|
1. |
Сизге (муъминле), мушрикле бла сёз бегитиб тургъан антыгъызны, (ала биринчи бузгъанлары себебли), бузаргъа Аллахдан да, Аны келечисинден да эркинлик болду. |
|
2. |
(Эй, мушрикле), джер юсюнде тёрт айны (сюйгенигизча) айланыгъыз. Сиз не кюрешсегиз да, Аллахны онгун алалмазыгъызны да, Аллах кяфыр къауумну сыйсыз этмей къоймазын да билигиз. |
|
3. |
Ала (билсинле) Аллахдан да, Аны келечисинден да, уллу хаджини заманы джетген кюн, Аллах да, Аны келечиси да мушрикле бла (ортаны юзюб) бегимлерин бузгъан хапарны халкъгъа билдириу эркинлик келирин. Сиз таубагъа къайытсагъыз а, сизге ол хайырлыды. Алай болмай джанласагъыз а, сиз Аллахха джукъ эталмазыгъызны билигиз. Кяфыр къауумну уа, алагъа термилтген азаб болурун айтыб къууандыр, |
|
4. |
ол сизни бла сёз бегитиб, сора сёзлерин бир затда да бузмай, джауларыгъызгъа да болушмай тургъан мушрикледен къалгъанлагъа.Ала бла уа сёзюгюзню артына дери толу тутугъуз. Аллахдан къоркъугуз. Ишексиз, Аллах муттакъыйлени сюеди. |
|
5. |
Сора ол (тёрт) харам айла ётселе, мушриклени табхан джеригизде ёлтюрюгюз, джесирге да алыгъыз. Аланы тёгереклеринден алыб тутугъуз. Джер – джерде да мараб сакълагъыз. Сора ала таубагъа къайытсала, намазларын да къылсала, зекятларын да берселе джолларына бошлаб барма къоюгъуз. Ишексиз, Аллах кечиучюдю, рахматлыды. |
|
6. |
Сора, (Мухаммад), мушрикледен киши сенден джакълыкъ излесе, анга джакъ болуб кесинге къыс, ол (сенден) Аллахны сёзюн эшитирча. Аны ышаннгылы джерге да сал, нек десенг, ала (мушрикле) ангыламагъан къауум болгъаны ючюн. |
|
7. |
Къуру Кябаны джанында сёз бегитгенле болмаса, къалгъанланы сёзлери не Аллах джанында, не келечисини джанында бегимге къалай саналыр, (ала хаман сёзлерин бузуб турсала). Ала сизге сёзлерине туура болуб турсала, сиз да алагъа сёзюгюзге тюз болугъуз. Ишексиз, Аллах муттакъыйлени сюеди. |
|
8. |
Сиз ала бла сёз къалай бегитирсиз: ала сизни хорлаялсала, не джууукъ бла, не башха бла ала сёзлерин тутмазла. Ала сизге ауузлары бла разыдыла, джюреклери уа сизге ийилмейди, аланы кёбюсю пасыкъды. |
|
9. |
Ала Аллахны аятларын дунияны аз затына сатдыла, алай бла Аллахны джолундан да чыкъдыла. Ишексиз, ала къалай аман иш этедиле. |
|
10. |
Ала не муъминле бла бегимлерин, не джууукъланы юсюнде, не башха бла сёзлерин тутмайдыла. Ала чекден чыкъгъан къауумдула. |
|
11. |
Ала сокъураныб тауба этселе, намаз да къылсала, зекят да берселе, ол заманда ала сизни дин къарнашларыгъыздыла. Сагъыш этиб ангылаялгъан къауумгъа, Биз аятларыбызны ачыкълаб ангылатдыкъ. |
|
12. |
Ала сизни бла сёз бегитгенден сора антларын бузуб, динигизге да аманла айтыб турсала, кяфырланы башчылары бла къазауат этигиз. Ишексиз, ала антлары – сёзлери болгъанла тюлдюле. Ол заманда ала бир тыйылыр эселе уа. |
|
13. |
Ол антларын да оюб, расулну да Меккадан къыстаргъа кюрешиб айланнганла бла къазауат этерик тюлмюсюз сора (эй, муъминле?) Биринчи да ала башлагъан эдиле да? Аладан къоркъгъанмы этесиз сора? Сиз керти муъминле эсегиз, къоркъаргъа эм тыйыншлы уа Аллахды. |
|
14. |
Ала бла къазауатны бардырыгъыз. Аллах сизни къолугъуз бла алагъа азаб да берир, аланы сыйсыз да этер, аланы онгларгъа сизге болушлукъ да этер, ийнаннган къауумну джюрегине, Ол дарман да болур, |
|
15. |
джюреклеринде ачыуларын да кетерир. Аллах тыйыншлы кёргенине къарайды (кечеди). Аллах а нени да билген акъыл Иесиди. |
|
16. |
Сизден джихад этиб кюрешгенлени да, Аллахдан, расулундан, муъминледен башха кесине таянчакъ тутмагъанланы да, Аллах айырыб ачыкъламай къояр деб, сиз алай хыйсабмы эте эдигиз сора? Аллах а сизни этген ишлеригизден толу хапарлыды. |
|
17. |
Ийнанмагъанларын джашырмай айтыб, ачыкълай тургъан мушриклеге Межгитни (Кябаны) оноун этерге тыйыншлы тюлдю. Ала этген къуллукълары зыраф болгъан, ёмюрлюкге джаханим отда кюерик къауумдула. |
|
18. |
