|
1. |
Алиф-ла-м-ра. Хьукаме долчу жайнан аяташ ду хIорш. |
|
2. |
Тамашийна хилла-те нахана, Оха царех цхьана стаге Тхан вехьи доссор‚ нахана кхерам а таса‚ иман диллиначарна кхаъ а баккха царна шайн Кхиош-кхобучун гергахь тешаме бух бу‚ алий? Керстанаша ма элира: “Баккъалла а, хIара билггала бозбуанча ма ву”. |
|
3. |
Баккъалла а, шу Кхиош-кхобург Дела ву‚ Ша стигланаш а‚ латта а кхоьллина волу ялх дийнахь‚ тIаккха дIанисвелира И Iарша тIехь. ГIуллакх дIахьо Цо. Цо пурба деллачул тIаьхьа а бен цхьа а гIодаккхархо ма вац. И ву шун Дела‚ шун Кхиош-кхобург‚ Цунна Iибадат де. Аша ойла ца йо? |
|
4. |
Шун массеран дIадерзар Цуьнга ду. Делан ваIда хьакъ-бакъ ю. Баккъалла а, Цо кхоллар доладо‚ тIаккха и карладоккху иман диллинчарна а‚ дика Iамалш йиначарна а нийсонца бекхам бархьама. Керстанаш-м – царна кхехкаш долу хих малар а ду‚ лазош долу Iазап а ду шаьш /дин/ керста деш хиларна. |
|
5. |
И ву Ша малх бина серло хилла‚ бутт а бина нур хилла‚ цуьнан /беттан/ барам а хIоттийна – манзалаш‚ шуна шерийн терахь а‚ хьесап а хаийтархьама. Бакъонца а бен ца кхоьллина Дала и. Къастадо Цо аяташ хуучу къомана. |
|
6. |
Баккъалла а, буьйса а‚ де а хийцарехь‚ стигланашкахь а‚ лаьттахь а Дала мел кхоьллинчохь делилаш ма ду /Делах/ кхоьручу къомана. |
|
7. |
Баккъалла а, Тхоьца цхьаьнакхетарх дог ца дохуш берш а‚ шаьш гергачу дахарна /дуьненна/ реза хилла берш а‚ цуьнца са-паргIат бевлла берш а‚ Тхан аяташна гIовпал хилларш а‚– |
|
8. |
Уьш бу шайн чугIойла /жоьжахатин/ цIе ерш шаьш карош хиллачуьнца. |
|
9. |
Баккъалла а, иман диллинарш а‚ дика Iамалш йинарш а – шайн Дала уьш нисбийр бу шайн иманца, ниIматийн бошмашкахь церан бухахула татолаш оьхур ду. |
|
10. |
Церан доIа цу чохь /ялсаманехь/: “Везан Дела‚ вонах цIена ву Хьо” хир ду‚ церан маршалла цигахь “Салам” хир ду. Церан тIаьххьара доIа хир ду: “Хастам бу Далла – Iаламийн Дена”. |
|
11. |
Дала нахана вониг сихдинехьара дикане церан сихбаларца – шайн Iожалла царна тIекхаьчна хир яра. Оха буьту Тхан цхьаьнакхетаре дог ца дохуш берш шайн тилларчохь дIа-схьа уьдуш. |
|
12. |
Адамо, ша зуламо схьалаьцча, Тхоьга кхойкху шен агIона тIехь‚ я охьахиъна, я хьалагIаьттина. Оха шегара зулам айдича – дIаволало (шен хьалахалерачу новкъа) ша схьалаьцна хиллачу зуламна ша Тхоьга ца кхайкхича санна. Иштта хаздина /Делан/ дозанех бовлучарна шаьш деш хилларг. |
|
13. |
ТIаьхьенаш хIаллакйина Оха шул хьалха цара зуламаш дича‚ шайн элчанаш баьхкира царна тIе билгалонашца‚ – уьш ца хилира иман дилла. Иштта бекхам бо Оха къинош дечу къомана. |
|
14. |
