6. Ангъам – Хайуанла

1.

Махтау
бары да кёклени, джерни да джаратхан къарангыны, джарыкъны да къурагъан
Аллаххады къуру. Алай болса да, гяуурла Иелерине башхаланы тенг этедиле.

2.

Ол аллай
Аллахды, сизни биринчи топуракъдан джаратхан, андан сора да сизге аджал
(болджал) буюргъан. Аны уа буюрулуб тургъан башха болджалы да барды (сюд кюн).
Сора сиз а, (турасыз да) Анга ишеклик келтиресиз.

3.

Ол а
кёкледе, джерде да – Аллахды. Сизни ташагъызны да, ачыгъыгъызны да, не тюрлю
ишлеригизни да толу билиб тургъан.

4.

Алагъа
Иелеринден ненча кере аят келди эсе да, ала анга арт бурмай бир да къоймадыла.

5.

Алагъа хакъ
келгени сайын, ала аны ётюрюкге чыгъардыла. Ол ала хыликке эте тургъанны хапары
артда келир алагъа (кёрюрле).

6.

Сора ала,
Биз алагъа дери да джер юсюнде орунландырыб тургъан, нелляй бир тёлюню тюб
этгенибизни кёрмеймидиле? Биз аланы джер юсюнде сизни орунландыргъандан да
деменгилирек орунландыргъан эдик, алагъа кёкден джауумла джибериб, тюблери бла
къобанла бардыргъан эдик. Сора ассылыкълары себебли, аланы талкъ этиб, аланы
орунларына бир башха тёлю келтирген эдик.

7.

(Мухаммад),
Биз сеннге къагъытда джазылгъан китаб джиберсек да, ала анга къоллары бла
тийселе да, кяфырла: “Бу ачыкъ хыйныды, ёзге зат тюлдю”, – дер эдиле. (Гяуур
араблыла Мухаммадха, кёкден джазылыб келген бир китаб тюшюр бизге, биз
къолубузгъа алыб ажымсыз болурлай дегендиле, бу аят ол заманда тюшгенди).

8.

Дагъыда ала:
“Неда биз анга (Мухаммадха) мёлек тюшсе эди (алайсыз къалай ийнанайыкъ сора?)”,
– дедиле. Биз алагъа мёлек джиберсек а (аланы) оноулары тынар, (азаб келир)
алагъа арт болджал берилмез.

9.

Алай а Биз
келечиге мёлекни ийген болсакъ, аны да адам сыфатда иер эдик, сора Биз аланы
къатышханларындан да бек къатыштырыр эдик.

10.

(Мухаммад),
сеннге дери да файгъамбарла хыликке этиле келгендиле (къуру сен тюлсе), аланы
хыликке этгенле уа тыйыншлы хакъларын табхандыла.

11.

(Мухаммад),
сен алагъа: “Джерни юсюнде айланыгъыз, ол (файгъамбарланы) ётюрюкге санагъанланы
артлары къалай болгъанына бир къарагъыз”, – де.

12.

Сен алагъа:
“Кёкледе, джерде болгъан зат кимникиди сора? Сен алагъа: “Аллахныкъыды да! Ол
рахматлы болургъа Кесини бойнуна алды. Сизни уа Ол аз да ишеклик болмагъан
къыямат кюннге джыймай къоймаз. Ол ийманнга келмегенле уа, ала кеслерин насыбсыз
этгенледиле.

13.

Кечеде –
кюндюзде да джашауну бардырыб тургъанла, ала бары да, Аныкъыладыла. Ол нени да
эшитибди, нени да билибди”, – де.

14.

Сен алагъа:
“Ол кёклени, джерни да джаратхан, хар кимге Ол ашатхан, (азыкъ берген) Анга уа
киши ашатмагъан, Аллахны къоюб, кесиме башха аллахмы тутайым сора?” – деб айт.
Сен алагъа: “Ишексиз, меннге, чыртда мушрикледен болмазгъа, муслиманланы эм
биринчилери болургъа буюрулду”, – деб айт.

15.

(Дагъыда):
“Ишексиз, мен Иеме ассы болургъа уллу кюнню азабындан къоркъама”, – де.

16.

Ол кюн а
андан (азабдан) джанлатылгъан адам, ол Аллах джазыкъсыннган адамды, ол а ачыкъ
насыбды.

17.

Аллах сеннге
бир зиян джетдирсе, Ол кеси болмаса, аны ачарыкъ джокъду. Алай болмай, Ол сеннге
бир игилик берсе да (аны тыяллыкъ да джокъду). Аны хар неге да къудрети джетеди.

18.

Къулларыны
юсюнде Аны къудрети уа бек уллуду. Ол акъылманды, неден да хапарлыды.

19.

Сен алагъа:
“Шагъатлыкъ джаны бла эм уллу неди” – де? Сен алгъа:”Аллах Кесиди арабызда
шагъат. Бу Къуран да мени джюрегиме сингдирилди, сизни да, ол (Къуран)
джетишгенлени да, мен аны бла къоркъутур ючюн. Сиз Аллахны биргесине башха
аллахла бардыла деб, шагъатлыкъ эталырмысыз сора? Мен а шагъатлыкъ эталмам!” –
деб айт. Сен: “Ол къуб-къуру бир Аллахды, мен да ол сиз Анга тенг этген
затларыгъыздан кенгме”, – де.

20.

Ол, Биз
алагъа китаб бергенле, ала аны (Мухаммадны) кеслерини джашларын таныгъан кибик,
таныйдыла. Алай а ала кеслерин джарлы этгенледиле, ала (биле тургъанлай)
ийманнга келмейдиле.

21.

Сора Аллахха
ётюрюклени джарашдыргъандан, Аны аятларын да ётюрюкге санагъандан бек зулмучу
кимди? Ишексиз, зулмучула уа онгмазла.

22.

Биз, къыямат
кюн, аланы барын да джыйыб, сора ол мушриклеге: “Ол оюм бла сиз Аллахха тенг
этиб бегитгенлеригиз къайдадыла?” – дербиз.

23.

Сора:
“Оллахи! Раббибиз бла, ант этебиз! Биз Аллахха къошакъ этмегенбиз”, – деб, ант
этгенден башха аланы къарыулары къалмаз.

24.

Къара! Ала
кеслерине къалай ётюрюкню айтадыла. Ол ала кеслери чыгъарыб кюрешген затлары уа
аладан аджашыб тас болдула (ол кюн).

25.

(Мухаммад),
аладан сеннге тынгылагъанла да бардыла, алай болса да, Биз аланы джюреклерине
(эшитмезча) джабыу салгъанбыз, къулакъларында да бушдукълары барды. Ала не сейир
затны кёрселе да, ийнанмазла. Ала сеннге келселе уа сени бла даулашадыла. Кяфыр
къауум: “Бу (Къуранда айтылгъан зат), къуру буруннгуланы таурухларыды”, –
дейдиле.

26.

Алай бла ала
(Къурандан) башхаланы да тыядыла, кеслери да узаядыла. Ангыламайдыла ансы, ала
къуру кеслерин халек этедиле.