Сыйлы Масджидни (Кябаны) оноуун этерге тыйыншлыла, къуру: Аллахха да, къыямат кюннге да ийнаннганла, намазларын да къылгъанла, зекятларын да бергенле, Аллахдан башха кишиден да къоркъмагъанла. Ала тюз джолда болурла деб, умут барды. |
|
19. |
Къуру хаджилеге суу ичирген бла, Харам Масджидни (Кябаны) джарашдырыб тургъан бла, сора Аллахха да, ахыр кюннге да ийнаныб, Аллах джолунда къазауат да этиб айланнганны тенгми этесиз? Ала Аллах джанында тенг тюлдюле. Аллах а терс къауумну тюз джолгъа тюзетмез. |
|
20. |
Ол, Бир Аллахха да ийнаныб, кёчген да этиб, рысхыларын, джанларын да аямай, Аллах джолунда къазауат бардыргъанланы, Аллах джанында дараджалары бек уллуду. Ала хорламгъа джетишгенледиле. |
|
21. |
Раббийлери аланы кесини рахматы бла, разылыгъы бла, (не чиримеген, не ийис этмеген) бирча тургъан джаннет нигъматлары бла да къууандырыр. |
|
22. |
Ала анда ёмюрге турурла. Аллах джанында уа алагъа, ишексиз, уллу саугъала хазырланыбды. |
|
23. |
Эй, ийман келтиргенле! Сиз аталарыгъызны да, къарнашларыгъызны да шохха тутмагъыз, ала иймандан эсе иймансызлыкъны сайласала. Сизден ала бла шохлукъ тутаргъа кюрешгенле, ала ассыладыла. |
|
24. |
Сен алагъа: “Сизни аталарыгъыз, балаларыгъыз, къарнашларыгъыз, юй бичелиригиз, юйдегилеригиз, сиз урунуб джыйгъан рысхыгъыз, багъасы тюшеди деб, къоркъгъан сатыуугъуз, къууаныб джашагъан арбазларыгъыз Аллахдан да, аны келечисинден да, Аны джолунда къазауат этгенден да сизге багъалы болса, Аллахдан бир буйрукъну (къыйынлыкъны) аллына къарагъыз”, – деб, айт. Аллах а пасыкъ къауумну тюз джолгъа тюзетмез. |
|
25. |
(Муъминле), ажымсыз, Аллах сизге кёб джерледе болушду. Хунейни къзауатда да болушхан эди, сиз кёблюгюгюз бла уллу кёллю болуб тургъаныгъыз, сизни джугъугузгъа джарамай, кенг джер да сизге тарлыкъ этиб, сора сиз ызыгъызгъа айланыб къачхан заманда. |
|
26. |
Андан сора Аллах расулуна да, муъминлени джюреклерине да хошлукъ джиберген эди. Сиз кёрмеген (мёлек) аскер да джибериб, кяфыр къауумгъа азаб берген эди. Ма ол – гяуурланы хакълары. |
|
27. |
Сора Аллах аладан кечерге тыйыншлы кёргенин кечер. Аллах а бек кечиучюдю, рахматлыды. |
|
28. |
Эй, муъминле! Мушрикле, къуру кирледиле, ала быйылдан сора Кябагъа кирмесинле. Джарлы болабыз деб къоркъа эсегиз а Аллах айтса, Ол кесини чомартлыгъы бла сизни керексиз этер. Ишексиз, Аллах нени да биледи, акъыл Иесиди. |
|
29. |
Китаб иелеринден Аллахха да, къыямат кюннге да ийнанмагъанла бла, Аллах да, Аны расулу да харам этгенни харам этмегенле бла, бу хакъ динни кеслерине дин этерге унамагъанла бла, ала сыныб кеслери къоллары бла джизьяларын (налог) бергинчи дери, къазауатны бардырыгъыз. |
|
30. |
Яхудиле: “Узеир Аллахны джашыды”, – дедиле. Христианла да: “Месих (Гъыйса) Аллахны джашыды”, – дедиле. Аланы ол сёзлери, къуру ауузлары бла айтхан бош сёздю, (далил, билим болмагъанлай), алагъа дери тамам буруннгу гяуурланы айтханларына ушаш. Аллах къырсын аланы! Ётюрюкге къалай алданыб турадыла. |
|
31. |
Яхудиле да, христианла да Бир Аллахны къоюб, кеслерини ахбарларын (дин башчыларын), монахларын аллахла этиб алдыла, (ала айтханны этиб, Аллах айтханны къоюб), Мариямны джашы Гъыйсаны да. Алагъа уа, къуру Бир Аллахха къуллукъ этерге буюрулгъан эди. Ол болмаса башха табынырлай аллах джокъду. Аллах а ала (мушрикле) Анга тенг этген затладан тазады. (Бизде да муфти, къады айтхан Аллахны буйругъуна келишмесе, сора ала айтханны этиб, алагъа бойсуннган – алагъа къуллукъ этген кибикди. Сёз ючюн: муфти айтды болду, апенди айтды болду деген кибик Аят ол затны ачыкълайды) |
|
32. |
Ала Аллахны нюрюн (динин) ауузлары бла джукълатыргъа излейдиле. Алай а Аллах кесини нюрюн артына дери толу этмей къояргъа унамайды, гяуурла аны не эрши кёрселе да. |
|
33. |
Ол (Аллах) аллайды, Кесини келечисин тюз джолда хакъ дин бла джиберген, аны башха динлени барыны да башына чыгъарыр ючюн, ариу мушрикле аны не эрши кёрселе да. |
|
34. |
