|
1. |
Бютеу дунияны башына сакълыкъ ауаз болур ючюн, къулу (Мухаммадха) хар затны (аманны – игини, терсни – тюзню) арасын айырыучу (Къуранны) эндирген ким эсе, Мийиклик Иеси, хар не тюрлю берекетни бериучю – Олду. |
|
2. |
Аллай Аллах – кёклени, джерни оноуу да Аны къолунда болгъан, кесине не бала, не оноу нёгер алмагъан, хар затны Кеси джаратыб, (кереклисича) аланы мардаларын джарашдыргъан. (Сыфат, уллу – гитче, ариу – эрши, ауур – дженгил, къаты – джумушакъ, сюйюмлю – сюйюмсюз, д. а. к. хар затны тыйыншлы орунларына салыб толу этиучю). |
|
3. |
(Алай болса да), ала (кяфырла) Аны къоюб, кеслерине тюрлю – тюрлю аллахла къурадыла. Ала уа бир джукъну джаратмагъандыла, (ол къой эсенг) кеслери джаратылгъан этгендиле, кеси башларына не заран, не хайыр эталлыкъ да тюлдюле, не ёлюмге, не джашаугъа, не тирилтиб, халкъны джыяргъа аланы къолларындан келлик да тюлдю. |
|
4. |
Кяфыр къауум: “Бу (Къуран, Мухаммад) кеси джанындан чыгъаргъан ётюрюкдю, анга бир башхала (ташатын айтыб) болушуб турадыла”, – дедиле. Алай бла ала арагъа зулмуну да, джалгъанны да келтирдиле. |
|
5. |
Ала: “Бу Къуран буруннгуланы таурухларыды, (Мухаммад) алагъа тилеб, джаздырыб алады, аны анга эртден – ингир да (ташатын) айтыб тургъан барды”, – дедиле. |
|
6. |
Сен алагъа: “Аны эндирген кёклени, джерни ташаларын билиб тургъан ким эсе – Олду. Ишексиз, Ол кечиучюдю, рахматлыды”, – де. |
|
7. |
Ала (мушрикле бир – бирине): “Да бу расул, (халкъча) ашарыкъ да ашайды, базарлада да айланады, бу къаллай келечиди. Халкъны сакълыкъгъа чакъыргъан къолунда да китабы бла, анга мёлек тюшген болса бир эди ансы. |
|
8. |
Неда анга бир байлыкъла берилсе эди. Неда ол кеси андан ашагъан кёгет бачхалары болса бир эди, ансы”, – дедиле. Ол зулмучула: “Сиз, къуру хыйны бла къатышыб тургъан бир адамны ызындан барасыз”, – дедиле. |
|
9. |
(Мухаммад), сен бир къара, ала сеннге ненча тюрлю юлгю келтиредиле. Ала тюз джолдан терсейгендиле, тюзелирге къолларындан келмейди. |
|
10. |
Ол берекетлени бериучю Аллах а, береме десе, (ол ала айтхандан да) ашхы, тюбю бла да суула баргъан кёгет бачхала, мийик къалала да бералыр сеннге. |
|
11. |
Огъай, ала къыямат кюнню ётюрюкге санайдыла. Биз а къыямат кюнню ётюрюкге санагъанлагъа къызгъан отну хазырлаббыз. |
|
12. |
Ол от аланы узакъдан кёрсе, алагъа ачыуланыб, ала аны ачы сызгъыргъан тауушун эшитирле. |
|
13. |
Сора ала байланыб, джаханимни тарына атылсала, ол заманда ала (ёлюб) джокъ болуб къалыуну тилерле. |
|
14. |
Алагъа: “Сиз бюгюн бир ёлюм тилемегиз, кёб ёлюм тилегиз”, – деб айтылыр. |
|
15. |
Сен алагъа: “Сора сизге ма ол (джаханимми) хайырлыды, огъесе, ёмюрлюкге такъуалылагъа сёз берилиб тургъан джаннетге (киргенми) хайырлыды?” – деб сор. Ол а (джаннет) аланы хакълары, эмда къайытыр джерлериди. |
|
16. |
Анда алагъа ёмюрлюкге сюйген затлары табылыр. Ол а Раббинг сёз бериб, бойнуна алыб тургъан затды. |
|
17. |
Сора Аллах аланы да, Аллахдан башха ала табыннган затланы да джыйгъан кюн: “Аланы тюз джолдан сизми терсейтдигиз, огъесе, ала кеслерими терсейдиле?” – деб, сорур (идоллагъа). |
|
18. |
