|
1. |
Сад. Шегахь хьехам болчу КъурIанах /дуй боу Аса/. |
|
2. |
ХIаъ‚ цатешнарш куралла чохь а‚ мостагIалла чохь а бу-кх. |
|
3. |
Мел тIаьхье хIаллакйина Оха царел хьалха‚ цара кхийкхира – яцара и /кIелхьара баьлла/ бовдаран хан. |
|
4. |
Цецбелира уьш шайга шайн юккъера кхерамча варх. Цатешачаьра элира: “ХIара харцволу бозбуанча ву. |
|
5. |
Цо делех цхьа дела вина? И тамаше хIума ду!” |
|
6. |
Царех хьалдолу тоба дIаяхара /олуш/: “Шу дIалела‚ собар а де шайн делий тIехь. Баккъалла а, хIара ду дезаш долу хIума”. |
|
7. |
Тхуна ца хезна оцунах тIаьхьарчу миллатехь. Иза шаьш кхоьллина хIума а бен дац. |
|
8. |
“Цуьнга боссина хьехам вайна юккъера?”. ХIаъ‚ уьш шеконехь бу-кх Сан хьехамах. ХIаъ‚ цара /хIинца а/ ца Iевшина Сан Iазап. |
|
9. |
Ткъа цаьргахь ю хьан везза волчу‚ /пайхамарна ниIмат/ луш волчу Кхиош-кхобучун къинхетаман хазнаш? |
|
10. |
Я церан ду стигалнийн а‚ лаьттан а‚ цу шиннан юккъехь долчун а паччахьалла? Хьалаболийла уьш /стигла/ гIирсашца. |
|
11. |
/Паймарна дуьхьал вовшех тоьхначу/ тобанех цхьа кIеззиг бIо бу уьш –бохор бу хьуна иза. |
|
12. |
Харцбира /пайхамарш/ царел хьалха Нухьан къамо а‚ Iадаша а‚ ФирIавно а‚ хьостамаш долчу. |
|
13. |
Самудаша а‚ ЛутIан къамо а‚ Айкатан дайша а – цу /ерриге/ тобанаша. |
|
14. |
Массара харцбира элчанаш – бакъхилира Сан бекхам. |
|
15. |
Уьш хьоьжур ма бац цхьана мохье бен – цуна хан яхъяр хир дац. |
|
16. |
Цара элира: “Тхан Кхиош-кхобушверг‚ сих де тхуна тхан дакъа Хьесапан де дале”. |
|
17. |
Сатоха /ахь‚ хIай Мухьаммад/ цара дуьйцучунна‚ дагавайта Тхан лай Давуд‚ шегахь ницIкъ хилла волу. Баккъалла а, иза /Далла/ тIевоьрзуш верг вара. |
|
18. |
Оха муьтIахь дира /Давудана/ лаьмнаш – цуьнца цхьана тасбахь деш суьйранца а‚ /малх/ дIакхетарца а. |
|
19. |
Олхазарш а‚ гулдеш /тобанашкахь/ – массо а Цуна тIедоьрзу /муьтIахь хиларца, тасбахь дарца/. |
|
20. |
Оха чIагIдира цуьнан паччахьалла‚ делира цуна хьекъалла а‚ дов къастон хаар а. |
|
21. |
Хьоьга деъний довхойн хабар? Уьш михьрабе хьала ма белира. |
|
22. |
Уьш Давуд волчу чоьхьа белира‚ иза царех кхеравелира. Цара элира: “Ма кхера. Ши довхо ву. Тхан цхьаберш вакхарна чугIиртина. Кхиэл е тхуна юккъехь нийсонца‚ харцо ма елахь‚ нис де тхо нисчу новкъа. |
|
23. |
ХIара сан ваша ву‚ цуьнан дезткъе ткъаяссан уьстагI бу‚ сан цхьа уьстагI бу. Цо аьлла: “Суна кхачо е цуьнца”. Иза соьл тоьлира довехь”. |
|
24. |
Цо /Давуда/ элира: “Хьуна зулам дина цо хьан уьстагI бехарца шен уьстагIий тIе. Баккъалла а, цхьаьна гIуллакх дечарех дукхачаьра вовшашна гамо йо‚ иман диллинарш а‚ дика Iамалш еш берш а боцучаьра – ма кIеззиг бу уьш!” Давудана хиира Оха ша питне лаьцна хилар. ТIаккха шен Кхиош-кхобучуьнга гечдар дийхира цо‚ гора воьжира иза‚ /Далла/ тIевирзира иза. |
|
25. |
Оха цуна из гечдира. Баккъалла а, цуна Тхоьгахь гергарло а ю‚ хаза тIетовжийла а ю. |
|
26. |
