38. Саад

1.

Саад.
(Халкъгъа) ауазгъа келген бу Къуран бла Мен ант этеме.

2.

Не эсе да, ийнанмагъан къауум ёхтемликде, айрылыкъдады.

3.

Алагъа дери да Биз нелляй бир тёлюню тюб этгенбиз. Ол заманда
ала къычырыкъ сыйыт этген эдиле, алай а къутулурдан ётген эди.

4.

Кеслеринден алагъа бир ауазчы келгенине бек сейир болуб, меккя
гяуурла: “Бу барыб тохтагъан хыйнычыды, алдауукъчуду!

5.

Ол аллахланы барын да бир Аллах этиб къояргъамы излейди сора?
Ишексиз, ол а бек сейир ишди?” – дедиле.

6.

Аланы башчы къаууму келиб: “Джюрюгюз (къадалыгъыз),
аллахларыгъыздан таймагъыз, къатдырыгъыз кесигизни, ишексиз,
алай этерге керекди.

7.

Биз ол хапарны “(Аллах бирди деб)” ахыргъы динде да эшитмедик.
Ишексиз, бу уа, къуру джарашдырылгъан хапарды.

8.

Сора ауаз, арабызда, айырылыб ангамы тюшдю?” – дедиле. Огъай,
аны къой ала, Мени ауаз джибергениме аккыллыдыла. Огъай, ала
алкъа Мени азабымы чекмегендиле.

9.

Огъесе, сени саугъалаучу сыйлы Иенги рахматыны хазналары аладамы
асыралады? (Аланы къолларындамыды, аны аламы юлешедиле?)

10.

Неда, кёклени, джерни да, аланы араларында болгъан затланы
оноулары да аланы къолларындамыды? Алай эсе, бир мадарла этсинле
да, (ары) чыгъаргъа кюрешсинле.

11.

Анда, ала (меккячыла) джыйынладан бёлюннген, къуру бир кесек
аскердиле. (Ала узакъ баралмазла, джаулукъ этиб).

12.

Алагъа дери да Нухну, Адны, къаты джюрек Фыргъауунну къауумлары
да аланы ётюрюкге санагъан эдиле.

13.

Семудну, Лутну къаууму, Айка деген джерде джашагъанла да, ала
бары да (Аллах аланы халек этген) джыйынла эдиле.

14.

Келечилени ётюрюк этмеген алада бири да болмады. Сора алагъа
азаб тыйыншлы болду.

15.

Энди была да къуру, тохтаусуз келген бир ачы тауушну (сурну
тауушун) сакълайдыла. (Анга уа не азчыкъ да болджал берилмез).

16.

Ала (меккячыла): “Эй, Раббибиз! Соруу кюн келгинчи, азаб
юлюшюбюзню бизге бир бере кир”, – дейдиле. (Хыликке эте).

17.

(Мухаммад), аланы сёзлерине тёз. Деменнгили (чемер) къоллары
болгъан Бизни къулубуз, Дауудну эсге ал. Ишексиз, ол бек
бойсуннган (тёзген) къул эди.

18.

Ишексиз, Биз анга тауланы бойсундургъан эдик, ала ингирликде,
эртденликде да аны бла бирге Аллахха махтаула эте эдиле.

19.

Аны кибик, анга къанатлыланы да (бойсундургъан эдик), бары да
джыйылыб, Анга махтау – сыпас бере эдиле.

20.

Биз анга акъылманлыкъ да, (терсни тюзню) кесгин айырмакъ да
берген эдик.

21.

(Мухаммад), сен михрабны башы бла тюшюб, Дауудха даулашыб келген
экеуленни хапарын эшитгенмисе? (Ала адам сыфатда, мёлекле
болгъандыла).

22.

Ала Дауудха киргенлеринде, ол аладан къоркъгъан эди. Ала да
анга: “Къоркъма, биз дау болуб келебиз, сен бизни арабызда бир
тюз сюд эт, хакъдан тайма, бизни тюз джолгъа бир сал”, – деген
эдиле.

23.