27.

(Мухаммад),
сен ала келиб отха тирелиб: “Ай, анасыны! Энди бизге ызыбызгъа къайытыр мадар
болса эди, Раббибизни аятларындан бирин да ётюрюкге санамаз эдик, толу
ийнаннганладан да болур эдик”, – дей, къалай сюелгенлерин кёрсенг эди.

28.

Огъай, аланы
эртдеден ичлеринде бастырылыб тургъан затлары (кяфырлыкълары) ачыкъ болду. Алай
а ала дуниягъа къайытарылсала, кеслери айтханча, ол ала тыйылгъан затха
(кяфырлыкъгъа) къайытыр эдиле, (джаханимни кёргенден сора да). Ишексиз, ала
тамам ётюрюкчюледиле.

29.

Ала: “Дуния
джашаудан сора бизге башха джашау джокъду, ёлгенден сора тириллик да тюлбюз”, –
дедиле.

30.

(Мухаммад),
сен аланы Иелерини аллында сюелгенлерин кёрсенг эди. Аллах алагъа: “Сора бу
(тирилиб аллыма сюдге сюелгенигиз) керти тюлмюдю энди?” – дер. Ала да: “Хоу! Биз
Иебиз бла ант этебиз, бу хакъды”, – дерле. Аллах да алагъа: “Кяфыр болгъаныгъыз
ючюн, чегигиз азабны”, – дер.

31.

Ишексиз,
Аллах бла тюбешиуню ётюрюкге санагъанла насыбсыз болдула. Сора билмей
тургъанлайларына, алагъа къыямат кюн келсе, ала: “Ол биз анда сансыз тургъан
затыбыз ючюн бизге къыйынлыкъ келди”, – дерле. Ала джюреклерин (аман акъылларын)
сыртларына кёлтюрюрле. Ол ала кёлтюрген (джюклери) уа къалай аманды!

32.

Дуния джашау
деген, къуру оюн, булджуу болмаса, башха зат тюлдю. Такъуалылагъа уа ахырат
арбаз тамам ашхыды. Сора сиз бир сагъыш эталмаймысыз?

33.

(Файгъамбар), ишексиз, аланы сёзлери сени мыдах этгенин Биз билиб турабыз.
Ишексиз, ала сени ётюрюкчю этмейдиле, алай а ол зулмучула, ала Аллахны аятларына
къаршчы боладыла .

34.

(Мухаммад),
сеннге дери да (кёб) келечиле ётюрюкчюлеге санала келдиле. Алай а ётюрюкчюге
саналгъанлары ючюн, ала сабырлыкъ этгендиле. Бизден болушлукъ келгинчи дери,
инджиуле да кёргендиле (сен да тёз). Аллахны (берген) сёзюне тюрлениу джокъду.
(Ахыры хорлам сеникиди). Ажымсыз, сеннге келечилени хапарлары келдиле да,
(аладан оюм ал).

35.

(Мухаммад),
аланы (Къураннга) арт буруулары сеннге ауур тие эсе, (аланы ийнандырырча) не
джерде бир тешик табыб (ары тюшерге), неда кёкге бир басхыч салыб, алагъа бир
сейир зат келтиралыр эсенг, кёр (аяма). Аллах сюйсе, барын да тюз джолгъа джыйыб
да къоялыр эди. Сен чыртда джахилледен болма, (ол Аллахны ишиди, сынамыды).

36.

Сеннге уа,
къуб – къуру (джюреклери бла) тынгылагъанла джууаб бередиле (эшитедиле).
Ёлгенлени уа Аллах тирилтир, андан сора ала Аны аллына да сюелирле.

37.

Ала
(Меккячыла): “Раббисинден аннга бир сейир зат тюшсе эди (биз ийнанырча)”, –
дедиле. Сен алагъа: “Ишексиз, Аллахны сейир зат тюшюрюрге кючю джетеди”, – де.
Алай а аланы кёбюсю аны ангыламайдыла. (аннгыласа Къуран да алагъа бек сейир
затды. Бурун бек эртделеде болгъан хапарланы да, артда бола – бола келлик
хапарланы да къоймай тизеди. Дунияны башында учёныйле алкъа анда не джангылыч,
неда наука аитхан бла бир келишмеген зат табмагъандыла. Учёныйле Къуранда
айтылгъан затланы наука бла келишиууне сейирсиниб, аны хакъ Аллахдан болгъанын
аннгылаб, тюшюнюб, бойсунуб, баш уруб муслиманлыкъгъа къайытыб келедиле.)

38.

Не джерде
къымылдагъанлада, не кёкде къанатларын кериб учханлада сизни кибик уммет
болмагъан джокъду. Биз бу китабда джукъну ычхындырмадыкъ, (адамгъа керекли зат
болуб). Артда уа ала бары да Иелерини аллына джыйылырла.

39.

Ол, Бизни
аятларыбызны ётюрюкге санагъанла, ала сокъурла, сангыраула, ала къарангыгъа
ташайыбдыла. Аллах тыйыншлы кёргенин аджашдырады, тыйыншлы кёргенин тюз джолгъа
тюзетеди.

40.

(Аллахха
тенгле тутуучула)! Сора сизге Аллахны азабы не (дунияда джетсе), неда къыямат
кюн келсе, (болушлукъгъа) сиз Аллахдан ёзге, башха кимни чакъырырсыз? Сиз тюз
эсегиз бир айтыгъыз аны.

41.

Хоу, сиз
къуру Аны чакъырлыкъсыз (тарлыкъда). Ол а сиз тилеген затда, къуру тыйыншлы
кёргенине къарайды. Ол кёзюуде уа сиз, ол табыннган затларыгъызны унутурсуз.

42.

(Мухаммад),
Биз сенден алгъа умметлеге да келечиле ийиб тургъан эдик. Артда уа Биз аланы
(бойсунмагъанлары ючюн) къыйынлыкъла бла, палахла бла тутхан эдик. Была да
(къоркъуб, ойлашыб) бир бойсунур эселе уа.

43.

Айхай алагъа
Бизден азаб келген заманда, буюгъа (къоркъа) билселе уа, ол огъай, аланы
джюреклери къатды. Шайтан аланы этген ишлерин алагъа ариу кёгюзтдю.

44.

Сора ала
айтылгъан ауазны унутханларында, Биз алагъа хар не тюрлю (ашхылыкъны) эшигин
ачдыкъ. Ала берилген затлагъа (байлыкъгъа) къууаныб тохтагъанларында уа (Аллахны
унутуб), Биз аланы, ала билмей тургъанлайларына тутдукъ. Сора ол кёзюуде уа ала
тюнгюлюб къалдыла.

45.

Сора ол
зулмучу къауумну (джерде) арты кесилген эди. Хар не тукъум махтаула дунияланы
Иеси Аллаххады.

46.