Ала да: “Субханака (Аллах Сен тазаса)! Сени къоюб, кесибизге бир тукъум бир шох (таянчакъ) тутаргъа бизге тыйыншлы тюлдю. Сен алагъа да, ата – бабаларына да не тюрлю ашхылыкъланы да берген эдинг, ала уа Сени унутдула, алай бла ала халек болдула”, – дерле. |
|
19. |
Сора Аллах да: “Бюгюн ол сиз табыннган аллахла, ол сиз айтхан затланы ётюрюкге санадыла. Энди сиз азабны кесигизден не бир джанына тыяргъа, неда кесигизге бир болушлукъ этерге къолугъуздан келмез. Сизден зулмучугъа уа Биз уллу азаб чайнатырбыз”, – дер. |
|
20. |
Биз сеннге дери да ненча келечи ийген эсек да, не ашарыкъ ашамагъан, не базарлада айланмагъан, бир деб, бир келечи джибермедик. Сизни уа Биз бир къауумунгу бир къауумунга сынам этгенбиз, (ол сынамны ким тындырыр деб, файгъамбарла ийиб сынайбыз), сиз ол затда тюз туралырмысыз деб. Сени Раббинг а хаманда кёрюбдю. |
|
21. |
Бизни бла тюбешир умутлары болмагъанла: “Бизге не мёлекле эндирилселе, неда биз Раббибизни кёз бла кёрсек эди”, – дедиле. Ала джюреклерини ичинде бек уллу кёллюле болдула. Ала Аллах бла эришиб, Анга уллу къаршчы турдула. |
|
22. |
Сора ол ассыла мёлеклени кёрген кюн а, алагъа къууанч болмаз. Алагъа ол кюн: “(Джаннетге кирирге) сизге деменгили буруу болду”, – дерле ала. |
|
23. |
Биз (ол кюн) аланы этген къуллукъларын барын да алыб, джугъун къоймай учхун этиб къоярбыз. |
|
24. |
Джаннет иелери уа ол кюн, тохташхан хайырлы орунлада, айтылгъан эм ариу джерледе болурла. |
|
25. |
Кёкле да джарылыб – джарылыб, акъ булутла бла бирге чачылсала, мёлекле да къуюлсала, |
|
26. |
ол кюн а хакъ патчахлыкъ, къуру Рахман Аллахха къалыр. Ол а кяфырлагъа ауур тийген кюн болур. |
|
27. |
Ол кюн гюнахлы адам (асыры ачыудан) къолун къабыб: “Ах, анасыны, мен файгъамбарны джолун барсам эди. |
|
28. |
Меннге къыйынлыкъ! Бу адамны кесиме тенгнге тутмасам эди. |
|
29. |
Ол мени Аллахны джолундан терсейтди, ол (Къуран) меннге келиб тургъанлай”, – дер. Шайтан а адамны (аджашдырыб бошагъандан сора), болушмай джанлаб кетеди. |
|
30. |
Расул да ол кюн: “Эй, Раббим! Мени халкъым бу Къуранны ташлаб къойгъанды (тутмагъанды)”, – дер. |
|
31. |
Да ма алай, Биз хар файгъамбаргъа да пасыкъ къауумдан джаула этгенбиз. Тюз джолгъа тюзетирге, болушлукъ этерге уа сени Раббинг толу джетишеди. |
|
32. |
Гяуур къауум: “Бу Къуран анга бир ызгъа, бирден тюшюб къалса эди (аят-аят келе турмай)!” – дедиле. Биз а аны сени джюрегинге сингдириб бегитир ючюн, аз-аз ийиб, макъам бла окъуйбуз сеннге. |
|
33. |
Ала (мушрикле) сеннге не тюрлю юлгю келтирселе да, Биз сеннге берген хакъдан (Къурандан) ариу магъаналы зат келтиралмазла. |
|
34. |
Ала бауурлары бла сюркелиб джаханимге джыйылырла. Ала, орунлары да эм аман, джолдан да эм бек аджашхан къауумдула. |
|
35. |
Ары дери Биз Муссагъа да китаб берген эдик, къарнашы Харунну да анга уазир (оноу нёгер) этген эдик. |
|
36. |
Алагъа: “Экинг да Бизни аятларыбызны ётюрюкге санагъан бир халкъгъа барыгъыз”, – деген эдик. Артда уа, Биз алагъа (ол халкъгъа) къыйынлыкъланы къуйгъан эдик. |
|
37. |
Нухну къауумун да, келечилени ётюрюкге санагъанларында, суугъа батдыргъан эдик. Аны халкъгъа ойлашыргъа сейир белги этген эдик. Терс къауумгъа уа, Биз термилтген азабны хазырлаббыз. |