Аланы бири: “Ишексиз, бу къарнашымы тогъсан тогъуз къою барды,
мени уа къуру бир къоюм барды. Сора ол, сёз бла: “Ол да мени
болсун”, – деб, онгуму алыб турады”, – дегенди.

24.

(Даууд алагъа): “Сени джангыз къоюнгу алыб, къойларына къошаргъа
излеу бла ол сеннге артыкълыкъ этеди. Адамланы кёбюсю, бир –
бирине алай артыкълыкъ этиученди, къуру ийман салыб, тюз
къуллукъ этгенледен къалгъанла. Ала да бек аздыла”, – дегенди.
Сора Даууд, Биз аны сынай тура болурбуз деб, оюм этиб, баш уруб,
(Аллахдан) кечмеклик тилеб, таубагъа къайытхан эди. (Бу аятда не
зат айыблы иш этгенди Даууд, ол ачыкъ айтылмайды. Аны, аскер
тамадасы Урияны къатынына кёзю къараб, аны къазауатха ийиб
ёлтюртюб, аны къатынын алгъанды деб да айтыу барды. Алай болса
да файгъамбаргъа ол иш келишмейди. Ол хапар Библияда барды,
андан алыныргъа болур. Былайда бир башха магъана болса керек,
билген Аллахды).

25.

Биз да аны кечген эдик. Ишексиз, Бизни джаныбызда анга
джууукълукъ да, аламат орун да хазырды.

26.

Биз анга: “Эй, Даууд! Ишексиз Биз сени джер юсюнде халифа этдик,
сен адамланы араларында хакъ бла сюд эт, нафсы хауагъа барма, ол
сени Аллахны джолундан аджашдырыр. Аллахны джолундан
аджашханлагъа уа, ала соруу кюнню унутханлары ючюн, ишексиз,
къаты азаб барды”, – деген эдик.

27.

Кёкню, джерни да, аланы арасында затланы да Биз бошуна
джаратмадыкъ. Ол акъыл а, къуру кяфыр къауумну оюмуду.
Кяфырлагъа уа от къыйынлыкъ келир.

28.

Огъесе, Биз ол ийман салыб, ашхы ишле этгенле бла, джер юсюнде
бузукълукъ этиб айланнганланы, неда Аллахдан къоркъгъанла бла
къоркъмагъанланы тенгми этгенбиз сора?

29.

Бу, Биз сеннге тюшюрген (Къуран акъыл иеси адамла) аны аятларына
сагъыш этиб, сюзер ючюн, унутмай эсде да тутар ючюн келген,
берекетли китабды.

30.

Биз (джаш орнуна) Дауудха Сулейманны саугъалагъан эдик. Ишексиз,
ол Аллахха бакъгъан, бек ашхы къул эди.

31.

Бир джол ингирде, аны джылкъысы туякълары да топ – топ эте,
джортуб аны аллына келген эди.

32.

Сора ол: “Ишексиз, мен намаздан эсе алагъа багъа бердим кёреме,
кюн ташайыб кетди”, – деген эди, (алагъа эси кетиб, экинди
намазын оздуруб).

33.

Сора ол (сокъураныб): “Аланы бери къайытарчыгъыз”, – деб,
(къайытартыб), аланы аякъларын, боюнларын сылаб башлады. (Ол
аланы кесди деб да джазадыла тафсирледе, алай болса да, ол иш не
Къуран, не хадис бегитмейдиле. Дуния затха эси кетиб бир уакъты
намазын оздургъанына Аллахдан уялыб, таубагъа тюшгенине
юсюнденди сёз. Эсни анга бёлюрге керекди. Ансы, файгъамбаргъа
атланы кесди деген келишмейди).

34.

Биз бир джолда сынаб, Сулейманны тахтасына бир тёнгекни
(Иблисни) олтуртхъан эдик. (Сулейманны сыфатына кириб, ол аны
тахтасына олтургъан эди, ол анга Аллахдан сынам болду) Сора ол
артда тюшюнюб, Бизге къайытыб:

35.