Эй, ийман келтиргенле! Ахбарладан да, монахладан да кёблери ётюрюк джол бла халкъны къыйынын ашайдыла, адамланы Аллахны тюз джолундан да тыядыла. Ол алтынны, кюмюшню Аллах джолунда джоймай джыйыб, асыраб тургъанланы, (Мухаммад), алагъа термилтген азаб болурун айтыб къууандыр. (Аллах айтса, бу аятха кёре, ислам дин хорлаб джер юсюнде бютеу динлени, барысыны да, башына чыгъаргъа керекди). |
|
35. |
Аллай кюнню: (алтынны, кюмюшню) джаханим отда эритиб, аны бла аланы мангылайларына, къабыргъаларына, сыртларына тамгъа салыннгъан: “Ма бу сиз джыйыб тургъан байлыгъыгъызды, чегигиз ол сиз джыйгъан байлыкъны азабын”, – деб, айтылгъан. |
|
36. |
Ишексиз, Ол кёклени, джерни джаратхан заманда, айланы санын онеки этиб джазды. Аладан тёртюсю харам айладыла. Ол (айла) динде джорукъ болуб бегигендиле. Ол айлада (аланы бузуб) кеси – кесигизге артыкълыкъ этмегиз. Мушрикле бла уа барынг да биригиб къазауат этигиз, ала бары да биригиб сизни бла къазауат этген кибик. Аллах муттакъыйле бла бирге болгъанын а билигиз. |
|
37. |
Харам айны башха айгъа кёчюрюу, гяуурлукъну ёсдюреди, къуру. Кяфыр къауум а ол айны, Аллах харам этгенни санын келишдирир дыгаласда, бир джыл халал, бир джыл харам этедиле, сора ала алай бла аджашадыла. Этген аман ишлери алагъа ариу кёрюндю. Аллах а кяфыр къауумну тюз джолгъа тюзетмез. |
|
38. |
Эй, ийман салгъан къауум! Сизге не болгъанды? “Аллах джолунда туругъуз ёрге”, – деген заманда, ауурланыб джерге нек джабышасыз. Ахыратдан эсе, дунияны джашауунамы разысыз сора? Ахыратха кёре дунияны заугъу – кесекчикди. |
|
39. |
Сиз (Табук) къазауатха ёрге турмасагъыз, Аллах сизге бир къыйынлыкъ бла азаб берир, сизни орнугъузгъа бир башхаланы да келтирир. Сиз Анга не азчыкъ да бир заран эталмазсыз. Аллахны уа хар неге да къудрети джетеди. |
|
40. |
Сиз, (муъминле, бусагъатда Мухаммадха) болушургъа унамай эсегиз, (Меккачы) гяуурла къыстаб ийиб, ала экеулен болуб дорбуннга кирген сагъатда, анга Аллах кеси да болушхан эди. Ол (Мухаммад) нёгерине (Абубакргъа): “Мыдах болма, ишексиз, Аллах бизни блады”, – деген эди. Аллах аны джюрегине рахатлыкъны салгъан эди, анга сиз кёрмеген аскерни (мёлеклени) ийиб да болушхан эди. Ол гяуур къауумну сёзюн тёбен этген эди, Аллахны сёзюн а башха чыгъаргъан эди. Аллахны уа кючю уллуду, Ол акъыл Иесиди. |
|
41. |
Сизге дженгил, ауур тийсе да туругъуз ёрге! Аллах джолунда малыгъыз бла да, джаныгъыз бла да къазауат этигиз. Ангыласагъыз, сизге ол хайырлыды. |
|
42. |
(Мухаммад), алагъа хайыр да дженгилирек тюшюб, джол да къысхаракъ болса, ала сени бла барыр эдиле. Алай а джол алагъа узакъ, ауур кёрюндю. Ала Аллах бла ант этерле: “Бизни къолубуздан келсе, сизни бла къазауатха чыгъар эдик”, – деб. Ол (ётюрюк) антлары бла ала кеслерин халек этедиле. Ала тамам ётюрюкчюле болгъанларын Аллах бек ажымсыз билибди. |
|
43. |
(Мухаммад), аладан кертичиле бла ётюрюкчюле ачыкъ болуб, сен аланы иги билгинчи, алагъа (къазауатдан къалыргъа), нек эркинлик берген эдинг? (Алагъа эркинлик бергенинги) Аллах кечсин сени. |
|
44. |
Аллахха да, къыямат кюннге да толу ийнаннганла, маллары бла, джанлары бла да къазауат этерге, ала сенден эркинлик излемейдиле. Аллах а Андан къоркъгъанланы иги биледи. |
|
45. |
Сенден эркинлик излегенле, къуру Аллахха да, къыямат кюннге да ийнанмай, джюреклери чайкъалыб тургъанладыла. Ала тентек болуб тентиребдиле. |
|
46. |
Аланы къазауатха чыгъар акъыллары болса, ала анга сауут – саба къурар эдиле. Алай болса да, аланы къазауатха чыгъарларын Аллах эрши кёрюб, къазауатдан тыйыб сора алагъа: “Ол юйлеринде тургъанла бла (къатынла, сабийле бла) сиз да олтуругъуз”, – деди. |
|
47. |
Ала (мунафикъле) сизни бла чыкъсала да, бузукълукъ салыб къатышдырыр эдиле, арагъызгъа кириб, сизге фитна салыргъа дыгалас этер эдиле, арагъызда уа алагъа тынгыларгъа хазырла бар эдиле. Аллах а, ишексиз, зулмучуланы билиб турады. |
|
48. |
Ала фитна салыб сени ишинги къатышдырыргъа, аны башын тюбюне бурургъа эртде да излеген эдиле, алай а Аллахдан тюзю келиб, аланы хакъ (иннетлери) ачылды, ол алагъа эрши кёрюнсе да. |