ТIаккха шу хилийтира Оха царел тIаьхьа лаьттахь тIаьхье, Тхо хьажархьама шу муха лела. |
|
15. |
Тхан билгала аяташ шайна тIехь дешча‚ Тхан цхьаьнакхетаре дог ца дохучара элира: “ХIара доцург кхин дешар ло‚ я и хийца”. Ахьа ала: “Сан и хуьйцийла дац сайггара‚ со деккъа сайга дуссуш долчу вехьина тIаьхьа возуш ву. Со кхоьру сан Кхиош-кхобучунна Iеса хила сийлахь-доккхачу /къемат/ дийнан Iазапах”. |
|
16. |
Ала: “Далла лиънехьара‚ аса шуна тIехь доьшур ма дацара и‚ Цо (Дала) шуна Iамор а ма дацара и‚ аса шуна юккъехь цул хьалха а цхьа оьмар ма ехьна. Аша ойла ца йо? |
|
17. |
Мила ву-те зуламе ша Далла тIе харцдерг кхуллучул‚ я Цуьнан аяташ харцдечул? Баккъалла а, къинош деш берш баккхийбуьйр ма бац. |
|
18. |
Цара Iибадат до, Дела а вуьтий, шайна зен а‚ шайна пайда а цабечунна? Цара олу: “ХIорш бу тхан гIодаккхархой Далла гергахь”. Ахьа ала: “Аша дуьйцу Деле Цунна Шена стигланашкахь а‚ лаьттахь а ца хуург?” Вонах цIена ву Иза‚ генаваьлла цара Шеца накъост лацарх. |
|
19. |
Ма ца хилла нах цхьа уммат бен, – тIаьхьа бекъабелира уьш. Хьан Кхиош-кхобучуьнгара дош хьалха ца даьллехьара, царна юккъехь кхиэл йина хир яра Цо церан шеца хилпало хиллачохь. |
|
20. |
Цара олу: “Шен Кхиош-кхобучуьнгара делил доьссинехьра цуьнга”. Ахьа ала: “Къайлах дерг Делан ду‚ шу хьоьжуш Iе‚ баккъалла а, со а шуьца цхьаьна хьоьжучарех ву”. |
|
21. |
Оха нахе къинхетамах чам баккхийтича, уьш зено схьалаьцначул тIаьхьа,- цара мекарло йо Тхан аяташкахь. Ахьа ала: “Дела мелхо а сиха ву мекарло ярца”. Баккъалла а, Тхан элчанаша дIаязъеш ю аша еш йолу мекарло. |
|
22. |
И ву шу дIа-схьа лелош аренгахь а‚ хIорда тIехь а‚ шу кеманна чохь хуьлуш. И дIадоьду цаьрца хазачу мохаца‚ уьш баккхийбуьй цунах. ЧIогIа мох богIу цунна тIе‚ царна йогIу массо меттигера тулгIе‚ царна моттало цо шаьш юкъадохуьйту. Деле кхойкху цара, Цуьнан дин цIандеш берш а хуьлий: “Ахьа тхо хIокхунах хьалхадахахь‚ тхо баркалла олучарех хир ма ду”‚- бохуш. |
|
23. |
Цо уьш хьалхабаьхначул тIаьхьа, цара лаьттахь боьханиг леладо цхьа а бакъо йоцуш. ХIай нах! Шун боьханиг шуна шайна ду шуна. Дуьненан дахаран /кIеззиг/ хIума ду иза. ТIаккха шун дIадерзар Тхоьга ду – Оха дуьйцур ду шуьга аша деш хилларг. |
|
24. |
Дуьненан дахаран масал Оха стиглара даийтинчу хих тера ду: цунах ийра лаьттан орамат, наха а‚ бежанаша а юучех. Лаьтто цуьнан заза эцча (и орамат хаза кхиича)‚ хаздича‚ цуьнан дайшна шаьш цунна тIехь ницкъ кхочуш ду (пайда эца)‚ аьлла хааделча, буьйсанна я дийнахь Тхан болх кхочу цунна тIе – Оха хилийти цунах /хьаькхна охьадиллина/ ялта (яраш) – селхана ца хилларг санна – иштта къастадо Оха аяташ ойла еш долчу къомана. |