|
38. |
(Аны кибик) Биз Адны, Семудну, Рассада джашагъан къауумланы да, аланы араларында да кёб тёлюлени тюб этген эдик. |
|
39. |
Халек этерден алгъа, Биз хар бирине да (ойлашыргъа) юлгюле келтирген эдик. Ала (тынгыламагъанларында уа) артда тюб этген эдик. |
|
40. |
Ала (меккячыла) къыйынлыкъла джаугъан элни юсю бла ётгенлей турадыла, аны кёралмаймыдыла сора? Огъай, ала къыямат кюн Аллахны аллына джыйылыугъа ышанмайдыла. |
|
41. |
Ала сени кёрген заманда да сени, къуру хыликкеге тутадыла. Ала: “Аллах келечи этиб джиберген ма бумуду сора? |
|
42. |
Биз кесибизни къатдырмасакъ, бегитмесек, ол бизни аллахларыбыздан аджашдырыб иерге аз къалды”, – дейдиле. Ала азабны кёрселе, тюз джолдан эм бек аджашхан ким болгъанын билирле. |
|
43. |
(Мухаммад) кёрдюнгмю сен, кесини нафсы хауасын (акъылын, джюреги сюйгенни) кесине аллах этиб алгъанны? Сен а анга уакилми болурса сора? |
|
44. |
Неда сен аланы кёбюсю эшитеди, неда акъыллары бла бир сагъыш этеди деб, алай оюмму этесе сора? Ала, къуру, хайуанла кибикдиле. Огъай, ала тюз джолдан эм бек аджашханладыла. |
|
45. |
Сора сен, Раббинг кёлеккени къалай созгъанын кёрмеймисе (бир узун, бир къысха этиб)? Ол сюйсе аны тохтатыб да къояллыкъ эди. (Джер кюнню тёгерегине айланнганын тыйыб къойса, кёлекке да тохтаб къаллыкъ эди). Биз анга (кёлеккеге) кюнню далил этгенбиз (кюн болмаса, кёлекке да боллукъ тюл эди). |
|
46. |
Ол (кюн) ёрге кёлтюрюле барса, биз да аны кёлеккесин кесибизге ууучха джыя барабыз, (къысхадан – къысха эте). |
|
47. |
Аллах кимди десенг, кечени сизге кийим этген, джукъуну да сизге тынчайыргъа берген, кюндюзню да джайылыб кереклигизни баджарыргъа берген, |
|
48. |
дагъыда Ол рахматыны (джауумну) аллы бла сизге сюйюнч джелни да джиберген, кёкден да таза сууну эндирген, |
|
49. |
ары дери ёлюб (къуруб) тургъан джерлени сау этерге, Кеси джаратхан хайуанланы да, адамладан да кёблени аны бла сугъарыргъа (сууну эндирген) ким эсе, ма Олду. |
|
50. |
Биз аны (Къуранны) ичинде алагъа (нигъматларыбызны) тиздик. Алай а аланы кёбюсю, кяфырлыкъгъа кетмей, аны ангыларгъа унамады. |
|
51. |
Биз иерге излесек, хар элге да эсгертиучю иер эдик. |
|
52. |
(Мухаммад), сен кяфырлагъа бойсунма, ала бла кючлю тукъум кюрешни бардыр. |
|
53. |
Ол а (Аллах) – эки тенгизни: бири тузсуз – татлы, бири уа тузлу – ачы, ала бир-бирине къатышмай турурлай араларына белги да, деменгили буруу да этген – Аллахды. |
|
54. |
Адам улуну да суудан къураб, аны тукъум – джукъ этген, къайын джууукъла да этген. Раббинги уа хар неге да къолундан келеди. |
|
55. |
Ала уа (мушрикле) Аллахны къоюб алагъа не хайыр, не заран эталмагъан затлагъа къуллукъ этедиле. Кяфырла уа Раббисине къаршчы болургъа шайтаннга болушадыла. |
|
56. |
(Мухаммад), Биз сени, къуру сюйюмчю эмда къоркъуу хапар айтыучу этиб джибердик. |
|
57. |
Сен алагъа: “Мен сизни тюз джолгъа чакъыргъаным ючюн сизден бир тюрлю бир хакъ излемейме, ушатхан Раббисине элтген джолну тутсун, деген болмаса”, – де. |
|
58. |
(Мухаммад), сен (хаманда) ёлмей сау Аллахха таян да тохта. Анга махтау, сыпас да эт. Къулларыны гюнахларындан хапарлы болууда, Ол кеси толу джетишеди. |