|
49. |
Аладан сеннге: “Меннге юйде къалыргъа эркинлик бер, мени фитнагъа салма”, – дегенле да бардыла. Сора ала фитнагъа тюшюб тюлмюдюле да? Кяфырланы уа, джаханим от къуршалар. |
|
50. |
(Мухаммад, къазауатда) сеннге таблыкъ келсе, ала мыдах боладыла; сеннге бир табсызлыкъ болса уа: “Биз эртдеден кесибизни къолгъа алгъан эдик (сакъландыкъ)”, – деб, къууаныб бурулуб кетедиле. |
|
51. |
Сен алагъа: “Бизге чыртда Аллах джазмагъан зат келмейди, Ол бизни оноучубузду, (оноуубуз Аны къолундады). Муъминле уа Анга таяныб тохтасынла”, -де. |
|
52. |
Сен алагъа: “Сиз бизни (хорлансала деб), мараб сакълаб турсагъыз да, бизге эки ашхылыкъны бири болур (ёлсек джаннет, хорласакъ дунияда къууанч). Биз да не Аллахны кесинден, неда бизни къолларыбыз бла сизге бир пелах келир деб, аллына къараб турабыз. Сиз да къараб туругъуз аны аллына, биз да къараб турайыкъ”, – де. |
|
53. |
Сен алагъа: “Сиз разы болуб – болмай берсегиз да, сизни берген затыгъыз чыртда къабыл болмаз. Ишексиз, сиз пасыкъ къауумсуз”, – деб, айт. |
|
54. |
Аланы садакъаларыны къабыллыгъындан тыйгъан а, къуру Аллахха, аны келечисине инанмагъанлары, намазгъа да эриниб келгенлери, бергенлерин да сюймей бергенлериди. |
|
55. |
(Файгъамбар), аланы не байлыкълары, не балалары сени кёзюнгю къаратмасын. Аллах а ала бла бу дунияда алагъа азаб берирге, джюреклерин да (хакъдан) тайдырыб аланы гяуурлай къояры келеди. |
|
56. |
Ишексиз, сизденбиз деб, ала Аллах бла къаты ант этедиле. Ала сизден тюлдюле, ала къызбай къауумдула. |
|
57. |
Ала бир таянчакъ табсала – не дорбун, не тешик, бир кирир джер – эрлай къачыб ары джанлар эдиле. |
|
58. |
Аланы араларында садакъаланы юсюнден хыликке этиб, сёз джюрютген (мунафикъ) къауум барды. Андан алагъа берилсе разы боладыла, берилмесе уа ачыуланадыла. |
|
59. |
Ала (алай этмей), Аллах да, Аны расулу да бергеннге разы болуб: “Бизге Аллах Кесини чомартлыгъындан не берсе да, Ол берген джетеди, аны келечиси берген да бизге болады! Биз къуру Аллахны разылыгъына талпыйбыз”, – деселе эди! |
|
60. |
Садакъаланы орунлары уа, къуб – къуру (быладыла): факъырла, мискинле, садакъаны ишин джюрютген ишчиле (аланы джыйгъан, джазгъан, чачхан), (гяуур болса да) джюреклени диннге илешдирир ючюн, къулну азат этер ючюн, ауур тёлеу тюшгенле, Аллах джолунда да, джолоучугъа да (ариу бай болса да, джолда инджиле эсе). Ма бу (8 тюрлюсю) Аллахдан келген фарызладыла. Аллах а нени да биледи, акъыл Иесиди. (Садакъаны Аллах буюргъанча, Аны разылыгъын излеб, аны ючюн берген адам ма бу аятда саналгъан джерлени бирине берирге борчду, нафиля садакъа деб, кеслерича аннга ат атаб, джыйылыб хар ёлгенде, бай, джарлы болса да ашаб турмай. Муслиман адам биринчи зекят садакъасын тындырыб, нафилялагъа алай кёчерге керекди). |
|
61. |
Ол (мунафикълени) араларында: “Ол – къулакъды (ким не айтса да, тынгылайды, ийнанады, къысха акъылды)”, – деб, файгъамбарны инджитгенле да бардыла. Сен алагъа: “Ол къулакъ Аллахха да, муъминлеге да ийнанады, ол сизге хайырлыды, сизни арагъызда ийнаннганлагъа да рахматды”, – деб, айт. Аллахны келечисине инджиу бериб тургъан къауумгъа уа аланы термитлген азаб хазырды. |
|
62. |
Ала сизни разылыгъыгъызны табар ючюн, Аллах бла ант этедиле. Разы этерге эм тыйыншлы уа Аллах бла, Аны келечисиди, ала керти ийнана эселе. |
|
63. |
Аллах бла да, расулу бла да ким джаулукъ джюрютсе, аны орну ёмюрге джаханим от болурун ала билмеймидиле сора? Ол а бек уллу сыйсызлыкъды. |
|
64. |
Мунафикъле, джюреклерини ичинде джашыргъан затларыны хапарын айтыб, аны ачыкълай бир суура келиб къалады деб, бек къоркъдула. Сен алагъа: “Сиз алай хыликке эте туругъуз, ишексиз, Аллах а ол сиз къоркъгъан затны бери чыгъармай къоймаз”, – де. |
|
65. |