Алагъа:
“Аллах сизни сангырау, сокъур этиб, джюреклеригизге да мухур басыб къойса,
Аллахдан ёзге, башха сизге аланы берлик аллах бармыды сора?” – де. Къара, Биз
аятларыбызны тизиб къалай ангылатабыз! Ала да андан арт бурадыла.

47.

Алагъа:
“Къалай дейсиз, не таша, не ачыкъ сизге Аллахны азабы келсе, ол ассыладан башха
киши халек этилирми сора?” – де.

48.

Биз
келечилени къууандырыучула, къоркъутуучула этиб джибердик. Сора артда алагъа ким
ийнанса, кесин да джарашдырса (дин джолгъа), алагъа къоркъуу да джокъду, ала
мыдах да болмазла.

49.

Алай а Бизни
аятларыбызны ётюрюкге санагъанлагъа, пасыкълыкълары себебли, алагъа азаб джетер.

50.

(Мухаммад),
сен алагъа: “Мен, менде не Аллахны хазналары барды, не ташаны билеме, неда
мёлекме”, – демейме сизге. Мен, къуру меннге ачылгъан затны ызындан барама,
сокъур бла сау тенгмиди, сиз бир ойлашмаймысыз сора?” – деб, айт.

51.

(Мухаммад),
сен муну бла (Къуран бла), Иелерини аллына джыйылыудан къоркъгъанланы сагъайт.
Алагъа Андан башха не бир шох, не бир джакъчы джокъду. Ким биледи, ала сагъайыб
бир эс джыяр эселе уа, (Аллахдан къоркъуб).

52.

(Файгъамбар), сен эртден, ингир Раббийлерине джалбарыб, Аны разылыгъын дыгалас
этиб кюрешген (джарлыланы) къатынгдан кери къыстама. Не аз да ала этгенни
джууабы сени бойнунга тюлдю, сен этгенни джууабы да, не аз да аланы боюнларына
тюлдю. Аланы къыстасанг а, сен зулмучуладан болурса. (Ислам дин джаннгы келген
кёзюуде, файгъамбарны тёгерегине джарлыла, джегилиб тургъан къулла, онгсузла
кёбюрек джыйылгъандыла. Бай, бий къауум ала бла бирге файгъамбарны джанында
олтурургъа ыйлыкъгъандыла. Файгъамбаргъа сен, аланы къатынгдан къыста, ол
заманда биз келиб сени ауазынга тынгыларбыз дегендиле. Аллахны аяты аны кери
урады).

53.

Биз аны
кибик, адамла бир – бирлерине (байла файгъамбарны биргесинде джарлыланы
кёгюзте): “Бизни арабызда Аллах чомартлыкъ этген къауум быламыдыла сора?” –
деген, сёзлери бла да сынайбыз. Аллахха шукур этиучюлени эм иги билген а, Ол
кеси тюлмюдю сора?

54.

Бизни
аятларыбызгъа ийнаннган къауум сеннге келген заманда, алагъа: “Ассаламу
гъалейкум (сизге тынчлыкъ болсун)”, – деб айт. Сизни Иегиз Рахматлы болууну
кесини бойнуна алды. Ишексиз, сизден биреу джахиллик себебли бир аманлыкъ
этгенден сора таубагъа къайытыб кесин джарашдырса, (билсин) Аллах нени да
кечиучюдю, рахматлыды.

55.

Да ма алай,
Биз аятларыбызны джарашдырыб баям этебиз, гюнахлыланы джоллары ачыкъланыр ючюн.

56.

Сен алагъа:
“Ишексиз, мен Бир Аллахдан ёзге, башха ол сиз къуллукъ этген затлагъа къуллукъ
этмекден тыйылдым”, – де. “Мен сизни нафсы хауагъызны ызындан баралмам, ол
заманда мен аджашырма, тюз джолда да болмам”, – деб айт.

57.

Сен алагъа:
“Мен, Иеми джанындан ачыкъланнган, бегимли далилни юсюндеме, сиз да аны ётюрюкге
чыгъарасыз. Ол сиз ашыкъдыргъан зат (азаб), ол мени къолумда тюлдю. Оноу къуру
Аллахныкъыды. Ол а, хакъны айтады. Оноу этиучюлени эм хайырлысы уа Олду”, – де.

58.

Сен алагъа
айт: “Ол сиз ашыкъдыргъанны оноуу мени къолумда болса, мени бла сизни арабызда
оноу тыныб бошар эди. Аллах а зулмучуланы толу билибди.

59.

Ташаланы
ачхычлары да Аны къолундады. Ташаны уа Ол болмаса киши билмейди. Ол джерде да,
сууда да не болгъанын билибди. Ол билмей терекден бир чапракъ да тюшмейди.
Джерни ичинде къарангыда болгъан урлукъгъа, мылы кесекге, къургъакъ кесекге дери
Аны буйрукъ китабында джазылмагъан джукъ джокъду.

60.

Ол аллай
Аллахды, кече сизни (джукълатыб) ёлюк этген, кюндюз да не этгенигизни билиб
тургъан. Андан сора да Ол (кюндюз) сизни тирилтген. Алай бла сизни белгили
болджалгъа (аджалгъа дери джетдирир) ючюн. Андан сора къайытыб барыр джеригиз а
Аны аллынады. Андан ары Ол сизге не этгенигизни хапарын айтыб берир”, – де.

61.

Аны уа
кесини къулларына къарыуу толу джетеди. Сизни сакълаучу мёлекле да джибереди.
Биригизге ёлюм келген заманда уа, аны джанын Бизни келечилерибиз (мёлекле)
аладыла. Ала уа джукъну ычхындырмайдыла.

62.

Андан сора
ала хакъ Иелери Аллахха къайытырла. Хукму уа, къуру Аныкъы тюлмюдю сора? Ол а
бек теркди эсеблеуде.

63.

Сен алагъа:
“Джер юсюнде да, тенгизде да сизни къыйынлыкъладан къутхаргъан кимди? Сиз мугур
болуб: “Сен бизни мындан бир къутхарсанг, биз сора шукурчуладан болмай къалмаз
эдик”, – деб, (ичигизден) таша кимден тилейсиз?” – деб, сор

64.

Дагъыда сен
алагъа: “Сизни андан башха да, тюрлю – тюрлю къыйынлыкъладан къутхаргъан Аллахды
– Ол, сиз а Анга ширк тутасыз (аны ючюн къарамай)”, – деб айт.

65.

Сен алагъа:
“Ол сизге не башыгъыздан, не аякъ тюбюгюзден азаб джиберирге да, неда сизни
бёлек – бёлек этиб, бири – биринг бла (къазауат этдириб) азаб чекдирирге да
къолундан келир”, – де. Къара сен! Ала бир тюшюнюр эселе уа деб, Биз
аятларыбызны къалай ачыкълаб тизебиз алагъа.

66.

Сени
къауумунг, Къуран хакъ болуб тургъанлай, аны ётюрюкге чыгъарды. Сен алагъа: “Мен
сизни бойнума алыучу тюлме”, – де.

67.

(Аллах
джанындан) хар айтылгъан хапарны болджалы барды, сиз аны артда билирсиз, (не
дунияда, не ахыратда).

