1. |
Ша хилаза ца долург хилича‚ |
2. |
И хилар харцдеш цхьа а /са/ ма дац. |
3. |
/Дукханаш/ цо охьатаIор бу‚ /дукханаш/ хьалабохур а ма бу. |
4. |
Латта ластийча ласторца‚ |
5. |
Лаьмнаш даржича даржорца‚ |
6. |
/Царех/ хилча дIасхьаяьржина чан. |
7. |
Шу а хилча кхаа декъе декъаделла: |
8. |
Аьтту куьйган дай – муьлш бу и аьтту куьйган дай? |
9. |
Аьрру куьйган дай – муьлш бу и аьрру куьйган дай? |
10. |
/Иманца дуьненахь/ хьалхабевлла хилларш – хир бу /ял шайна яларца къемат дийнахь/ хьалхабевлла берш. |
11. |
Уьш хир бу /Далла/ гергахь |
12. |
НиIматийн бошмашкахь. |
13. |
Хьалхарчех цхьа тоба‚ |
14. |
ТIаьхьачарех цхьа кIеззиг берш |
15. |
/Деших‚ жовхIарех/ тегначу маьнганий тIехь хир бу. |
16. |
Царна тIетевжина‚ вовшашна дуьхьарбирзина. |
17. |
Царна /гIуллакх деш/ тIехьийзар бу гуттар къона кегирхой |
18. |
Стаькнашца‚ кIудалшца‚ чагIаран шовдан кадаца – |
19. |
Кортош лезар дац церан цунах‚ бехар а бац уьш. |
20. |
Стоьмаш хир бу царна шаьш хаьржинчех‚ |
21. |
Хьозан жижиг хир ду царна шайна дукхадезачух‚ |
22. |
Iаьржа‚ баккхий бIаьргаш болу мехкарий а хир бу‚ |
23. |
НуьцIкъала Iалашдечу луълуъах тера болу – |
24. |
Цара деш хиллачун бекхаман дуьхьа ду иза. |
25. |
Царна хозур дац цу чохь /ялсаманехь/ деса хабарш а‚ къинош дина бохуш бехкаш а – |
26. |
Деккъа “Салам!” “Салам!” олу дош бен. |
27. |
Аьтту куьйган дай – муьлш бу и аьтту куьйган дай? |
28. |
КIохцалш доцчу лотос диттийн юккъехь хир бу /уьш/‚ |
29. |
ТIетта стомех дуьзначу тIалхь диттийн юккъехь /хир бу/‚ |
30. |
Дехха даьржинчу IиндагIехь хир бу‚ |
31. |
Гуттар оьхачу хина юккъехь хир бу‚ |
32. |
Дуккха стоьмийн юккъехь хир бу‚ |
33. |
Шаьш царех хадор боцчу‚ духа тухур боцчу‚ |
34. |
Хьала айбинчу маьнганий тIехь. |
35. |
Баккъалла а, Оха кхиина уьш кхиорца‚ |
36. |
Оха хилийта уьш йоI-цIена |
37. |
Шайн майраш дукхабезаш‚ царца цхьана хеннара‚ |
38. |
Аьттачу куьйган дайшна /хир бу уьш/‚ |
39. |
/Уьш бу/: хьалхалерчех цхьа тоба‚ |
40. |
Кхечарех цхьа тоба. |
41. |
Аьрру куъйган дай – муьлш бу и аьрру куьйган дай? |
42. |
Уьш хир бу цIе еттачу махехь‚ цIийдинчу хина юккъехь‚ |
43. |
Сов Iаьржачу дохкан Iиндагехь‚ |
44. |
Ша шила доцчу‚ ша /дегIана/ таме доцчу. |
45. |
Баккъалла а, уьш ма бара оцул хьалха зовкх хьоьгуш. |
46. |
Баккъалла а, уьш бара къар ца луш доккха къа деш. |
47. |
Уьш бара олуш: “Тхо делча‚ тхоьх поппар а‚ даьIахкаш а хилча тхо духа дендийр ду?” |
48. |
Я тхан хьалхалера дай /денбийр бу/? |
49. |
Ахьа ала: “Баккъалла а, хьалхалераш а‚ тIаьхьарлераш а. |
50. |
Гулбийр ма бу билгалчу /къемат/ дийнан тоьхначу ханна. |
51. |
