30. РУМ

1.

Алиф. Лаам, миим.

2.

Рум (Рим) хорланды, (бу джол),

3.

Алай а хорланнгандан сора, ол джер юсюнде, эм алаша джерде, ол ызына айланыб
хорлар,

4.

бир бёлек джылдан. Алдагъы, артдагъы да иш (оноу) Аллахныкъыды. Сора ол кюн
муъминле да къууанырла, (Рум Персияны хорлагъан кюн бла, муслиманланы эм
биринчи, мушрикле бла къазауатлары бир кюннге тюшгенди. Бадру къазауат. Ол кюн
муъминле уллу къууанч этгендиле. Ол ишни боллугъуну сююмчюсю Аллахдан алты –
джети джылны алгъа келиб белгили болуб, муслиманла да аны аллына къараб, сакълаб
тургъандыла).

5.

Аллахны болушлугъу болуб. Аллах кимге сюйсе анга болушады. Ол бек къудретлиди,
акъыл Иесиди.

6.

Бу Аллахны берген сёзюдю, берген сёзюн а Аллах бузмайды. Алай а адамланы кёбюсю
аны ангыламайды. (Аллахны берген сёзю джетинчи джыл толгъанды).

7.

Ала бу дунияда ачыкъ кёргенлерин биледиле, ишни ахырындан а хапарсыздыла.

8.

Ала кеслерини джанларыны юсюнден бир сагъыш этмеймидиле сора, (къалай болурбуз
деб?). Аллах а кёклени да, джерни да, аланы арасында болгъан затланы да,
хакълыкъ бла бир белгили болджалгъа дери джаратды. Адамланы кёбюсю уа Раббийлери
бла тюбешиуге ийнанмайды.

9.

Сора ала джер юсюнде айланмадыламы, (тёгерекге) къараб, алагъа дерилени артлары
къалай болгъанын кёрмеймидиле? Къарыу бла ала быладан эсе кючлю эдиле, джер да
сюре эдиле, быладан эсе джашауну да аламат этиб кюреше эдиле, ачыкъ сейир затла
бла алагъа келечиле да келген эдиле, (артлары уа тюб болду). Алагъа Аллах
артыкълыкъ этмеди, ала кеслерине артыкълыкъ эте болгъан эдиле.

10.

Аманлыкъла да эте, Аллахны аятларын да ётюрюкге санай, аланы хыликкеге да бура
тургъанлагъа, алагъа уа артда (ахыратда) къаты азаб болур.

11.

Аллах джаратыуну башын да башлайды (биринчи), аны ызына да къайытарады
(тирилтиб), андан сора да сиз Аны аллына къайытарылырсыз.

12.

Къыямат кюн келген заманда уа, ол ассыла тюнгюлюб тохтарла.

13.

Ол къуллукъ этген идолларындан алагъа бир шафагъат болмаз. Ала (ол кеслери
табыннган) идоллагъа къаршчы чыгъарла.

14.

Къыямат кюн келген заманда уа адамла бёлюм-бёлюм болурла.

15.

Аллахха ийнаныб, джараулу къуллукъла да этиб тургъанла, ала ол кюн джаннет
талалада къууанч этерле.

16.

Ийнаннган да этмей, Бизни аятларыбызны да, ахыратда Бизни бла тюбешиуню да
ётюрюкге санагъанла, ала уа джаханим азабха келирле.

17.

Сиз ингирге джетсегиз да, тангнга чыкъсагъыз да Аллахны махтаула бла тазалагъыз.

18.

Кёкледе, джерде да, ингирликде, кюнортада да махтаула Ангады.

19.

Ол (Аллах) ёлгенден сауну да чыгъарады, саудан ёлгенни да чыгъарады, ёлгенден
сора джерни сау да этеди. Сизни къабырдан чыгъарылырыгъыз да, ма алайды.

20.

Дагъыда Аны (Аллахны) сейир ишлеринден – Ол сизни биринчи топуракъдан джаратыб,
сора артда сиз тюрлю – тюрлю халкъла болуб, джер юсюнде джайылыб джашау
этгенигиз.

21.

Дагъыда Аны сейир ишлерини бири, сиз ала бла нёгерлешиб, рахатланыб джашар ючюн,
кесигизден кесигизге юй бийчеле джаратханы, арагъызда да бир – биринге
сюймеклик, рахмат этгени. Ишексиз, ма ол затда да ойлаша билген къауумгъа сейир
зат барды.

22.

Дагъыда Аны сейир затларындан – кёклени, джерни джаратылыуу, тюрлю – тюрлю тил
бла сёлешюуюгюз, сыфатларыгъыз да тюрлю-тюрлю болууу. Ма ол затда да билгенлеге
(ойлашыргъа) сейирлик барды.

23.

Дагъыда Аны сейир ишлеринден – сизни кече джукъугъуз, кюндюз да Аны рысхысындан
башыгъызгъа джашау мадар излеб айланыуугъуз. Ишексиз, ол затда да эшиталгъан
къауумгъа сейир зат барды.