68.

(Мухаммад),
сен Бизни аятларыбызны хакъында сандракъла этгенлени кёрсенг, ала башха тюз
хапаргъа кёчгюнчю, аладан джанла. Шайтан унутдуруб къойгъаны болса уа, эсинге
тюшгенден сора ол ассы къауум бла олтурма.

69.

Аллахдан
къоркъгъанла, ол ассыла ючюн, не аз да джууаблы тюлдюле. Алай а ала алагъа ауаз
айтыргъа тыйыншлыды. Ала Аллахдан бир къоркъар эселе уа.

70.

(Мухаммад),
сен дуния джашаугъа алданыб, динлерин да оюннга, булджуугъа тутханла бла турма.
Алай а терс этген затлары ючюн, адам халек боллугъун, Аллахдан башха не бир шох,
не бир джакъчы болмазын, джанын къутхарыр ючюн не тюрлю джулуу берсе да, къабыл
этилмезин, дунияда этген терс ишлери ючюн, анда халек болурларын, кяфырлыкълары
себебли, аланы ичгилери къайнар суула да, термилтген азаб да болурун, Къуран бла
ауаз айтыб ангылат

71.

Сен алагъа:
“Аллахны къоюб бизге не хайыр, не заран эталмагъан затлагъамы табынайыкъ биз
сора? Бизни Аллах тюзетгенден сора, нёгерлери да “кел”, – деб тюз джолгъа
чакъыра тургъанлай, джер юсюнде шайтан терилтиб, хайран болуб тургъан адамча,
ызыбызгъамы къайытайыкъ сора?” – де. Сен алагъа: “Ишексиз, тюз джол – къуру
Аллахны джолуду. Бизге уа дунияланы Иесине берилирге,

72.

намазны да
толу къылыргъа, Аллахдан да къоркъаргъа буюрулду. Ол а, аллай Аллахды – сиз Аны
аллына джыйыллыкъ”, – де.

73.

Ол а, аллай
Аллахды хакъ кёклени, джерни да джаратхан. Ол: “Бол”, деген кюн, не да болуб
къалгъан. Аны айтхан сёзю – хакъды. Сургъа юфгюрюлген (къыямат) кюнню эркинлиги
да Аны къолундады. Ол ташаны да, туураны да толу билибди, хар неден да хапарлы
акъыл Иесиди.

74.

Сен эсге ал,
Ибрахим атасы Азаргъа: “Гяуур къачланы кесинге аллахла этибми алдынг сора? Мен
сени да, къауумунгу да аджашмакъда кёреме”, – дегенин.

75.

Аны кибик
Биз Ибрахимге кёклени, джерни къудретин да кёгюзтген эдик. Ол (ийманда)
ажымсызладан болур ючюн.

76.

(Бир джолда)
аны юсюн кече басхан заманда, ол бир джулдузну кёрюб: “Ма бу мени Иемди”, –
дегенди. Сора ол джулдуз батханында: “Мен батыучуланы сюймейме”, – деди.

77.

Сора ол,
чыгъыб келген айны кёргенинде: “Ма буду мени Ием”, – дегенди. Ол да батханында:
“Энди Раббим мени тюз джолгъа салмай эсе, мен аджашхан къауумдан болама”, –
деди.

78.

Сора ол,
чыкъгъан кюнню кёргенинде да: “Ма бу – Иемди (Аллахым), бу уллуракъды”, –
дегенди. Сора ол да батханында: “Эй, халкъым! Мен сиз Аллахха берген тенгледен
кенгме.

79.

Мен джюзюмю
кёклени, джерни джаратханнга айландырдым. Мен мушрикледен да тюлме”, – деди.

80.

Алай а
халкъы аны бла даулашыб тохтады. Ол да алагъа: “Аллахны хакъында мени бла
даугъамы киресиз сора? Да! Ол мени тюз джолгъа салды. Ием меннге бир зат
(къыйынлыкъ) берирге излемесе, мен ол сиз Анга тенг этген (аллахладан)
къоркъмайма. Билим бла мени Раббим бек кенгди. Сиз эсгериб бир ойлашалмаймысыз
сора?

81.

Сизни
Аллахха тенг этген затларыгъыздан къалай къоркъайым мен сора? Бир тукъум бир
далил тюшюрюлмеген затны, Аллахха тенг этерге къоркъмайсыз сиз сора. Бу эки
къауумдан ышаныргъа къайсы бек тыйыншлыды, бир айтыгъыз, сиз биле эсегиз?” –
деди.

82.

(Бир
Аллахха) ийман салыб, сора ийманларын зулму бла (ширк бла) къатышдырмай
тургъанла, алагъа ышаннгылыкъ да барды, ала тюз джолгъа да тюшген къауумдула.

83.

Ма была,
Ибрахим къаууму бла даулашхан заманда, Биз анга болушлукъгъа берген далиллерибиз
эдиле. Биз кимни сюйсек аны дараджалагъа кёлтюребиз. Ишексиз, сени Иенг
акъылманды, нени да билиучюдю.

84.

Биз анга,
(Ибрахимге) Исхакъны да, Якъубну да саугъалаб берген эдик, аланы хар бирин да
тюз джолгъа тюзетген эдик. Ары дери Нухну да тюзетген эдик. Аны туудукъларындан
да: Дауудну, Сулеменни, Айюбню, Юсуфну, Муссаны, Харунну да (тюзетген эдик).
Игилик этиучюлеге уа, Биз ма былай джал беребиз.

85.

Дагъыда
Зекерия, Яхия, Гъыйса, Илияс да, ала бары да ашхыладан эдиле,

86.

дагъыда,
Исмагъил, ал – Илиясагъа, Юнюс, Лут. Биз аланы барын да, джер юсюнде, артыкъ
сыйлы этген эдик (ол заманда).

87.

Дагъыда (аны
кибик) Биз аланы аталарындан, туудукъларындан, къарнашларындан да (файгъамбарла)
сайлагъан эдик. Аланы тюз джолгъа да салгъан эдик.

88.

Аллахны
джолу – ма олду. Ол Кесини къулларындан кимни ушатса, тюз джолгъа аны салады.
Алай а ала Аллахха къошакъ этселе уа, къуллукълары джараусуз болур.

89.

Ма ала, Биз
китабда алагъа акъылманлыкъ да, файгъамбарлыкъ да берген къауумдула. Была
(Мекканы мушриклери) алагъа ийнанмасала, Биз алагъа толу ийнаннган бир халкъны,
бу элге уакил этербиз.

90.

Ала ол (файгъамбарла) Аллах тюзетгенледиле. Сен да (Мухаммад), ала баргъан тюз
джолну бар. Алагъа уа: “Мен сизден хакъ тилемейме, аны (Къуранны джолу бла
баргъаныгъыз) ючюн. Ол а (Къуран) дунияны башына, къуру эсгертмеди (ауазды)”, –
деб айт.

91.