Сен алагъа: (“Алай нек айтасыз?” – деб), сорсанг. Ала сеннге: “Биз алай ойнаб накъырда этебиз”, – деб, джууаб берирле. Сен алагъа: “Тохта, сиз Аллах бла, Аны аятлары бла, расулу бламы ойнайсыз сора? (Кимни хылликке этгенигизни билемисиз?) |
|
66. |
Сылтауланы къоюгъуз, ийман салгъандан сора сиз кяфыр болдугъуз деб айт. Биз аланы бир къауумун кечсек да, бир къауумуна уа, ала ассыла болгъанлары ючюн, азаб берирбиз. |
|
67. |
Мунафикъле – эркишилери да, тиширыулары да бирдиле. Адамланы аманнга чакъырадыла, ашхыдан тыядыла, къолларын да (къызгъанчдан) къысадыла. Ала Аллахны унутадыла, Ол да аланы унутады. Ишексиз, мунафикъле – пасыкъладыла. |
|
68. |
Мунафикълени эркишилерине, тиширыуларына да, кяфырлагъа да, ёмюрге анда турурлай, джаханим отну берирге Аллах сёз бегитди. Алагъа юлюшге джетери олду. Алагъа Аллах налат да берди, алагъа хаманда бирча тургъан азаб да болур. |
|
69. |
Сен алагъа айт: “Сиз да, сизге дери бурун мунафикъле кибиксиз. Ала уа (буруннгула) кюч бла сизден онглу, байлыкъ бла, балала бла сизден артыкъ болгъандыла. Ала (дунияда) зауукъланыб юлюшлерин алгъан эдиле. Ол сизден алгъала юлюшлерин алыб зауукъланнган кибик, сиз да, (эй, мунафикъле) юлюшюгюзню алыб зауукъландыгъыз, ала батханнга (бош сёзге) сиз да батдыгъыз”, – де. Ала дунияда, ахыратда да къуллукълары зыраф болгъанладыла. Ала уа насыбсыз къауумдула. |
|
70. |
Алагъа буруннгу Нухну, Адны, Семудну къауумларыны хапарлары, дагъыда Ибрахимни къауумуну, Мадиян халкъыны да, оюлгъан шахарланы хапарлары да келмедими сора? Келечиле уа алагъа да, (ол эллеге да) ачыкъ далилле бла келген эдиле. Алагъа Аллах артыкълыкъ этмеген эди, алай а ала кеслерине артыкълыкъ этген эдиле. |
|
71. |
Ийнаннганла – эркиши, тиширыу болса да бирдиле, (бир – бирине болушургъа борчду). Бир – бирин иги джолгъа тартхан, амандан (гюнахдан) тыйгъан, намазларын да къылгъан, зекятларын да берген, Аллахха да, расулуна да бой салгъан. Аллах джазыкъсынныкъ къауум – аладыла. Ишексиз, Аллах бек кючлюдю, акъыл Иесиди. |
|
72. |
Муъмин эркишилеге, муъмин тиширыулагъа да тюбю бла суула баргъан джаннетлерин да, ёмюрге анда турурлай, Аднан джаннетледе аламат джашар джерлени да, Аллахдан уллу разылыкъ саугъаларгъа да Аллах сёз береди. Ол а бек уллу насыбды. |
|
73. |
Эй, файгъамбар! Кяфырла бла, мунафикъле бла къазауат эт, алагъа къаты бол, аланы орунлары отду. Аланы барыр джерлери къалай аманды. |
|
74. |
Ала: “Биз аллай сёз айтмагъанбыз”, – деб, Аллах бла ант этедиле. Огъай, ала кяфыр болгъан сёзню айтдыла. Ислам диннге келгенден сора кяфыр да болдула. Ары дери джетишалмай тургъан затларына (муратларына) джетер къайгъы да этдиле. Ала, къуру Аллах да, келечиси да кеслерини чомартлыкълары бла берген рысхыны кёлтюралмай кери урадыла. Алагъа, таубагъа къайытсала хайырлы эди. Алай болмай бурулуб кетселе уа, дунияда, ахыратда да Аллах алагъа термилтген азаб берир. Алагъа джер юсюнде не бир джан аурутхан тенг, не бир болушурукъ табылмаз. |
|
75. |
Дагъыда мунафикъледен: “Бизге Аллах чомартлыгъындан юлюш берсе эди, биз садакъа этиб ашхы къулладан болмай къалмаз эдик”, – деб Аллахха сёз бергенле да бардыла. |
|
76. |
Сора Ол алагъа кесини чомартлыгъындан юлюш бергенинде уа, къызгъандыла, бурулуб джанлаб кетдиле, (джукъ бермей). |
|
77. |
Ала Анга берген сёзлерин тутмай алдагъанлары ючюн, ала Анга тюбеген кюнлерине дери, Аллах аланы джюреклерине эки бетлиликни салды. |
|
78. |
Сора ала, Аллах аланы ичлеринде бастыргъанларын да, таша ушакъларын да билиб тургъанын, Аллах джукъ къоймай ташаланы билиучю болгъанын билмеймидиле? |
|
79. |
Ол мунафикъ къауум, бар затларындан сууаб садакъала берген муъминлени хыликке этедиле, кеслери къыйынларындан табханларын бергенлеге кюледиле. Аллах аланы (азаб бериб) хыликке этер. Алагъа термилтген азаб хазырды. |
|
80. |
(Мухаммад), сен алагъа кечмеклик сюйсенг тиле, сюйсенг къой, джетмиш кере къайытыб тилесенг да, Аллах аланы, чыртда кечмез. Нек десенг ала Аллахха да, келечисине да ийнанмайдыла. Аллах а пасыкъ къауумну тюз джолгъа салмаз. |