|
25. |
Дала кхойкху машаран цIа чу‚ нисво Шена луург нийсачу новкъа. |
|
26. |
Дика хиллачарна диканиг ду – /ялсамани/‚ кхин совдерг хир ду /Къематдийнахь/‚ церан яххьийх чан летар яц‚ сийсазалла а /летар яц/. Уьш – ялсаманийн дай бу‚ цу чохь шаьш гуттар а лаьтташ. |
|
27. |
Вон дерг диначарна бекхам и санна вониг ду‚ сийсазалла летар ю царех. Ма вац царна Делера и духатуху верг. Шайн яххьаш боданечу буьйсанан кийсигашца хьулйиначарех тера бу уьш. Уьш цIеран дай бу‚ цу чохь гуттар а лаьтташ. |
|
28. |
Оцу /къемат/ дийнахь Оха уьш берриге а гулбийр бу‚ /Делаца/ накъост лаьцна хиллачаьрга эр ду: “ДIалаца шайн меттиг аша а‚ шун накъосташа а”. Церан юкъ хадийра Оха. Церан накъосташа элира: “Шу ца хилла тхуна Iибадат деш‚ |
|
29. |
Дала кхачойира теш хила тхуна а‚ шуна а юккъехь: баккъалла а, тхо хилла аша тхуна Iибадат дарах гIапал”. |
|
30. |
Цигахь бала кхечира массо а синан ша хьалха дахийтинчуьнца. Уьш дIаберзира Деле‚ шайн хьакъ верас хилла волчу‚ царех дIатилира шаьш /харц/ кхуллуш хилларг. |
|
31. |
Ахьа алал: “Мила ву шуна рицкъа луш верг стиглара а‚ лаьттара а? Я мила ву доладеш хазарх а‚ бIаьрсих а‚ мила ву дийна верг веллачух схьавоккхуш‚ велларг дийначух схьавоккхуш‚ мила ву дIахьош гIуллакхаш?” Цара эр ду хьуна: “Дела ву-кх”. ТIаккха ахьа ала: “Шу ца кхоьру /Цунах/?” |
|
32. |
И ву Дела – шун хьакъ-бакъ волу Эла. ХIун ду, ткъа, бакъдолчул тIаьхьа тилар бен? ТIаккха а ма дIадерзина шу! |
|
33. |
Иштта бакъ хилира хьан Кхиош-кхобучун дош песакъ нахана тIехь: уьш тешар бац. |
|
34. |
Ахьа ала: “Шун накъостех вуй ша кхоллар долош верг‚ тIаккха и карладоккхуш верг?” Ала: “Дала доладо кхоллар‚ тIаккха и карладоккху. Ма Iехош ду-кх шу!” |
|
35. |
Алал: “Шун накъостех вуй ша бакъдолчунна тIе нисбеш верг?” Ала: “Дала нисбо бакъдолчунна тIе”. Ткъа ша бакъдолчунна тIе нисбеш верг хьакъ вац шена тIаьхьахIотта‚ я ша нис ца беш верг ву ша нисвахь бен? Ткъа шуна хIун хилла? Аша муха хьукма до?! |
|
36. |
Царех дукхахберш моттарна а бен тIаьхьахIуттуш ма бац. Баккъалла а, моттаро бакъдолчух хIумма а кIелхьара ца доккху (баккъалла а, мотталуш дерг бакъдолчун дуьхьал хIумма пайдане ма дац). Баккъалла а, Дела хууш ву цара деш дерг. |
|
37. |
ХIара КъурIан ца хилла кхолладала Дела воцучуьнгара‚ делахь а нийса догIуш ду и шел хьалха хиллачуьнца‚ шен чохь шеко йоццуш Iаламийн Дегара жайнан билгалдаккхар а ду и. |
|
38. |
Я цара олу: “Цо /ша/ кхоьллина и /КъурIан/”? Аша даийтал цунах тера цхьа сурат‚ кхайкха Дела воцург шайна ницкъ кхочург‚ шаьш бакълуьйш хиллехь. |