“Эй, Раббим! Сен кеч мени, менден сора артда кишиге тыйыншлы
болмагъан бир патчахлыкъ да бер, ишексиз, Сен чомарт тукъум
саугъалаучуса”, – деб, тилеген эди.

36.

Сора Биз джумушакъ ургъан, къайры десе ары баргъан, джелни
бойсундуруб анга ишлетген эдик.

37.

Аны кибик тюрлю – тюрлю затла ишлеучю, суу тюбюне тюшюб
тенгизден багъалы ташланы чыгъарыучу шайтанланы да,

38.

аны кибик башхала да, сынджырла бла бир-бирине байланыб (тургъан
шайтанланы да).

39.

Биз анга: “Бу Бизни сеннге берген чомартлыгъыбызды, сюйсенг
биреуге бер, сюйсенг кесинг тут, аны ючюн сенге соруу болмаз”, –
деген эдик.

40.

Бизни джаныбызда анга
Бизге джууукълукъ да, аламат къайытыр орун да хазырды.

41.

Бизни къулубуз Аюбну да эсгер. Ол Раббисине: “Меннге шайтан
къатылгъанды, инджиу бериб къыйнайды”, – деб таууш этгенин.

42.

Сора анга: “Аягъынг бла джерни къакъ”, – деб, буйрукъ болгъан
эди. (Алайдан суу чыкъгъан эди). Сора анга: “Ма бу сууукъ суу,
сеннге джууунургъа, ичерге да”, – деб, айтылгъан эди.

43.

Биз анга аны юйдегисин да, аны юсюне дагъыда аллай бирни да
(балала) рахматыбыз бла саугъалаб берген эдик. Акъыл иелерине да
оюмгъа.

44.

Биз анга: “Къолунга бир джоппу къаураны ал да аны бла юй
бийченги ур, ол сагъатда антынга туура болурса” – деген эдик.
Ишексиз, Биз аны сабырлы табхан эдик. Ишексиз, ол а бойсуннган
бек ашхы къул эди.

45.

(Мухаммад), Бизни къулларыбыз Ибрахимни, Исхакъны, Якъубну да
эсге ал. Ала (ийманда) бек кючлю, терен ангылагъанла эдиле.

46.

Ишексиз, Биз аланы ахырат арбазны эсгериуде, бек тазала этген
эдик.

47.

Ишексиз, ала Бизни джаныбызда сайланнганладан, ашхыладан эдиле.

48.

Исмагъилни, Ильясагъаны, Зулкифлини да эсгер. Ала бары да
ашхыладан эдиле.

49.

Ма была бары да ауаздыла (ойлашыргъа). Аллахдан къоркъгъанлагъа
уа, аламат орунла хазырды;

50.

эшиклери ачыкъ, Аднан джаннетле,

51.

ала анда таяныб – таяныб, тюрлю – тюрлю кёгетле, ичгиле (аны –
муну) келтиригиз дей турурла.

52.

Аланы биргелерине энгишге къарагъан (уятлы), теб – тенг хур
къызла да болурла.

53.

Ма бу затла сизге тергеу кюннге хазырланыбдыла.

54.

Ишексиз, Биз сизге юлюш этиб берген бу, бошалмазлыкъ рысхыды.

55.

Бу алагъады (ашхылагъа). Терсине баргъанлагъа да бек аман орун
хазырды;

56.

джаханим. Ала анда кюерле, ол а къалай аман орунду.

57.

Ала ма алай, къайнар исси сууну, къан – иринни татыун кёрсюнле,

58.

аны кибик, анга ушаш тюрлю-тюрлю (хылымылы) затланы.

59.

(Аланы башчыларына): “(Сизни ызыгъыздан баргъан) бу джыйын да
сизни бла бирге джаханимге атылыр”, – деб айтылыр. Алагъа киши
хош келди айтмаз. Ишексиз, ала отда кюер къауумдула.

60.

(Аланы ызларындан баргъанла да): “Огъай, сизге хош келди
джокъду, бизге бу джаханим сизни амалтын хазырланды, бу уа турур
орунну къалай аманыды”, – дерле.

61.