|
81. |
Расулну биргесине (къазауатха) бармай, (Мединада) юйлеринде къалгъан мунафикъле, къалгъанларына бек къууандыла. Аллах джолунда маллары бла, джанлары бла къазауат этиуню эрши кёрдюле. Башхалагъа да: “Бу иссиде къайры барлыкъсыз, чыкъмагъыз джукъгъа”, – деб, бир – бирин да тыйдыла. Сен алагъа: “Джаханимни оту, андан эсе иссиди”, – де, ангылаялсала. |
|
82. |
Энди ала этген ишлери ючюн аз кюлсюнле, кёб джыласынла. |
|
83. |
(Файгъамбар), Аллах сени (Табук къазауатдан) къайытарыб, (Мединада къалгъан) мунафикълени бир бёлеги къазауатха барыргъа сенден эркинлик излеселе, сен алагъа: “Сиз мени биргеме джау бла къазауат этерге чыртда чыкъмагъыз, сиз эм аллындан да, ишексиз, юйде турургъа разы эдигиз, юйде къалгъанла бла олтуругъуз”, – де. |
|
84. |
Аладан бири ёлсе да, анга чыртда (джаназы) намаз къылма, къабырыны юсюнде да сюелме. Ишексиз, ала Аллахха да, келечисине да кяфыр болгъанладыла, ала пасыкълай ёлгенледиле, (таубагъа къайытмай). |
|
85. |
(Мухаммад), аланы не рысхылары, не балалары сени терилтмесин (кёзюнгю къаратма). Ала бла Аллах алагъа дунияда азаб берирге да, кяфырлай джанлары чыгъарын да излейди. |
|
86. |
Сора алагъа: “Аллахха ийнаныгъыз, келечисини биргесине къазауат да этигиз”, – деген суура тюшгенинде, аладан (мунафикъледен) бай джашагъан къауум, сенден эркинлик излеб (къазауатдан бош болур дыгалас этиб): “Сен бизни, мында къалгъанла бла къой, биз (арт джанын сакълагъанла бла) болайыкъ”, – деген эдиле. |
|
87. |
Сора ала артда къалгъанладан болгъанларына разы болдула, джюреклерине мухур басылды, ала джукъ ангыламайдыла. |
|
88. |
Алай а расул да, аны биргесине ийнаннганла да рысхыларын, джанларын да аямай, къазауат бардырыб тургъанлагъа, алагъа уа кёб ашхылыкъла барды. Ма ала насыблыладыла. |
|
89. |
Аллах алагъа тюбю бла суула баргъан, анда ёмюрге турурлай, джаннетлени хазырлабды. Ма ол а бек уллу хорламды. |
|
90. |
Къумда джашагъан араблыладан бир къауум, сен алагъа къазауатдан къалыргъа эркинлик берир ючюн, тюрлю – тюрлю сылтаула къураб келди. Аллахха, расулуна ийнанмагъанла да юйде олтуруб къалдыла. Аладан гяуур къауумуна термилтген азаб джетер. |
|
91. |
Не Аллахха, не расулгъа уллу кёллюлюк этмеген къарыусузлагъа, ауругъанлагъа, джояр рысхысы болмагъанлагъа зорлукъ джокъ. Игилик этиучюлеге айыб этер джол джокъ. Аллах а бек кечиучюдю, рахматлыды. |
|
92. |
Дагъыда кеслерини джукълары болмай, сеннге минерге улоу излеб келиб, сен да: “Джокъду минер джукъ”, – деб, ала да кёзлери джыламукъдан тола ызларына мыдах къайытханлагъа да (гюнах джокъ). |
|
93. |
Алай а нелери да бола тургъанлай, сенден эркинлик излеб келгенле, артда къалгъанла къатыш юйлеринде къалгъанла, айыблы болгъанла аладыла. Аллах аланы джюреклерине мухур басды. Энди ала джукъ ангыламазла. |
|
94. |
Сиз къазауатдан къайытыб келсегиз, ала сизге тюрлю – тюрлю сылтаула къурарла. Сен алагъа: “Сиз сылтауланы къоюгъуз, биз сизге чыртда ийнанныкъ тюлбюз. Аллах бизге сизни хапарыгъызны (алдаугъугъузну) айтханды. Артда сизни этген ишлеригизни Аллах да, расулу да кёрюрле. Андан сора сиз ташаны да, туураны да билиб тургъаннга къайытарылырсыз. Ол да сизге этген ишлеригизни джарашдырыб, айтыб берир”, – де. |
|
95. |
Сиз къазауатдан къайытыб келсегиз, сиз аланы тынч къояр ючюн, ала сизге Аллах бла ант этерле. Аладан кенг болугъуз, ала кир затладыла. Аланы этген ишлери ючюн, джалгъа, орунлары джаханимди. |
|
96. |
Ала сизни разы этер ючюн кёб тюрлю антла этерле. Алай а сиз разы болсагъыз да, ишексиз, Аллах ол пасыкъ къауумгъа чыртда разы болмаз. |
|
97. |
Бедуинле (кёчгюнчю къум араблыла) кяфырлыкъда да, эки бетлиликде да эм аманладыла. Аллах расулуна тюшюрген затны чеклерин билмей турургъа бек разыдыла. Аллах а нени да билибди, акъыл Иесиди. |
|
98. |
Бедуинледен Аллах джолунда джойгъан рысхысын зырафха санагъанла да, сизге бир табсыз джазыу болса, деб мараб тургъанла да бардыла. Табсыз джазыу алагъа келиб турады (ангыламайдыла ансы). Аллах а нени да эшитеди, нени да билибди. |