|
39. |
Делахь а харцдина цара шен /КъурIанан/ Iилманца шаьш тIе ца кхиънарг‚ шен таъвил а, хIинцале шайга ца кхаьчнарг. Иштта харцдира царел хьалха хиллачара а. Хьажал‚ муха хилла зуламхойн тIаьхье! |
|
40. |
Царех цунах тешаш верг а ву‚ царех цунах цатешарш а бу. Хьан Кхиош-кхобург дика хууш ву хьуна боьха леларш. |
|
41. |
Хьо цара харцвахь‚ ахьа ала: “Суна сайн Iамал ю‚ шуна шайн Iамал ю. Шу цIена ду аса дечух‚ со цIена ву аша дечух”. |
|
42. |
Царех хьоьга ладугIуш берш а бу. Ахьа хозуьйтур дара къорачунна, цуьнан тIе а кхетам боцуш уьш хилча? |
|
43. |
Царех хьоьга хьоьжуш верг а ву. Ахьа нисвийр вара бIаьрса доцург, цуьнан тIе а гур долуш уьш ца хилча? |
|
44. |
Баккъалла а, Дала зулам ца до нахана цхьана а хIуманца‚ делахь а наха шаьш до шайна зулам. |
|
45. |
Цхьана /къемат/ дийнахь Цо уьш гулбийр бу‚ уьш дийнан цхьана сохьтехь а бен ца лаьттинарш санна‚ вовшашна бевзар бу уьш – тIаккха ийшира Делаца цхьаьнакхетар харцдинарш‚ ца хилира уьш нисбелла. |
|
46. |
Я Оха гайттане а гойтур ду хьуна Тхаьш царна ваIда йина хиллачех цхьадерг /Iазап/‚ я Оха валлане а волуьйтур ву хьо /царна Iазап дале/. Тхоьга ду церан дIадерзар – тIаккха Дела теш ма ву цара деш долчунна. |
|
47. |
ХIора умматан элча ву. Шайн элча веъча кхиэл йийр ю царна юккъехь нийсонца‚ царна зулам дийр дац. |
|
48. |
Цара олу: “Маца кхочушхир ю и ваIда, шу бакълуьйш хиллехь?” |
|
49. |
Ахьа ала: “Аса дола ца до сайна зенна а‚ пайденна а Далла ма луъу бен. ХIора умматана тоьхна хан .ю‚ и шайн хан тIееъча – сахьт тIаьхьабуьсур а бац уьш‚ /сахьт/ хьалхабовлур а бац”. |
|
50. |
Ала: “Дийцал аша суна: Цуьнан Iазап шайга буьйсанна я дийнахь деъча‚ оцунах хIун сихдан луур дара къинош деш болчарна? |
|
51. |
ТIаккха иза хIоьттича тешар дара шу цунах? ХIинца а? Шу ма дарий и сихдала лууш /хьалха/.” |
|
52. |
ТIаккха эр ду зулам диначаьрга: “Iовша шайна гуттаренан Iазап. Бекхам хир буй шуна, ткъа, аша карош хиллачуьнца а бен?” |
|
53. |
Хьоьга доьху цара (цунах лаьцна) дийцар: “Баккъалла а, дуй и?” Ахьа ала: “ХIаъ‚ сан Кхиош-кхобучуьнца (дуй буу аса), баккъалла а, ду-кх! Аша дохор дац иза”. |
|
54. |
ХIора зулам динчу синан лаьттахь мел дерг хилча а – и дIалур дара цара‚ хьулдийр дара дохкодовлар шайна Iазап гича. Царна юккъехь нийсонца кхиэл йина. Царна зулам дийр дац. |
|
55. |
Баккъалла а, Делан дац, ткъа, стигланашкахь а‚ лаьттахь а дерг? Баккъалла а, Делан ваIда бакъ яц, ткъа? Делахь а царех дукхачарна ца хаьа-кх. |
|
56. |