ХIай Давуд! Оха хилийтина хьоьх лаьттахь халип. Кхиэл е нехан юккъехь нийсонца‚ тIаьхьа ма хIотта дезаршна – цара тилор ву хьо Делан некъах. Баккъалла а, Делан некъах тилалуш берш – царна чIогIа Iазап ду цара хьесапан де дицдарна. |
|
27. |
Оха эрна ца кхоьллина стигал а‚ латта а‚ цу шиннан юккъехь дерг а. Иза цатешачаьрна моттар ду. Бала бу цатешачаьрна /жоьжахатин/ цIергара. |
|
28. |
Я Оха хуьлуьйту иман диллинарш а, дика Iамалш йинарш а лаьттахь боьхалелачарех тера? Я Оха хуьлуьйту /Делах/ кхоьруш берш къинош дечарех тера? |
|
29. |
Жайна ду /хIара/‚ Оха ша хьоьга доссина‚ беркате долуш‚ цаьрга цуьнан аятех ойлаяйта‚ хьекъал долчаьрна дагадайта. |
|
30. |
Оха велира Давудна Сулейман – дика лай. Баккъалла а, иза /Далла тIе/ вухавоьрзуш верг ву. |
|
31. |
Цуна /Сулейманна/ гайтира суьйранца барг туху /кха коган тIехь хIотталуш/ говраш. |
|
32. |
Цо элира: “Баккъалла а, суна дукхадиза ниIмат сан Кхиош-кхобург хьехорал кирхьаца /малх/ дIахьулбаллалц. |
|
33. |
Схьаялаел уьш суна тIе!” Волавелира иза /урс/ хьекха ностарех а‚ логех а. |
|
34. |
Оха питне лецира Сулейман‚ цуьнан тажана тIе дегI кхуьссира Оха‚ тIаккха иза /тоба дарца Тхуна/ тIе вирзира. |
|
35. |
Цо элира: “/Везан/ Дела‚ гечдехьа суна‚ ло суна паччахьалла соьл тIаьхьа цхьаннена хир доцчу тайпана. Баккъалла а, хьо ву-кх луш верг”. |
|
36. |
Оха муьтIахь бира цуна мох‚ байа лелаш цуьнан омраца цуна луучу‚ |
|
37. |
ШайтIанаш а – массо гIишлоярхо а‚ хIоьрда буха уьйдург а (маржанаш лоьхуш)‚ |
|
38. |
Важаш а‚ дихкина долу буржолашкахь. |
|
39. |
/Оха элира цуьнга/: “ХIара – Тхан совгIат ду. Зовкх хьега‚ я схьалаца хьесап а доцуш”. |
|
40. |
Баккъалла а, цуна Тхоьгахь гергарло а ю‚ дика тIетовжийла а ю. |
|
41. |
Дагавайта Тхан лай Аюб‚ цо кхийкхира шен Кхиош-кхобучуьнга: “Баккъалла а, со схьалаьцна шайтIано халонца а‚ Iазапаца а”. |
|
42. |
/Элира цуьнга/: “Тоха хьан когаца! ХIара – шийла лийчар а ду‚ малар а ду”. |
|
43. |
Оха белира цуна шен доьзал а‚ кхин царел а цаьрца цхьана Тхоьгара къинхетам а хилла‚ хьекъал долчаьрна хьехам а хилла. |
|
44. |
/Оха элира цуьнга/: “Схьаэца хьан куьйга цIов‚ цуьнца тоха‚ хьан дуй къар ма бе!” Баккъалла а, Тхуна иза карийра собаре. Дика лай ву. Баккъалла а, иза /Далла тIе/ воьрзуш верг ву. |
|
45. |
Дагабайта Тхан леш ИбрахIим‚ Исхьакъ‚ ЯIкъуб‚ шайгахь ницIкъ хилла болу /Далла Iибадат дарехь/‚ тидамалла а хилла болу /дин кхочушдарехь/. |
|
46. |
Оха цIанбира уьш цIена Iалашонна – /эхартан/ цIа дагадайтан. |
|
47. |
Баккъалла а, уьш Тхан гергахь хаьржинчарех‚ дикачарех бу. |
|
48. |
Дагабайта /хьахабе/ ИсмаIил а‚ АльясаI а‚ Зуль-Кифл а – берриге а дикачарех бу. |
|
49. |
ХIара хьехам бу. Баккъалла а, /Делах/ кхоьручаьрна дика тIетовжийла ю. |
|
50. |
Iаднан бошмаш ю царна‚ /шайн/ неIарш еллина йолу. |
|
51. |
Тевжина лаьтташ /хир бу уьш/ цигахь‚ цара боьхуш цу чохь дуккха стоьмаш а‚ малар а. |
|
52. |
Царна бу бIаьргаш гатта болу‚ цхьана хеннара болу /мехкарий/. |