ТIаккха баккъалла а, аш‚ хIай тила делларш‚ /бакъдерг/ харцдийнарш‚ |
52. |
Дуур ма ду заккъум диттах /стоьмаш/‚ |
53. |
Юзор ма цунах /шайн/ гайш‚ |
54. |
Цуьнан тIе /аш/ молур ма ду цIийдинчу хих‚ |
55. |
/Аш/ молур ма ду хьогъеллачу эмкалан малар. |
56. |
Иза ду царна кечдийнарг Бекхаман дийнахь. |
57. |
Оха кхоьллина шу‚ аш хIунда бакъ ца до /дин/? |
58. |
Шуна ца го шаьш хIу тосуш? |
59. |
Аш кхуллуш ду иза /адам/ я Тхо ду кхуллурш? |
60. |
Оха билгалдаьккхира шуна юккъехь валар‚ Тхо тIаьхьа дуьсур дац |
61. |
Шу хийцон шух терачарех‚ шу кхоллан шуна ца хуучу кепара. |
62. |
Шуна девзира-май дуьххьашхалгIа кхоллар‚ аш ойла хIунда ца йо? |
63. |
Шаьш дуьйш дерг /ялта/ гой шуна? |
64. |
Шу ду и /лаьттах/ кхуьуьйтуш дерш я Тхо ду и кхуьуьйтуш дерш? |
65. |
Тхуна лиънехьара‚ Оха екъа яр хуьлуьйтур яра цунах‚ шу цецдевла дуьсур ма дара‚ /олуш/: |
66. |
“Баккъалла а, тхо декхаран кIел ма дисина. |
67. |
ХIаъ‚ тхо хIумма доцуш ма диси”. |
68. |
Шуна гой шаьш молуш долу хи? |
69. |
Аш даийтина иза мархийн юккъера я Тхо ду и доуьйтург? |
70. |
Тхуна лиънехьара Оха и дуьра холуьйтур дара /шуна мала ца луш/‚ баркалла а хIунда ца олу аш? |
71. |
Шуна гой цIе‚ шаьш латаеш йолу? |
72. |
Аш кхиина цуьнан дитт я Тхо ду и кхиош дерг? |
73. |
Оха хилийтина иза /жоьжахатин цIе/ дагайоуьйтуш ерг а‚ есачу арахь болчарна пайда оьцу хIума а хилла /царна нах бехаш болу меттиг йовзуьйтуш/. |
74. |
Хьан сийлахь-воккха волчу Кхиош-кхобушволчун цIе хастае! |
75. |
ТIаккха Аса дуй боу седарчий дIадузу меттигах. |
76. |
Баккъалла а, и дуй‚ шуна хаахьара‚ Iаламат боккха бу! |
77. |
Баккъалла а, иза сийлахь КъурIан ду |
78. |
Iалашдинчу жайна чохь. |
79. |
Цунах хьакха ца ло цIена берш бен. |
80. |
Охьадоьссина ду иза Iаламийн Дегара. |
81. |
И хабар а ца лоруш ду шу? |
82. |
И /дин/ харцдешдерг шайна рицIкъ хуьлуьйтуш ду шу? |
83. |
/И са долуш/ къанкъаркъе кхаьчнехьара‚ |
84. |
Цу кепахь а шу хьоьжуш Iийр дара? |
85. |
Тхо вуно гергахь ду цуна шул‚ делахь а шуна ца го. |
86. |
Шу ца хиллехьара /къематдийнахь/ шайгара бекхам оьцуш‚ |
87. |
Аш духадерзор дара и /са/ шаьш бакъ луьйш хиллехь? |
88. |
Амма иза хиллехь /Далла/ гергарчарех‚- |
89. |
/ТIаккха цуна/ ду садаIар‚ дог пархатдалар а‚ ниIматийн бошмаш а. |
90. |
Амма иза хиллехь аьтту куьйган дех – |
91. |
ТIаккха салам ду хьуна аьтту куьйган дайшкара. |
92. |
Амма иза хиллехь /дин/ харцдиначарех‚ тилабеллачарех – |
93. |
Цуна ду хьошалгIа тIелацар цIийделлачу хих‚ |
94. |
Жоьжатехь вагар а. |
95. |
Баккъалла а, иза хьакъ-бакъдерг ду-кх! |
96. |
Ахь хастае хьан сийлахь-воккхачу Кхиош-кхобучун цIе! |