Цо дендолуьйту‚ Цо долуьйту‚ Цунна тIе шу дIадерзор долуш ду. |
|
57. |
ХIай нах! Шуьга беъна шун Кхиош-кхобучуьнгара хьехам а‚ дегнашкахь долчунна дарба а – муъма нахана нийса некъ а‚ къинхетам а. |
|
58. |
Ала: “Делан коьмаьршаллица‚ Цуьнан къинхетамца – Цуьнца баккхийбоьдийла уьш – иза мелхо а дика ду царна шаьш гулдечул”. |
|
59. |
Ахьа ала: “Хьовсал шу‚ хIун доссийна Дала шуна (Шен) рицкъех! Аша цунах хьарам дерг а‚ хьанал дерг а дира”. Ала: “Дала пурба делира шуна‚ я шу Далла тIехь харцдерг кхуллуш ду?” |
|
60. |
ХIун ду-техьа Далла тIехь харцдерг кхуллучарна моьттург Къемат- дийнахь? Баккъалла а, Дела къинхетам болуш ву нахана тIехь‚ делахь а царех дуккхачара баркалла ца олу. |
|
61. |
Хьо (пайхамар) хир вац цхьана а гIуллакхехь а‚ ахьа доьшур дац цунах цхьа а дешар а‚ аша йир яц цхьа а Iамал а Тхо шайна тIехь тешаш долуш бен‚ шу цу чохь а дуьсуш. Хьан Кхиош-кхобучух дIадовр дац мискъал заррат лаьттахь а‚ стиглахь а‚ цул жиманиг‚ доккханиг – билгалчу жайнахь долуш бен. |
|
62. |
Баккъалла а, Делан доттагIий – царна кхерам а хир бац‚ уьш пошме а хир бац. |
|
63. |
Уьш бу иман диллинарш‚ /Делах/ кхоьруш хилларш (Цо бохург деш, ма де бохург ца деш) – |
|
64. |
Царна кхаъ бу дуьненан дахарехь а‚ эхартахь а‚ Делан дешнашна хийцадалар дац. Иза – сийлахь-боккха толам бу. |
|
65. |
Церан дашо сингаттаме ма войла хьо, – баккъалла а, Далла ду дерриге а сий. И хезаш верг а ву‚ хууш верг а ву. |
|
66. |
Баккъалла а, Делан бац, ткъа, стигланашкахь а‚ лаьттахь а берш? Стенна тIаьхьахIуттуш бу Дела воцург /кхин/ накъосташка кхойкхуш берш? Уьш тIаьхьахIуттуш бац деккъа моттаргIина бен‚ уьш бац харцлуьйш а бен. |
|
67. |
И ву шуна буьйса хилийтина, цу чохь шу тийна хилийта‚ де а /хилийтина/, цу чохь /шуна хIуманаш/ гайта. Баккъалла а, цу чохь делилаш ду хезаш долчу къомана. |
|
68. |
Цара элира: “Дала доьзалхо лаьцна”. Вочух цIена ву Иза! И хьал долуш верг ву. Цуьнан ду стигланашкахь а‚ лаьттахь мел дерг. Цуьнца делил дуй шуна гергахь? Далла тIехь шайна ца хуург дуьйцу аша? |
|
69. |
Аша ала: “Баккъалла а, Далла тIехь харцдерг кхуллуш берш баккхийбуьйр бац”. |
|
70. |
Дуьненан бахам бу‚ тIаккха церан дIадерзар Тхуна тIе ду‚ тIаккха Оха Iовшуьйтур ду цаьрга чIогIа Iазап, уьш цатешаш хиларна. |
|
71. |
Деша царна Нухьан хабар‚ цо шен къоме ма элира: “ХIай сан къам! Нагахь санна шуна хала хиллехь сан /шуьца/ Iойла а‚ сан Делан аяташ хьехадар а – со Далла тIетевжина. Барт бе шайн гIуллакхана тIехь а‚ шайн накъосташкахь а‚ тIаьхьа шун гIуллакхо шуьга гIайгIа ма йойтийла‚ тIаккха суна тIе дуьйла /кхиэл яйта/‚ хье ма велаш со /суна тIе ца догIуш/. |