24.

Аны сейир затларындан – сиз андан къоркъгъан да эте, (джауарын) да умут эте, Ол
сизге кёк джашнагъанны кёгюзтгени, кёкден сизге джауумну да эндиргени, аны бла
ёлюб тургъан джерни сау да этгени. Ишексиз, ма ол затда да акъылы бла сагъыш
этгеннге сейирлик барды.

25.

Дагъыда Аны сейир затларындан – Аны буйругъу бла кёкню да, джерни да
(багъанасыз) туруулары; сора артда Ол сизни: “Туругъуз”, – деб, чакъыргъанлай,
сизни андан (джерден) чыгъыб къалыуугъуз.

26.

Кёкледе, джерде болгъан затла бары да Аныкъыды. Бары да Аны буйругъуна сыйыныб,
баш ийибди.

27.

Ол аллай (Аллахды), хар затны биринчи джаратыуун да башлагъан, сора аланы
джангыдан ызларына да къайытарыб (джаратхан). Ол ишни Анга аз да къыйынлыгъы
джокъду. Кёкледе, джерде да Аны сыйыны орну бек мийикди. Ол а бек къудретлиди,
акъыл Иесиди.

28.

Аллах сизге кесигизден юлгю келтиреди, (тынгылагъыз, ойлашыгъыз). Биз сизге
берген рысхыда сизни къулларыгъыздан (оноуда) сизни бла тенг болгъан бармыды,
бир-бирингден къоркъгъанча аладан къоркъамысыз сора? (Сиз а Аллахны къулларын
Анга тенг саласыз). Биз аятларыбызны, ма алай ачыкълаб ангылатабыз, акъылы бла
сагъыш эталлыкъ къауумгъа. (Адамла кеслерини къулларын кеслерине тенгсинмеген
заманда, Джаратхан Аллахха Ол джаратхан затланы тенг этиу къалайды сора деб,
Уллу Аллах айыб этеди).

29.

Огъай, ол ассы къауум бир тукъум бир билимлери да болмагъанлай, нафсы хауалары
сюйгеннге кетдиле, Аллах терсейтгенни тюз джолгъа ким салалыр? Алагъа бир тукъум
бир болушлукъчу да табылмаз.

30.

Эй, (Мухаммад), сен джюзюнгю Аны таза “ханиф” динине бур, (ол динде бол).
Аллахны джаратхан затына ауушунуу джокъду. Тюз дин ма олду, алай а адамланы
кёбюсю аны ангыламайды. (Хар нени джаратханча Аллах бир джангыз хакъ дин
джаратханды. Аны тюрлендириу харамды. Адамла тюрлю – тюрлю динле къураб, аны
тюрлендириб кюрешселе да. Сыйлы Аллах бу аятда аны ачыкълайды).

31.

Анга (Аллахха) ал бура Андан къоркъугъуз, намаз да къылыгъыз, мушрикледен а
болмагъыз,

32.

динлерин да бёлюм-бёлюм этиб, тюрлю-тюрлю джоллагъа кетгенледен. Хар бёлек
кесини джолуна къууаныбды (аны джаратыб).

33.

Адам баласына бир инджиу джетсе, мугур болуб Аллахына джалбарады. Сора Ол кесини
рахматындан анга чайнатса (инджиуун тайдырса), бир къауумла Раббийлерине
башхаланы (идолланы) тенг этедиле.

34.

Ол Биз алагъа берген затны бюсюреусюз этедиле, аны джашырадыла. Бусагъатда аны
бла хайырлана туругъуз, сиз артда (ахыратда) ангыларсыз.

35.

Неда Биз алагъа, ол ала Аллахха тенг этген затларын бегитирлей, далил тюшюрдюкмю
сора?

36.

Биз адам баласына рахматыбыз бла ашхылыкъ, насыб этсек, ол анга къууанч болады
(уллу кёллю болуб). Алай а аланы кеслери этген терсликлери ючюн, алагъа аманлыкъ
келсе, тюнгюлюб тохтайдыла.

37.

Аллах а ашхылыгъын сюйсе кенг, сюйсе дыккы этеди, сора ала аны ангыламаймыдыла?
Ишексиз, ма бу ишде да ийнаннган къауумгъа (ойлашыргъа) сейир зат барды.

38.

Сен, джууукълагъа, мискинлеге, джолоучулагъа хакъларын бер; Аллахны аллына
джарыкъ бетли барыргъа излегенлеге ол хайырлыды, ма ала насыблы болурла.

39.

Сиз рысхыгъызны кёбейтир акъыл бла адамлагъа къозлуагъа берген затыгъыз, Аллах
джанында кёбеймез, Аллахны разылыгъын излеб берген зекятыгъыз а сизге къат –
къат къайытыр.

40.