Ала да: “Эй, Раббибиз! Бу къыйынлыкъны бизге ким келтирди эсе,
анга от азабны эки къат бер”, – дерле.

62.

Ала да: “Бизге не болгъанды, ол биз аманлага санаучу
адамларыбызны, не эсе да, мында кёрмейбиз.

63.

Биз аланы хыликке этиучен эдик. Огъесе, кёзюбюз аланы игими
кёрмейди сора?” – дерле

64.

Ишексиз, ма ол хакъды, джаханим иелери бир-бири бла алай
даулашырла.

65.

(Мухаммад), сен алагъа: “Мен къуру ауазчыма, болгъанны хорлаучу
Джангыз Аллахдан ёзге, башха аллах деб джукъ джокъду,

66.

кёклени, джерлени да Раббиси, аланы арасында болгъан затны да
Иеси, кючю уллу, толу кечиучю (Аллахдан башха)”, – де.

67.

Сен алагъа: “(Ангылагъаннга) бу бек уллу хапарды.

68.

Сиз а аны (ол хапарны) сан этмей, ары буруласыз.

69.

Ол эм огъары джыйылыуда (мёлеклени Аллах бла) дауларындан менде
билим джокъду, (къараб турмагъанма). (Ауалда атабыз Адам
джаратылгъанында, мёлекле Аллахха дау этгендиле, джер юсюнде
къан тёгерик, фитна джаярыкъ халкъны нек джаратаса деб? Сёз аны
юснденди).

70.

Мен, къуру сакълыкъгъа чакъырыучу болгъаныма (Аллахдан) меннге
ачыкъ уахью келген болмаса”, – де.

71.

(Эсгер), Раббинг мёлеклеге: “Ишексиз, Мен балчыкъдан адамны
джарата тебрегенме.

72.

Мен анга толу сыфат бериб бошасам, кесими джанымдан анга
юфгюрюрме, сиз да анга баш урурсуз”, – дегенин.

73.

Сора мёлекле бары да, бири къалмай, анга баш ургъан эдиле,

74.

Иблисден къалгъанла. Ол а седжде этерге унамай, уллу кёллюлюк
тутуб, кяфырладан болгъан эди.

75.

Джаратхан да анга: “Эй, Иблис! Мен кесим къолум бла джаратхан
(адамгъа) баш уруудан сени не зат тыйды, кесинги уллуму кёрдюнг,
огъесе, мийикгеми санадынг?” – деген эди.

76.

Ол да: “Мен андан эсе игиме. Мени отдан джаратханса, аны уа
топуракъдан”, – дегенди.

77.

Аллах да: “Элесе, чыкъ мындан (джаннетден), ишексиз, сен ташла
бла тюйюлген (налат берилген) болдунг.

78.

Ишексиз, къыямат кюннге дери налатым болду сеннге”, – деди.

79.

Ол да: “Раббим! Адамла тирилген кюннге дери, меннге болджал
бер”, – деб, тиледи.

80.

Аллах да: “Ишексиз, сеннге болджал берилди,

81.

бир белгили кёзюуге дери”, – деди.

82.

Иблис да: “Сени уллулугъунг бла ант этеме, мен аланы барын да
терсейтмей къоймам,

83.

къуру Сеннге берилген таза къулларынгдан къалгъанланы”, – деди.

84.

Аллах да анга: “Хакъын айт десенг, Мен хакъын айтайым,

85.

сени бла да, сени ызынгдан баргъанла бла да Мен джаханимни
толтурмай къоймам”, – деди.

86.

(Мухаммад), сен алагъа: “Мен сизден аны ючюн (ауазым ючюн) бир
тюрлю бир хакъ излемейме, (аманатны айтхан болмаса), башха затны
бойнума да алмайма”, – де.

87.

Бу (Къуран) дунияны башына (адам улугъа да, джинлеге да) къуру
(эсгертген) ауазды. Бир заманладан сора, Къуранны айтхан
хапарлары хакъ болгъанын, сиз чыртда билмей къалмазсыз,
(биле-биле барырсыз). (Бусагъатда наука ача келген, ала да
Къуран бла келишиб баргъан затла кибик).

88.