|
53. |
ХIара ду-кх шуна хир ду аьлларг хьесапан денна. |
|
54. |
Баккъалла а, хIара Тхан рицIкъ ду‚ цуна кхачадалар дац. |
|
55. |
ХIара! Баккъалла а, /Делан/ дозанах баьллачаьрна вон тIетовжийла ю-кх! |
|
56. |
Жоьжахати – цу чохь бегар бу уьш – ма вон дIадуьшийла ю-кх /иза/. |
|
57. |
ХIара /Iазап/ Iовшийла цара‚ и ду лелина хи а‚ нотIкъа а. |
|
58. |
Кхин а‚ цуьнан кепара‚ тайп-тайпана /Iазапаш хир ду царна/. |
|
59. |
ХIара толгIе ю шуьца цхьаьна /жоьжахатина/ чу йоьдуш. “Марша догIийла” дац царна. Баккъалла а, уьш цIаргахь бегар бу-кх. |
|
60. |
Цара элира: “ХIаъ‚ шуна “марша догIийла” дац-кх. Аша хьалхадаьккхина тхуна хIара. Ма вон чIагIо ю-кх!” |
|
61. |
Цара элира: “Везан Дела‚ хIара тхуна хьлхадаьккхинчунна тIетохалахь Iазап шозза цIаргахь”. |
|
62. |
Цара элира: “Вайна хIун хилла ца ган божарий‚ вай шаьш вочарех лоруш хилла болу /дуьненахь/? |
|
63. |
Вай ца дешаш дара царех‚ я /вайн/ бIаьрг царех дIатили?” |
|
64. |
Баккъалла а, иза хьакъ-бакъ ду – жоьжахатин дайша вовшашца къийсар. |
|
65. |
Ахьа ала: “Баккъалла а, со кхерамча ву. Ма вац цхьа а дела Ша веккъа Цхьаъ волу‚ нуьцIкъала волу АллахI бен. |
|
66. |
Ша стигланийн а‚ лаьттан а‚ цу шиннан юккъехь долчун Да волу‚ Ша везза волу‚ гечдеш волу”. |
|
67. |
Ахьа ала: “Иза – сийлахь доккха хабар ду. |
|
68. |
Шу цунах дIадоьрзуш ду. |
|
69. |
Суна ца хили хаар Лаккхарчу Элих лаьцна уьш къуьйсуш болуш. |
|
70. |
Суна вехьеца хаийтина со билгала кхерамча вуйла”. |
|
71. |
Хьан Кхиош-кхобучо аьллера маликашка: “Баккъалла а, Со кхолла воллу адам поппарах. |
|
72. |
Аса иза нисвича‚ цу чу Сан сих са а диллича цуна суждане гIолаш”. |
|
73. |
Сужд дира маликаша массара цхьаьна. |
|
74. |
Иблис доцург – цо куралла йира‚ и хилира керстанех. |
|
75. |
Цо /Дала/ элира: “ХIай иблис‚ стено дуьхьало йина хьуна сужд дан Аса кхоьллинчуьнна Сан куьйгашца? Курадаьлла хьо‚ я хьо хилла хьалхадала гIертачарех”. |
|
76. |
Цо элира: “Со цул /адамал/ дика ду. Со кхоьллина Ахьа цIарах‚ и кхоьллина Ахьа поппарах”. |
|
77. |
Цо /Дала/ элира: “Арадала цу /ялсамане/ чуьра. Баккъалла а, хьо неIалт аьлла /массо диканах/ хадийнарг ду. |
|
78. |
Баккъалла а, хьуна Сан неIалт ду бекхаман де даллалц”. |
|
79. |
Цо /Иблисо/ элира: “Везан Дела‚ хан яхъехь сан уьш /адамаш/ буха ден бен де кхаччалц”. |
|
80. |
Цо элира: “Баккъалла а, хан яхъйиначарех ду-кх хьо! |
|
81. |
Билглчу хенан де кхаччалц”. |
|
82. |
Цо элира: “Хьан возаллех дуй боу аса: аса тиланне а тилор ма бу уьш берриге. |
|
83. |
Царех Хьан сов цIена леш боцурш”. |
|
84. |
Цо элира: “Баккъалла а, хьакъ-бакъ Аса олу: |
|
85. |
Юзанне а Аса юзор ма ю жоьжахате хьоьх а‚ хьан тIаьхьа мел хIоьттинчух а – царех массарех а”. |
|
86. |
Ахьа ала: “Аса цу тIехь цхьа а мах ца боьху‚ со сайна тIедиллинчарех а вац”. |
| 87. | Иза /КъурIан/ беккъа Iаламашна хьехам бу. |
| 88. | Шуна хаанне а хуур ду оцунан хабар цхьа хан яьлча. |
