هر كس كه [به خوردن آنها] ناگزير شود و سركش و زياده‏خواه نباشد قطعا خدا آمرزنده مهربان است

116

و براى آنچه زبان شما به دروغ مى‏پردازد مگوييد اين حلال است و آن حرام تا بر خدا دروغ بنديد زيرا كسانى كه بر خدا دروغ مى‏بندند رستگار نمى‏شوند

117

[ايشان راست] اندك بهره‏اى و[لى] عذابشان پر درد است

118

و بر كسانى كه يهودى شدند آنچه را قبلا بر تو حكايت كرديم حرام گردانيديم و ما بر آنان ستم نكرديم بلكه آنها به خود ستم مى‏كردند

119

[با اين همه] پروردگار تو نسبت به كسانى كه به نادانى مرتكب گناه شده سپس توبه كرده و به صلاح آمده‏اند البته پروردگارت پس از آن آمرزنده مهربان است

120

به راستى ابراهيم پيشوايى مطيع خدا [و] حق‏گراى بود و از مشركان نبود

121

[و] نعمتهاى او را شكرگزار بود [خدا] او را برگزيد و به راهى راست هدايتش كرد

122

و در دنيا به او نيكويى و [نعمت] داديم و در آخرت [نيز] از شايستگان خواهد بود

123

سپس به تو وحى كرديم كه از آيين ابراهيم حق‏گراى پيروى كن [چرا كه] او از مشركان نبود

124

[بزرگداشت] شنبه بر كسانى كه در باره آن اختلاف كردند مقرر گرديد و قطعا پروردگارت روز رستاخيز ميان آنها در باره چيزى كه در مورد آن اختلاف مى‏كردند داورى خواهد كرد

125

با حكمت و اندرز نيكو به راه پروردگارت دعوت كن و با آنان به [شيوه‏اى] كه نيكوتر است مجادله نماى در حقيقت پروردگار تو به [حال] كسى كه از راه او منحرف شده داناتر و او به [حال] راه‏يافتگان [نيز] داناتر است

126

و اگر عقوبت كرديد همان گونه كه مورد عقوبت قرار گرفته‏ايد [متجاوز را ] به عقوبت رسانيد و اگر صبر كنيد البته آن براى شكيبايان بهتر است

127

و صبر كن و صبر تو جز به [توفيق] خدا نيست و بر آنان اندوه مخور و از آنچه نيرنگ مى‏كنند دل تنگ مدار

128

در حقيقت‏خدا با كسانى است كه پروا داشته‏اند و [با] كسانى [است] كه آنها نيكوكارند