Ала, Аллахха тыйыншлы багъа бералмадыла: “Аллах бир адамгъа да, бир зат да
тюшюрмегенди”, – деб, айтхан заманларында. Алагъа: “Сора Мусса келтирген,
халкъгъа нюр берген, тюз джолну кёгюзтген китабны ким тюшюрдю сора? Ол сиз кесек
– кесек къагъытлада джазгъанны уа, бир – бир джерлерин ачыкълай, кёб джерлерин
да джашыра джюрютген китабны уа, ким тюшюрдю? (Ары дери) не сиз, не аталарыгъыз
билмеген зат юретилгенди да сизге сора?” – деб, бир сор. Сен алагъа: “Аны
(тюшюрген) Аллахды”, – де. Сора сен аланы алай сандракъ сёзлеге ташайыб, ойнай
турма къой.

92.

Бу (Къуран) элле анасы (Мекканы да), аны тёгерегиндегилени да ауаз айтыб
къоркъута, анга дери келген китабланы хакълыкъларын да бегите, Биз джиберген
берекетли китабды. Ахыратха ийнаннганла анга да ийнанадыла, ала намазларына да
сакъдыла.

93.

Не кеси джанындан Аллахха ётюрюклени чыгъаргъандан, неда анга джукъ да
ачылмагъанлай: “Меннге да Аллахдан (файгъамбарлыкъ) ачылгъанды”, – дегенден,
неда: “Ол Аллах тюшюргенни мен да тюшюралырма”, – дегенден зулмучу ким болур. Ол
зулмучуланы джан берген кёзюулерин а сен кёрсенг, мёлекле алагъа къолларын кере:
“Чыгъарыгъыз джаныгъызны”, – деб, сиз Аллахха болмагъан затланы айтханыгъыз ючюн
да, Аны аятларына уллу кёллюлюк этгенигиз ючюн да, ма бюгюн сыйсыз хакъыгъызны
алыгъыз”, – деб.

94.

(Сора Къыямат кюн Аллах алагъа): “Биз сизни аллында джаратхан кибик, бюгюн Бизни
аллыбызгъа бирем – бирем келдигиз. Ол биз сизге берген затланы (дунияда)
артыгъызда къойдугъуз. Ол сиз кесигизге аллахла этиб, “джакъларла”, – деб,
тургъанларыгъызны да, (бюгюн) Биз сизни бла кёрмейбиз. Арагъыз юзюлдю. Ол сиз
таяныб тургъанла тас болдула”, – дер

95.

Ишексиз, Аллах а урлукъ бюртюкню да, (кёгет) сюекни да джарыб, битдириб
чыгъарады. Ёлгенден сауну да чыгъарады, саудан ёлгенни да чыгъарады. Ма Олду –
Аллах. Сора сиз алдауукълагъа уа къалай ийнанасыз!

96.

(Къарангы кечени) джарыб (акъ) тангны атдыргъан, тынчайыргъа кечени къурагъан,
кюнню да, айны да заманны санаргъа (къурагъан). Ма была къудретли, билимли
Аллахны санау ёлчелеридиле. (календарыды)

97.

Ол сизге къарангы кёзюуледе, сиз ала бла джолгъа тюзелир ючюн, джерде да,
тенгизде да, джулдузланы болдургъан (Аллахды). Биз аятларыбызны билалгъан
къауумгъа, аланы джарашдырыб ачыкъладыкъ.

98.

Ол сизни бир джандан (Адамдан) джаратыб, сора сиз кесек джашар джерни да,
(артда) ёмюрлюк турур джерни да къурагъан (Аллахды). Ангылаялгъан къауумгъа, Биз
аятларыбызны джарашдырыб ачыкъладыкъ.

99.

Дагъыда Ол кёкден сууну да эндирген (Аллахды). Сора Биз аны бла кёб тюрлю
битимле битдиребиз. Джашнаб, бир-бири юсюне миниб, тюрлю-тюрлю хансланы да,
мюрзеуню да чыгъарабыз. Дагъыда бутакълары энишге джууукъ болгъан, джоппу-джоппу
битген финиклери бла пальма терекле, джюзюм бачхала да. Мюрзеуню баш къусуб,
бюртюк этиб къалай бишгенине бир къарагъыз сиз (иги ойлашыб). Ишексиз бу затланы
барында да (ажымсыз) ийнаннган къауумгъа сейир зат барды. Дагъыда бир – бирине
ушаш татыулары уа башха болгъан джюзюм, зейтун, гранат бачхала да чыгъарабыз.

100.

Ол (Аллах) аланы джаратыб тургъанлай, ала уа джинлени Аллахха тенг этиб (алагъа
табындыла). Бир зат билимлери болмагъанлай, сылхырларына, Аллахха джашла да,
къызла да буюрдула. Ала Анга атагъан затладан, Ол бек тазады.

101.

Кёклени, джерни болдургъан да – Олду. Сора Аны тиширыу нёгери болмагъанлай,
джашы къалай болур? Ол а хар затны да джаратхан, хар нени да билиучюдю.

102.

Сизни Иегиз Аллах – ма Олду. Андан башха табыныр джукъ джокъду. Хар нени да
джаратхан – Олду, къуру Анга къуллукъ этигиз. Ол хар затха да Уакилди.

103.

Анга кёз джеталмайды, Аны уа нени да кёрюрге кёзю джетибди. Ол къалайгъа да
сингибди, неден да хапарлыды.

104.

Сен алагъа: “Иегизден сизге туура далилле келдиле. Аланы ким кёралса, кеси джаны
ючюндю, сокъур болгъан да кесине зараннгъады. Мен а сизни сакълаучу тюлме”, –
де.

105.

Биз аятларыбызны джарашдырыб ма былай тизебиз, ала сен биреуден юрендинг, –
демез ючюн. Биз а аланы, ангылагъан къауум тюшюнюр ючюн баямлайбыз.

106.

Мухаммад, сеннге Иенгден ачылгъан затдан тайма. Ол болмаса, башха Аллах джокъду.
Мушрикледен а кенг джанла.

107.

Уллу Аллах тыйыншлы кёрсе, ала мушрикле да болмаз эдиле. Сени уа Биз алагъа
къараул этмедик. Сен алагъа уакил да тюлсе.

108.

Сиз Бир Аллахдан башхагъа табыннганланы сёкмегиз. Ала да ангыламай, джаулукъ
этиб, сизни Аллахыгъызны сёкмез ючюн. Биз а хар умметге этген гъамалын (баргъан
джолун) ариу кёгюзтдюк. Артда уа аланы келирлери Иелеринеди. Ол да алагъа этген
ишлерини хапарын толу айтыб берир.

109.

Ала Аллах бла къаты тукъум ант этдиле: “(Аллахдан) алагъа бир сейир зат келсе,
ийнанмай къоймазбыз”, – деб. Сен алагъа: “Ишексиз, аятла бары да Аллахны
къолундады. (Муслиманла), сизге уа ким ангылатсын, алагъа (не сейир зат келсе
да), аланы ийнанмазларын”, – де.

110.