|
72. |
Шу дIадерзахь (соьх) – аса шуьга цхьа а мах ца бийхира‚ сан мах Далла тIехь бен бац‚ суна омра дина со бусулбанех хила”‚- аьлла. |
|
73. |
Цара и харцвира‚ тIаккха Оха иза а‚ цуьнца берш а кIелхьарабехира кеманна чохь‚ Оха хилийтира уьш тIаьхье‚ Тхан аяташ харцдинарш хина буха бахийтира Оха. Хьажал‚ муха хилла шайна кхерам тесначеран тIаьхье! |
|
74. |
ТIаккха цул тIаьхьа Оха бахийтира элчанаш шайн къаьмнашка‚ уьш баьхкира царна тIе билгалонашца – уьш ца хилира тешар болуш шаьш хьалха харцдинчух. Иштта мухIар тоьхна Оха дозанах беллачийн дегнашна. |
|
75. |
ТIаккха царел тIаьхьа Муса а‚ ХIарун а вахийтира Оха ФирIавнна а‚ цуьнан элашна а тIе Тхан аяташца – цара куралла йира‚ уьш хилира къинош ден къам. |
|
76. |
Тхан гергара бакъдерг шайга деъча‚ цара элира: “Баккъалла а, хIара билггала бозбуанчалла ма ду”. |
|
77. |
Мусас элира: “Бакъдолчунна, и шайга деъча, /иштта/ олу аша? Бозбуанчалла ду хIара? Бозбуанчаш баккхийбуьйр ма бац”. |
|
78. |
Цара элира: “Хьо веъна тхуна тхо тхан дай шена тIехь тхайна карийначух дIадерзо? Шуна шиннена хилийтархьама сийлахьалла лаьттахь‚ тхо шух шиннех а тешаш ма дац”. |
|
79. |
ФирIавнас элира: “Суна тIе валаве хIора говза мел волу бозбуанча”. |
|
80. |
Бозбуанчаш баьхкича, Мусас цаьрга элира: “Кхосса шаьш кхуссуш ерг”. |
|
81. |
Цара кхоьссича‚ Мусас элира: “Аша шайца деъна дерг бозбуанчалла ду. Баккъалла а, Дала дойур ду иза. Баккъалла а, Дала ца тойо боьхачу нехан Iамал. |
|
82. |
Бакъдерг бакъхуьлуьйту Дала шен дешнашца‚ къинош дечарна ца дезахь а”. |
|
83. |
Мусах цатийшира цуьнан къомах цхьа зуьрет бен, ФирIавнах а‚ цуьнан элийх а кхерарна‚ цара шаьш питане лацарна. Баккъалла а, ФирIавна лакхаваьлла лаьттахь /зуламаш деш/‚ баккъалла а, и кхоам цабечарех ву (Делан ниIматах). |
|
84. |
Мусас элира: “ХIай сан къам‚ шу хиллехь Делах тешна – Цунна тIетовжа‚ шу хиллехь муьтIахь дерш (бусулба нах)”. |
|
85. |
ТIаккха цара элира: “Далла тIетевжина тхо. Веза волу Тхо Кхиош-кхобушверг‚ тхо ма хилийталахь зуламе къомана питана. |
|
86. |
КIелхьарадахалахь тхо хьан къинхетамца керста къомах”. |
|
87. |
Мусага а‚ цуьнан веше (ХIаруне) а Оха хаийтира вехьица ашшиммо а шайн шинне къомана Мисрахь цIенош лаца‚ аьлла‚ шайн цIенойх къибла хилийта‚ ламаз хIоттаде‚ кхаъ баккха муъма нахана‚ аьлла. |
|
88. |
Мусас элира: “Веза волу тхо Кхиош-кхобушверг‚ ФирIавнна а‚ цуьнан элашна а дуьненан дахарехь хазалла а‚ бахам а белла Ахьа, тхан Кхиош-кхобушверг, уьш тилабалийтархьама Хьан новкъах. Веза волу тхо Кхиош-кхобушверг‚ байа церан бахам а‚ къиза де церан дегнаш а‚ уьш тешар болуш бац шайна лазош долу Iазап гайтталц”. |