|
99. |
Аладан Аллахха да, къыямат кюннге да ийнаныб, (Аллах джолунда) джойгъан рысхысын да къурманлыкълагъа (Аллахха джууукъ этгеннге), расулну да алагъа тилеклерин, дууаларын себебге санаб турганла да бардыла. Ишексиз, ол алагъа Аллахха джууукълашыу тюлмюдю сора? Аланы артда Аллах рахматыны ичине кийирир. Ишексиз, Аллах бек кечиучюдю, рахматлыды. |
|
100. |
Кёчгюнчюледен да (Меккадан Мединагъа), ансарладан да биринчи диннге келгенлеге, игилик эте аланы ызларындан баргъанлагъа да, Аллах разы болду, ала да Анга разы болдула. Ол алагъа тюблери бла суула баргъан сыйлы джаннетлерин хазырлабды, ёмюрге анда турургъа. Ма ол а, уллу насыбды. |
|
101. |
Сизни тёгерегигизде джашагъан къум араблылада да, аны кибик Мадинада джашагъанлада да мунафикъле бардыла, эки бетлиликде къарышыб тургъанла. (Мухаммад), сен аланы билмейсе, Биз а бек иги билиб турабыз. Артда Биз алагъа эки къат азаб берирбиз. Андан сора ала азабны эм уллусуна сюрюлюрле. |
|
102. |
Дагъыда иги ишни аман иш бла къатышдырыб, сора терсликлерин боюнларына алгъан, башха бирле да бардыла. Аллах аланы кечер деб, умут барды. Нек десенг, ишексиз, Аллах бек кечиучюдю, рахматлыды. |
|
103. |
Аланы гюнахларындан тазалар ючюн, кирсиз да этер ючюн, (Мухаммад), сен аланы рысхыларындан (зекят) садакъа ал. Алагъа тилек да эт, сени тилегинг аланы джюреклерине рахатлыкъды. Аллах нени да эшитибди, билибди. |
|
104. |
Ол (мунафикъле) Аллах къулларыны таубаларын, аланы садакъаларын къабыл этиб алгъанын, Аллах таубачылагъа бек къараучу, рахматлы болгъанын билмеймидиле ала сора? |
|
105. |
Сен а, алагъа: “(Кесигиз сюйгенигизча) къуллукъ этигиз, артда аны Аллах да, расулу да, муъминле да кёрюрле. Ташаланы, туураланы билиучюню аллына келирсиз, Ол сизге не этгенигизни айтыб берир”, – деб, айт. |
|
106. |
Бирле да ала (таубагъа къайытыр эселе уа деб), Аллахны умутунда турадыла. Не Ол алагъа азаб берир (ала тауба этмеселе), неда аланы кечер (къайытсала). Аллах нени да билиучюдю, акъыл Иесиди. |
|
107. |
Муъминлеге зараннга, кяфырлыкъгъа, аланы араларын чачаргъа деб, эртдеден бери Аллах бла, Аны расулу бла къазауат бардырыб тургъанлагъа болушлукъ ючюн межгит ишлеген мунафикъле: “Биз муну къуру иги мурат бла этгенбиз”, – деб, ант – кърал этерле. Алай а Аллах, ишексиз, ала алдауукъчула болгъанларына шагъатлыкъ этеди. (Мединаны къатында, Куба деген бир элчикде мунафикъле файгъамбарны алдаб ары джыйыб ёлтюрюр умут бла бир межгит ишлегендиле). |
|
108. |
Ол межгитде (Мухаммад) сен чыртда намаз этме. Эм биринчи кюнюнден тюбю такъуаны юсюне салыннган межгит, намаз этерге эм тыйыншлысы уа, андады. Анда (алача болмай) гюнахларындан таза болургъа излеген адамла бардыла. Аллах а, гюнахларындан тазаланыб кюрешгенлени сюеди. (Джер юсюнде, эм биринчи, Мединада ишленнген межгитге айтылады). |
|
109. |
Тюб хунасы (фундаменти) Аллахдан къоркъмакълыкъда, Аны разылыгъын излеб салыннгъан межгитми хайырлыды, огъесе джарны эрнинде салыныб, оюлуб аны бла бирге джаханим отха тюшюб кетген межгитми хайырлыды? Аллах а терс адамланы тюз джолгъа тюзетмез. |
|
110. |
Аланы ишлеген межгитлерине джюреклери таймаздан экили болуб турур, джюреклери атылыб чачылгъынчы (ёлгюнчю) дери. Аллах нени да билиб турады, Ол акъыл Иесиди. |
|
111. |
Ишексиз, Аллах джаннетни берирге деб муъминледен джанларын да, малларын да сатыб алды. Ала Аллах джолунда къазауат этедиле, ёлтюрген да, ёлген да этедиле. Аны (Аллахны) Тауратда, Инджилде, Къуранда берген сёзю хакъды. Берген сёзюне Аллахдан толу уа кимди? Сиз Аны бла сёз бегитиб болгъаныгъызгъа къууаныгъыз. Ол бек уллу насыбды. |
|
112. |
Сёз берилгенле: таубачыла, къуллукъчула, махтау этиучюле, ораза тутуучула, рукугъу, саджде этиучюле, игиликге тартыучула, амандан тыйыб кюрешиучюле, Аллах салгъан чекледен чыкъмазгъа кюрешгенле. Ма ала керти муъминледиле, сен алагъа сюйюмчю айтыб къууандыр. |