Аллах аллайды – сизни джаратхан, сора рысхы бериб джашатхан, сора ёлтюрген,
артда да тирилтген. Сиз табыннганлада, ол затланы бир джугъун эталлыкъ бармыды
сора? Ол а, ала Анга тенг этген затладан тазады, Мийикди.

41.

Джерде да, тенгизде да бузукълукъла ачыкъ болдула, адамланы этген терс ишлерини
азабыны бир кесегин чекдирир ючюн. Ким биледи ала (тюшюнюб) хакъгъа къайытыр
эселе уа.

42.

Сен алагъа: “Джер юсюнде джюрюгюз, айланыгъыз, ол сизге дерилени артлары къалай
болгъанына эс белюб къарагъыз. Аланы кёбюсю мушрикле болдула.

43.

(Мухаммад), сен а Аллахдан сакъланыр мадар болмагъан кюн келгинчи (къыямат кюн),
джюзюнгю хакъ диннге бур, (андан тайма). Ол кюн а адамла бёлюнюрле,

44.

бирле кяфырлыкъ ючюн азаб чекгенле, бирле да ийманы бла джараулу къуллукъ этиб,
кеслерине орун къурагъанла болурла,

45.

ийман салыб, ашхы къуллукъ этгенлеге артыгъы бла хакъларын берир ючюн. Ишексиз,
ийнанмагъанланы уа Ол эрши кёреди.

46.

Дагъыда Аны сейир ишлерини бири – Аны буйругъу бла кемеле да джюрюр ючюн, ала
бла сиз да (тенгизде) кесигизге кереклигизни излер ючюн, Ол сизге рахматындан
насыб этер ючюн джауумну аллы бла, сюйюмчю айта, къууанч джеллени джибергени.
Сиз (ол затланы бергеннге) бир шукур этер эсегиз а.

47.

Биз сеннге дери да, хар кимни кесини къауумуна (кесинден) келечиле джибергенбиз.
Ала ачыкъ белгиле бла келген эдиле. Аланы къабыл этмеген ассылагъа уа, Биз азаб
чекдирген эдик. Муъминлеге болушургъа уа Бизни борчубузду.

48.

Аллах деген – джеллени джибериб, булутланы къозгъагъан, сора аланы (кёкде)
сюйгенича джайгъан, сора аланы бёлюм – бёлюм этген, сора сен аланы араларындан
джауум джаууа тургъанын. Ол кеси тыйыншлы кёрген къулларына аны (джауумну)
джиберген, ала да къууаннган,

49.

ары дери уа, ала тюнгюлюб тургъан.

50.

Сен Аллахны рахматыны ызына иги къарачы, ёлгенден сора Ол джерге (джан кийириб)
къалай сау этеди. Ишексиз, ёлгенлени сау этери да, ма алайды. Аны уа хар неге да
къолундан келеди.

51.

Биз (къуу) джелни джибериб ала да (сабанлары) саргъалгъанын кёрселе, ол заманда
уа ала аны ушатмай, (Аллахны ишине) къаршчы болурла.

52.

Ишексиз, (Мухаммад), бурулуб, сенден къачхан ёлюклеге, сангыраулагъа сен джукъ
эшитдиралмазса, (ала саудан ёлгенледиле).

53.

Неда сен аджашыб баргъан сокъурланы тюз джолгъа салалмазса. Сен, къуру Бизни
аятларыбызгъа ийман келтириб, бойсунуб тохтагъан адамны тюзетелирсе. Ала уа
Аллахха берилгенледиле.

54.

Ол аллай Аллахды: сизни (биринчи) къарыусуз джаратыб, артда сизге къарыу бериб,
дагъыда сизден кючню алыб къарыусуз да, чал да этген. Ол хар нени ушатханыча
джаратады. Ол кеси да хар нени билген, Къудретлиди.

55.

Къыямат кюн келген заманда уа, ол ассыла: “(Биз къабырда) бир сагъатдан кёб а
турмадыкъ”, – деб, ант этерле. Ала ётюрюкге (идоллагъа) къалай алданыу этедиле.

56.

Сора билим да, ийман да берилгенле: “Сиз, Аллахны джазыуундача, (къабырда) халкъ
тирилген кюннге дери тургъансыз, бу халкъ тирилген кюндю, алай а сиз аны (эсге
алмай) ангыламай тургъансыз, ансы” – дерле.

57.

Энди терс адамланы сылтаулары, ма бюгюн алагъа хайыр бермез, неда
сокъураныуларына къаралмаз.

58.

Биз бу Къуранны ичинде адамлагъа кёб тюрлю юлгюле келтирдик. Сен алагъа бир
белги келтирсенг да, ол къаршчыла: “Сиз бош затланы селешесиз”, – дерле.

59.

Аллах а джукъ ангыламагъанланы джюреклерине ма алай (кяфырлыкъ) мухур басады.

60.

(Мухаммад), тёз, ишексиз, Аллахны берген сёзю хакъды. Ол ийнанмагъанла да, сени
къысхакъылгъа санамасынла.