Биз аланы джюреклерин да, кёзлерин да (хакъдан) терсине бурабыз. Сора ала
(ауалда) биринчи кере ийнанмагъан халларындача къаладыла. Сора аланы алай терс
джолда, хайран болуб айланма къоябыз.

111.

Биз алагъа мёлеклени тюшюрсек да, алагъа ёлгенле сёлешселе да, аланы алларына не
тукъум сейир затны къоймай джыйсакъ да, къуру Аллах тыйыншлы кёрген болмаса,
аладан киши ийнанмаз. Алай а аланы кёбюсю билмейди аны.

112.

Аны кибик, Биз хар файгъамбаргъа адамладан да, джинледен да шайтан джаула
этгенбиз. Ала бир-бирине уу бериб сингдиредиле, омакъ сёзле бла терилтедиле.
Сени Иенг тыйыншлы кёрсе, ала алай этмез эдиле. Аладан да, аланы омакъ алдауукъ
сёзлеринден да сен кенг бол.

113.

Аланы (сёзлерине), ол ахыратха ийнанмагъанланы джюреклери терилсин, разы да ала
болсунла, этгенлерин да ала эте берсинле.

114.

(Мухаммад), сен алагъа: “Мен кесиме Аллахдан башха тёречими излейим сора? Сизге
хар затны ачыкълагъан китабны (Къуранны) джиберген да – Олду сора”, – деб айт.
Биз, (бурун) китаб берген къауум, ол (Къуран) Иенгден келген хакъ болгъанын бек
иги биледи. Сен а, аз да ишеклик келтирген къауумдан болма.

115.

Сени Иенги сёзю (Къуран) кертиликде да, тюзлюкде да толу болду. Аны сёзлерин
тюрлендираллыкъ джокъду. Ол нени да эшитиучюдю, билиучюдю.

116.

(Файгъамбар), сен джер юсюнде адамлагъа бойсунсанг (тынгыласанг), аланы кёбюсю
сени Аллахны джолундан аджашдырырла. Ала къуру оюмларына, кёллерине келген
ётюрюклени тутуб барадыла.

117.

Ишексиз, Аны (Аллахны) джолундан ким тайгъанын билген а, сени Иенгди. Ол
тюзелгенлени да бек иги билибди.

118.

Юсюнде Аллахны аты эсгерилиб (кесилген малны) ашагъыз, Аны аятларына ийнана
эсегиз.

119.

Аллахны аты айтылгъандан ашамазча, сизге не болгъанды сора? Не затла харам
болгъанын, Ол сизге ачыкълагъанды да, амалсызгъа тюшген адам болмаса. Бек кёбле
билимсиз кеслери хауалары бла (акъыллары бла адамланы) аджашдырадыла. Ишексиз,
Иенг чекден чыкъгъанланы бек иги билибди.

120.

Сиз гюнахны ачыгъындан да, ташасындан да тыйылыгъыз. Ишексиз, ол гюнах этиучюле
этгенлерича бир хакъ табарла.

121.

Аллахны аты эсгерилмей (кесилген) малдан ашамагъыз, ол кирди (харамды). Ишексиз,
шайтанла шохларына уу салыб, сизни бла даулашыргъа къыздырадыла. Алагъа бой
салсагъыз сиз да, ишексиз, мушрикледен болурсуз.

122.

Ары дери ёлюк болуб тургъан биреуню Биз сау этиб, нюр бериб сора ол да адамланы
арасында, Бизни нюрюбюз бла (таукел) джюрюб айланнган адам, терен
къарангылыкъладан чыгъалмай тургъан адам кибикмиди сора? Этген ишлери, кяфыр
къауумгъа ма алай ариу кёрюнеди. (Муслиман бла гяуурну юлгюсю)

123.

Аны кибик (Меккадача), Биз башха элледе да хыйлачы ассы тамадала джаратханбыз
(халкъны сынар ючюн). Ангыламайдыла ансы, аланы хыйлалары, къуру кеслерини
башларынады.

124.

Алагъа (Аллахдан) аят келсе: “Ол алгъыннгы файгъамбарлагъа келгенча, бизге да
аллай аят келгинчи, биз чыртда ийнанныкъ тюлбюз”, – дейдиле. Келечиликни кимге
беририн (ышанырын), Ол кеси бек биледи. Ол ассылагъа уа, аланы хыйлалары ючюн,
Аллахны аллында сыйсыз, къаты азаб келир.

125.

Аллах а биреуню тюз джолгъа тюзетирге излесе, сора аны джюрегин кенг этеди.
Биреуню аджашдырыргъа излесе да, кёкге чыгъыб баргъан замандача, аны джюрегин да
къысыб тар этеди. Ма алай Ол ийнанмагъанланы (джюреклерин) кир этеди. (Ол
заманда Мухаммад, адам кёкге чыкъгъан заманда, аны кёкюреги къысханын къалай
билгенди. Огъесе ол кёкге чыгъыбмы кёргенди джюрекни къысханын билирча, неда
самолёту болубму учханды? Ол кёзюуде ол къалай билир эди, Уллу Аллах кеси
билдирмесе. Ойлаша билгеннге былайны сейирлиги да ийман салыргъа, ол Аллахдан
келген хакъ болгъанына ийнаныргъа толу джетеди).

126.

Ма бу сени Иенги тюз джолуду. Эсгериб ангылаялгъан къауумгъа, Биз аятларыбызны
джарашдырыб ачыкъладыкъ.

127.

Алагъа (ангылагъанлагъа) Иелерини джанында рахатлы арбаз хазырланыбды. Аланы
этген ишлери ючюн, Ол алагъа (джан аурутхан) шохларыды.

128.

Аллах болгъанны кесини аллына джыйгъан кюн: “Эй, джинле халкъы! Сиз адамладан
кёблени терсейтдигиз, (кесигизге къошуб)”, – дер алагъа. Адамланы арасында
джинле бла шохла да айтырла: “Эй, Иебиз! Бизни бир къауумубуз бир къауумдан
хайыр изледи. Алай бла ол Сен салгъан болджалгъа джетдик”, – деб. Аллах да
алагъа: “Сизни (эки къауумну да) турур орнугъуз отду”, – дер. Къуру Аллах
джазыкъсыннган болмаса, ала анда ёмюрге турурла. Сени Иенг акъыл иесиди, Ол нени
да билибди.

129.

Да ма алай, аланы этген (аман) ишлери ючюн, Биз бир ассыланы бир ассылагъа
башчыла этебиз, (алай бла бир-бирин аджашдырадыла).

130.

(Къыямат кюн алагъа) Иелери: “Эй, джинле,
инсанла халкъы! Сизге Мени аятларымы да окъугъан, ма бу кюннге тюберигизни да
айтыб къоркъутхан, кесигизден келечиле келмегенми эдиле?” – дер. Ала да: “Биз
кесибизге къаршчы шагъатбыз”, – дерле. Аланы дуния джашау терилтген эди. Сора
ала кяфыр болгъанларына кеслери шагъатлыкъ этерле.

131.