|
113. |
Мушриклеге кечмеклик тилерге, ала джаханим ахлула болгъанлары белгили болгъандан сора, не файгъамбаргъа, не муъминлеге, ариу джууукълары болса да, эркинлик джокъду. |
|
114. |
Ибрахим атасына кечмеклик тилегени да, анга сёз бергени ючюн болгъанды. Сора ол Аллахны джауу болгъаны белгили болгъанында уа, (ол мушриклей ёлюб), тилегенин къойгъанды. Ишексиз, Ибрахим а буюгъуб Аллахха бурулуучу, джууаш эди. |
|
115. |
Ишексиз, Аллах алгъы бурун неден баш сакъларгъа керек болгъанын ачыкъ ангылатмай, тюз джолгъа салгъан къауумун терсейтмейди. Ишексиз, Аллах а хар затны да билибди. |
|
116. |
Ишексиз, кёкледе, джерде болгъан затла бары да Аныкъыды, Ол сау да этеди (джан салыб), ёлтюрген да этеди (аны алыб). Джангыз Аллах болмаса, сизге башха не бир джан аурутурукъ, не бир болушурукъ джокъду. |
|
117. |
Аллах а файгъамбаргъа, мухаджирлеге, ансарлагъа да къарагъан эди. Къыйын кёзюуде (файгъамбарны) ызындан баргъанладан, бир къауумуну джюреклери таяргъа аз къалгъанланы, Аллах кечген эди. Ишексиз, Ол джумушакъды, рахматлыды. |
|
118. |
Дагъыда Ол (Табук къазауатда) артха къалгъан ючеуленни да кечди. Эркин джер алагъа тар болгъан эди, джюреклери да (къоркъгъандан) къысхан эди, джангыз Аллах болмаса, алагъа башха таянчакъ джокъ деб, ала акъыл этген эдиле. Ала бурулгъанларында, Аллах да алагъа бурулгъан эди. Ишексиз, Аллах (таубачылагъа) бек бурулуучуду, рахматлыды. |
|
119. |
Эй, ийман салгъанла! Аллахдан къоркъугъуз, кертичиледен болугъуз. |
|
120. |
Не Мадина халкъына, неда аланы тёгереклеринде джашагъан къум араблылагъа, Аллахны келечисине къошулмай, артда къалыргъа джарамаз. Аны къайгъысын къоюб, кеслерини къайгъыларын этерге да болмаз. Аллах джолунда, ала не тюрлю инджиу кёрселе да – суусаблыкъ, ачлыкъ болсун, арыу-талыу болсун, кяфырланы ачыуландыргъан хар бир атлам болсун – джауну муратына джетерге къоймагъан хар бир зат, иги ишге джазылмай къалмаз. Ишексиз, Аллах ашхылыкъла этиучюлени хакъларын а тас этмез. |
|
121. |
Ала (муъминле) не тюрлю садакъа этселе да (Аллах джолунда) аз, кёб болса да, ала ненча тюзню ётселе да, алагъа Аллахдан, ала этгенден эсе, ариу джал джазылмай къалмаз. |
|
122. |
Муъминлени барына да бирден (окъургъа) кетиб къалыргъа джарамаз. Хар къауумдан бир бёлек адамны ийиб, ала дин окъууну окъуб, билим алыб къайытсала, хар ким кесини къауумуна ауаз айтыб, аланы сакълыкъгъа чакъырыргъа нек болмайды сора? Ким биледи, ала амандан сакъ бола билир эселе уа. |
|
123. |
Эй, муъминле! Сиз джетишалгъан джерде кяфырла бла къазауатны бардырыгъыз. Ала сизде къатылыкъ кёрсюнле. (Билигиз), ишексиз, Аллах муттакъыйле бла биргеди. |
|
124. |
Бир суура тюшюрюлгени болса, аладан (мунафикъледен хыликке этиб муслимнлагъа): “Бу, къайсыгъызны ийманына къошду?” – дегенле бардыла. Муъминлени айтсакъ а аны бла аланы ийманлары ёседи, ала анга къууанадыла. |
|
125. |
Джюреклеринде (иймансыз) ауруулары болгъанланы айтсакъ а алагъа уа, ол кирлерине да кирни къошады, ала кяфырлай ёледиле. |
|
126. |
Сора ала хар джыл сайын не бир, не эки кере къыйынлыкъ бла сыналмай къалмагъанларын кёрмеймидиле? Сора ала (аны ючюн) не таубагъа къайытмайдыла, не айтылгъанны эсге алмайдыла. |
|
127. |
Сора бир суура тюшсе уа, “ала таба къарагъан бармыды экен”, – деб, (джашыртын) ала бир – бирине къарайдыла (къачар муратда). Сора сылджыраб джанлаб кетедиле. Ала джукъ ангыламагъан къауум болгъанлары ючюн, Аллах аланы джюреклерин терсине бурду. |
|
128. |
Сизге кесигизден келечи келди. Сиз (хакъны ангыламай) терсейиб, аманнга кетиб тургъаныгъыз, ол анга (келечиге) бек кюч тийди. Сиз керти муъминле болуб тюзелиригизге ол бек термиледи. Ол (Мухаммад) джумушакъды, рахматлыды. |
|
129. |
Ала (меккачыла) сенден джанласала: “Бир Аллах меннге (артыгъы бла) джетеди, мен Анга таяндым, Андан башха табыныргъа аллах джокъду. Ол уллу гъаршны да Иеси Аллахды”, – де сен алагъа. |