|
59. |
Кёклени да, джерни да аланы араларында болгъан затны да алты кюнню ичинде джаратхан, андан сора тахтасына джарашхан (аланы оноуларын къолуна алгъан), Аллахха. Ол Рахман Аллахды. Аны юсюнден хапары болгъаннга (Аллахха) сор, (кесингча сандракъланы къойда). |
|
60. |
Алагъа (мушриклеге): “Рахман Аллахха табыныгъыз”, – десенг, ала да: “Кимди ол, Рахман дегенинг, биз сора ол сен буюргъаннгамы табынайыкъ?” – деб, бютюн да бек къачадыла. |
|
61. |
Ол, берекетлени бериучю, кёкде буруджну (созвездия Зодиака) джаратхан, анда (кёкде) джаннган чыракъны да (кюнню), джылтырагъан айны да джаратхан Аллахды. |
|
62. |
Дагъыда Ол, кече бла кюндюзню бири-бирини ызындан бардырыб тургъан Аллахды. Аны ангылаб эсине алыргъа, неда ол затла ючюн шукурла этерге излегеннге. |
|
63. |
Рахман Аллахны керти къуллары (къаллайладыла десенг): джер юсюнде джумушакъ джюрюгенле (зарансыз), джахилле табсыз джукъ айтсала да (ачыуланмай) алагъа “саламат” джууаб къайытаргъанла; |
|
64. |
кечелерин да Рабблерине саджде, къыям эте ашыргъанла; |
|
65. |
“Эй, Раббибиз! Джаханим азабны бизден бир джанына бур. Ишексиз, аны азабы уа, таймай тутуб тургъан затды, |
|
66. |
адам орналгъан джерни уа ол бек аманыды”, – деб, тилегенле; |
|
67. |
рысхыларын джойгъан заманда да не зыраф, не гызмарлыкъ этмей, орталыкъ джолну тутханла; |
|
68. |
Аллах бла тенгликге башха аллах чакъырмагъанла; хакъы болмагъан джерде Аллах харам этген джанны ёлтюрмегенле; зийна да джюрюмегенле. Ол затланы этгенле уа, ала гюнахха боялдыла. |
|
69. |
Къыямат кюн алагъа эки къат азаб болур, ала анда сыйсызлыкъ джетген халда ёмюрге турурла. |
|
70. |
Къуру тауба этиб, Аллахха ийман салыб, ашхы къуллукъла этгенледен къалгъанла. Быланы уа этген аман ишлерин Аллах игиликге (сууабха) бурур. Аллах а кечиучюдю, рахматлыды. |
|
71. |
Таубагъа тюшюб, ашхы къуллукъла да ким этсе, ишексиз, ол керти Аллахха къайытхан адамды. |
|
72. |
(Дагъыда) джалгъан шагъат болмагъанла (не Аллахха, не диннге ётюрюклени айтмагъанла, неда адамланы арасында); бош сёзле сёлешиннген джерден да сыйларын сакълаб ётгенле, (алагъа къошулуб къалмай); |
|
73. |
Аллахны аятлары эсгерилген заманда да, алагъа сангырау, сокъур болуб джерге джыгъылмагъанла: |
|
74. |
“Эй, Раббибиз! Юй бийчелерибизден да, туудукъларыбыздан да бизге саугъалаб бер. Къыямат кюн биз ала бла табышыб, къууанч этерлей. Аллахдан къоркъгъанланы биз алчылары болургъа да насыб эт”, – деб, тилек этгенле. |
|
75. |
Ала, (Аллахны буйругъуна) сыйыныб, сабырлыкъ этиб тургъанлары ючюн, хакълары джаннет къалала боллукъ къауумдула. Анда (мёлекле) алагъа саламлашыу бла, тынчлыкъ теджеу бла джолугъурла (алгъышлай). |
|
76. |
(Ала ары киргенден сора, мёлекле кириб, алагъа саламла, саугъала берирле, Аллахны аты бла), ала анда ёмюрлюкге турурла. Къалай ашхыды аланы тохташхан орунлары, турур джерлери. (Мухаммад), сен алагъа: “Сизни (дунияда къыйынлыкъгъа) джалбаргъан тилегигиз болмаса, Раббим сизге аз да эс бёлмез эди. Сиз (файгъамбарны, Къуранны) ётюрюкге санаб тохтагъансыз, ол себебден артда (ахыратда) сизге таймаздан тутхан азаб келир”, – де (Меккячы мушриклеге). |
|
77. |