Сени Иенг (файгъамбарла джибериб) биринчи
билдирмей, ала хапарсыз тургъанлай, ассылыкълары себебли халкъланы чыртда халек
этиучю болмагъаны ючюндю ол зат.

132.

Алай а хар кимни да этгенине кёре дараджасы
барды. Сени Иенг аланы этген ишлерине сансыз тюлдю.

133.

Сени Иенг байды, кенг рахматны Иесиди. Ол
сюйсе сизни кетериб, орнугъузгъа башха биреулени да келтиралыр, сизни бир башха
къауумдан къураб келтиргенича.

134.

Ишексиз, ол берилген сёз сизге келмей
къалмаз. Сизни андан къутулур къарыуугъуз джокъду.

135.

Сен алагъа: “Эй, халкъым! Сиз да этгенигизча
къуллукъ этигиз, мен да алай (кесимча) этейим, сора артда билирсиз, ахырат арбаз
кимники болгъанын, (тюз ким болгъанын). Ишексиз, терсле уа онгмайдыла”, – де.

136.

Ала, Аллах кеси джаратхан сабанладан,
хайуанладан Анга юлюш чыгъарыб, кёллери бла анга ийнаныб: “Бу Аллаххады, бу уа
гяуур къачларыбызгъады”, – дейдиле (Мекка мушрикле). Аланы ол гяуур къачлагъа
атагъанлары, Аллахха бармайды, ол Аллахха атагъанлары уа, гяуур къачлагъа
барады. Къалай аман хукму этедиле ала.

137.

Аны кибик, аланы нёгерлери (шайтанла),
мушриклени кёбюсюне, балаларын ёлтюрмекни ариу кёгюзтдюле, аланы халек этер
ючюн, динлери да къатышыр ючюн. Аллах тыйыншлы кёрмесе ала аны этмез эдиле.
Аладан да, ала кеслери джанларындан чыгъаргъан затладан да, (Мухаммад), сен кенг
бол.

138.

Ала (мушрикле кеслери оюмлары бла): “Ма бу
малла, бу сабанла ала, къуру биз сюйгеннге (тыйыншлы кёргеннге) болмаса,
башхагъа ашаргъа харамды”, – дедиле. (Ислам дин келгинчи дери, меккячы мушрикле,
къурман малларындан ашаргъа, къуру Кябада ишчиле бла эркишилеге халал этгендиле.
Тиширыулагъа уа, ол харам болгъанды). Дагъыда ала: “Аланы сыртлары да харамды
(бир къауум тюелеге, минерге, джюк салыргъа)”, – дедиле. (5 суура 103 аятха
къара). (Ала аланы кесген заманда), Аллахны атын да эсгермейдиле. Анга (Аллахха)
кеслери джанларындан ётюрюклени да чыгъара. Алагъа уа, кеслери джанларындан
чыгъаргъан ётюрюклери ючюн, толу хакълары берилир.

139.

Дагъыда ала: “Ма бу хайуанланы (кесген
заманда) ичлериндеги (балалары, ала сау болсала) эркишилерибизге халалды,
тиширыуларыбызгъа уа харамды. Сора аны (ичинде баласы ёлюб болса уа) тиширыугъа,
эркишиге да тенгди”, – дедиле. Керексизни айтханлары ючюн, Ол (Аллах) алагъа
хакъларын берир. Ишексиз, Ол акъыл Иесиди, нени да толу билибди.

140.

Билимсиз, акъылсызлыкъ бла балаларын
ёлтюргенле да, кеслери джанларындан Аллахха ётюрюклени джарашдырыб, Аллах берген
рысхыны харам этиб кюрешгенле да джарлы болдула. Ала аджашдыла, тюзелгенледен
болмадыла.

141.

Аллах кимди десенг; сизге тиреулери бла да,
тиреусиз да финик терекле, тюрлю – тюрлю сабан бачхала, зейтун, гранат
бир-бирине ушаш да, ушамай да (татыулары башха – башха), тюрлю – тюрлю кёгет
терекле битдирген. Ала бишселе ашагъыз, джыйгъан кюнюгюзде аладан (джарлыны)
хакъын да беригиз. Зыраф а этмегиз. Нек десенг, Ол (аланы Иеси) зырафлыкъны
сюймейди.

142.

Дагъыда Ол аллай Аллахды, джюк джюклерлей
(кючлю хайуанла да), (терисин, джюнюн ишлеб тюбюгюзге) джаярлай (ууакъ) хайуанла
да джаратхан сизге. Аллах рысхы этген затындан ашагъыз, шайтанны сокъмагъы бла
бармагъыз. Ишексиз, ол сизге джауду.

143.

(Джахилият заманда араблыла малладан бир
эркекни, бир тишини харам эте болгъандыла, ол себебден тюшгенди бу аят.) Аллах
пара-пара сегиз тюрлю хайуанны, халал этиб джаратды: къойдан эки тюрлю (эркеги
бла тишиси), эчкиден да эки тюрлю (алай – алай башхала да). Сен алагъа бир сор:
“Аллах аланы эркеклеринми, огъесе, тишилеринми харам этгенди, огъесе, аланы
къарындагъыланымы харам этди? Сиз тюз айта эсегиз, далил бла меннге толу джууаб
беригиз?” – деб.

144.

Аны кибик, Аллах тюени да эркеги бла тишисин,
тууарны да эркеги бла тишисин (халал этиб джаратды). Сора сен алагъа: “Аладан
эркеклеринми, огъесе, тишилеринми, огъесе, аланы ичлеринде джатхан джанланымы
харам этди, Ол сизге? Огъесе, сиз Аллах аланы харам этген заманда къарабмы
тургъансыз?” – деб, бир сор. Билими болмагъанлай, халкъны да терсейтиб, кеси
джанындан Аллахха атаб, ётюрюклени айтхандан ассы болурму сора? Ишексиз, Аллах
зулмучуланы тюз джолгъа тюзетмез.

145.

Сен алагъа: “Меннге Аллахдан ачылгъанда,
ашаргъа мен харам зат табмайма; къуру харам ёлген, (кесген заманда) акъгъан
къан, тонгуз эт болмаса, ала уа кирдиле. Неда Аллахны аты бла кесилмеген,
хылымылы”, – де. Сора биреу тарлыкъгъа тюшюб, не (диннге) джаулукъ этмей, не
чекден ётмей (джанын сакъларлай бир) ашаса, ол заманда сени Иенг бек кечиучюдю,
рахматлыды.

146.

Яхуди динни тутханлагъа туякълыланы барын да
харам этген эдик. Тууар бла ууакъ аякълыланы айтсакъ, аладан сырт узундагъы,
ичджауу, неда сюекге къатышхан джилик джауу болмаса, къалгъан джауларын (харам
этген эдик). Аланы чекден ётгенлери себебли, Биз аны алагъа къазагъа берген
эдик. Ишексиз, Биз тюзлюкню тутуучубуз.

147.

(Мухаммад), ала (мушрикле) сени ётюрюкчю эте
эселе, сен алагъа: “Сизни Иегиз – кенг рахматлыды. Ассыла къауумгъа уа, Аны
азабы келмей къалмаз”, – де.

148.

Мушрик къауум: “Аллах сюйсе не биз, не
ата-бабабыз Анга ширк тутмаз эдик, (ол халал этгенден) джукъну харам да этмез
эдик”, – дерле. Ма алай, былагъа дери, бурун да (файгъамбарланы ётюрюк этгенле),
ала Бизни къыйынлыгъыбызны чайнамай тохтамадыла. (Мухаммад), сен алагъа
(мушриклеге): “Сизни (хакъдан) билим болуб джугъугъуз бармыды? Аны бери бизге
бир кёгюзтюгюз (бар эсе); огъай, сиз къуру кесигизни оюмугъузну айтасыз”, – деб
айт.

149.

Сен алагъа: “Аллахны уа джетишимли далили
барды (сизни ётюрюк айтханыгъызгъа). Тюзетирге сюйсе, Ол барынгы да тюзетир
эди”, – де.

150.

Сен алагъа: “Аллах ма бу затны харам этгенди
деген затыгъызгъа, шагъатла (бегимле) келтиригиз”, – деб айт. Сора ала шагъатла
келтирселе да, сен алагъа нёгер болма. Сен, ол Бизни аятларыбызны ётюрюк да
этиб, ахыратха да ийнанмай, Аллахха да башха затланы тенг этиб тургъанланы нафсы
хауаларына барма!

151.

Сен алагъа: “Келигиз, мен сизге Иегиз нени
харам этгенин окъуюм: Анга (Аллахха) джукъну тенг этмезге, ата-анагъа иги
болургъа, факъырлыкъдан къоркъуб балаланы ёлтюрмезге, сизге да, алагъа да рысхы
берлик Бизбиз. Туурада, ташада да хылымылы ишге (зийнагъа) джууукълашмазгъа.
Хакъы болмагъан джерде Аллах харам этген адамны ёлтюрмезге. Ма была бары да
Аллах кери ургъан затладыла. Сагъыш этиб бир ангылар эсегиз а.

152.

Къуру болушур мурат бла болмса, акъыл балигъ
болуб бегигинчи дери, ёксюз рысхыны къатына бармазгъа (тиймезге); ёлчени,
чегиуню тюзлюк бла толу этерге. Биз бир джаннга да къолундан келгенден артыкъны
бойнуна салмайбыз. Ариу джууугъунг болса да тюзлюкню тутаргъа. Аллахха берген
сёзлеригизни да толтурургъа. (Биреу мен Аллахха ийнанама десе, ол Аны
буйругъунда джюрюрге сёз береди, бойнуна алады, аны унутса, сан этмесе, мунафикъ
болады). Ма была Аллахны осиятларыдыла (буйрукълары). Ким биледи, быланы эсге
алыр эсегиз а.

153.

Ангылагъыз: ма бу (айтылгъан) – Мени тюз
джолумду; ол джолну барыгъыз, башха джоллагъа кетмегиз, ала (ол джолла) сизни
Аны джолундан айырыб иерле. Ол (Аллах) сизге осият этгенле (буюргъанла) ма
быладыла. Сиз такъуалы болур эсегиз а”, – деб айт.

154.

Андан сора игилик этерге (тюз барыргъа)
излегеннге, Биз Муссагъа хар затны айыргъан, тюз джолгъа салгъан, рахмат
келтирген толу китабны берген эдик. Ким биледи ала (чууутлула къарышыб турмай)
Иелери бла тюбешиуге бир ийнаныр эселе уа.

155.

Ма бу (Къуран) Биз тюшюрген, берекетли
китабды, аны ызындан барыгъыз (чууутунг, киминг да). Сакъ болугъуз (андан
таймагъыз) сиз Аллахны рахматын табар ючюн,

156.

(араблыла), сиз: “Бизге дери ол эки къауумгъа
(чууутлула бла христианлагъа) тюшдю китаб, биз а китаб окъумадыкъ”, – деб,
айтмаз ючюн;

157.

неда: “Бизге да китаб келген болса, биз
аладан да бек тюзелгенледен болур эдик”, – деб, айтмаз ючюн, Иегизден сизге да
хар нени да ачыкълаучу, тюз джол эмда рахмат (китаб) келди. Аллахны аятларын
ётюрюк этиб, джанлаб кетгенден ассы болурму сора? Ол Бизни аятларыбыздан
джанлагъанлагъа уа, алагъа аны ючюн осал азаб бла хакъларын берирбиз.

158.

Ала (азаб бериучю) мёлеклени келиринми,
огъесе, сени Иенги (ачыуу) келиринми, огъесе сени Иенги белгилеринден
(къыяматны) бири келиринми сакълайдыла сора? Сени Иенги белгилерини бир къаууму
келгенден сора уа, ары дери ийман салыб турмасала, артда салгъанлары алагъа
хайыр бермез. Неда ийманы бла хайырлы ишле этиб болмаса. (Файгъамбар), сен
алагъа: “Сиз да сакълагъыз, биз да сакълайыкъ (ким тюз болгъанын артда
кёрюбюз)”, – деб айт.

159.

(Мухаммад), сени, ол динлерин бёлюб – бёлюб,
партияла болуб тургъанла бла байламлы бир джугъунг джокъду. Аланы ишлери, къуру
Аллахха къалады. Ол а алагъа этиб тургъан ишлерини хапарын айтыб берир.

160.

(Сора ол кюн) бир игилик этиб келгеннге, ол
этгенча, он къат берилир. Аманны этиб келгеннге уа, этгенича бирден артыкъ
берилмез. Бир кишиге да артыкълыкъ болмаз.

161.

Сен алагъа: “Раббим мени Ибрахимни ханиф
динине, тюз джолгъа тюзетди. Ол а мушрикледен болмады”, – деб айт.

162.

Сен алагъа: “Керти намазым, къурманым,
джашауум, ёлюмюм, бары да гъаламланы Иеси Аллах ючюндю,

163.

Аны нёгери да джокъду. Меннге ма алай
буюрулду. Мен (бу умметни) муслиманларыны ауалгъысыма”, – де.

164.

Сен алагъа: “Ол хар нени да Иесиди, сора мен
кесиме андан башха Иеми излейим”? – де. Адам не тукъум (осал) иш этсе да, аны
ючюн, къуру кеси джууаблыды. Биреу биреуню джюгюн (гюнахын) кёлтюрмез. Андан
сора сизни келиригиз Иегизни аллынады. Сора ол сиз тартыш болуб тургъан затланы,
Ол ачыкълаб берир.

165.

Ол аллай Аллахды, сизни джер юсюне (рысхыгъа,
оноугъа, хар неге да) ие этген. Берген заты бла сизни сынар ючюн, сизни бир –
бирингден дараджада ёр этген, (сыйлылыкъда, байлыкъда). Ишексиз, сени Иенг
азабландырыуда теркди. Дагъыда, ишексиз, Ол бек кечиучюдю, рахматлыды.