|
89. |
Цо (Дала) элира: “Шу шиннан доIина жоп делла‚ нийса хила шу шиъ‚ тIаьхьа ма хIитталуш цахууш болчийн новкъа”. |
|
90. |
Оха хIорд бийкъира Исраилан кIенташна. Царна тIаьхьа бевлира ФирIавн а‚ цуьнан бIо а хьогIаций а‚ мостагIаллиций а. /ХIордан/ бухавахар шех кхиъча‚ цо /ФирIавнас ша хьорда буха гIуш/ элира: “Со тийши кхин Дела цахиларх, Шех Исраилан кIентий тешнарг бен‚ со муьтIахь болчарех (бусулба нахах) ву-кх”. |
|
91. |
ХIинций? Хьалха-м Iесалла ма йина ахьа‚ хьо ма хили боьхачарех! |
|
92. |
Тахана Оха кIелхьаравоккхур ву хьо хьан дегIаца хьоьл тIаьхьа богIучарна делил хилийтархьама. Баккъалла а, нахах дукхахберш Тхан аятех гIовпал ма бу. |
|
93. |
Оха охьаховшийра Исраилан кIентий бакъонан меттиге‚ цIеначух рицкъа а делира царна‚ шайга Iилма (бусулба дин) даллац хилпало ца йира цара. Баккъалла а, хьан Кхиош-кхобучо кхиэл йийр ю царна юккъехь Къематдийнахь, уьш шеца хилпало еш хиллачохь. |
|
94. |
Хьо шекончохь хиллехь Оха хьайга доссийначух‚ ахьа хаттал хьоьл хьалха жайна доьшуш болчаьрга. Хьоьга деъна хьан Кхиош-кхобучуьнгара бакъдерг‚ хьо хиланне а ма хилалахь шеко ечарех. |
|
95. |
Хьо хиланне а ма хилалахь Делан аяташ харцдеш болчарех – тIаккха хьо хир ву эшначарех. |
|
96. |
Баккъалла а, шайна тIехь хьан Кхиош-кхобучун дош бакъ хилларш тешар бац. |
|
97. |
Шайга массо а делил деъча а‚ шайна лазош долу Iазап галлац. |
|
98. |
Юрт иман диллина ца хилча, цуьнан имано шена пайда ца бира Юнусан къомана бен: цара иман диллича Оха айдира царех дуьненан дахарехь сийсазаллин Iазап‚ бахам белира царна цхьана ханна. |
|
99. |
Хьан Кхиош-кхобучунна лиънехьара иман диллина хир дара массо а лаьттахь мел волчо. Ткъа хьуна ницкъ иман дилийта могур дара нахе /царна ца луушехь/? |
|
100. |
Ца хилла сина иман диллар Делан пурбанца а бен‚ ойла ца еш болчарна рижс /Iазап/ хуьлуьйту Цо. |
|
101. |
Ахьа ала: “Хьовсал! ХIун ду стигланашкахь а‚ лаьттахь а? Хьалхадоккхур ма дац /Iазапах/ аяташа а‚ кхерамаш туьйсучара а тешаш доцу къам”. |
|
102. |
Уьш хьовсар буй шайл хьалха баханчеран деношка санна а бен? Ахьа ала: “Хьовса‚ со а шуьца цхьаьна хьовсучарех ву”. |
|
103. |
ТIаккха Оха кIелхьарабохур бу Тхан элчанаш а‚ иман диллинарш а. Иштта хьакъ хилла Тхуна – Оха кIелхьарабохур бу муъма нах. |
|
104. |
Ахьа ала: “ХIай нах! Шу хиллехь шекончохь сан динах‚ аса Iибадат дийр дац шуна Дела воцчу аша Iибадат дечарна‚ делахь а аса Iибадат дийр ду Далла‚ шу а долуьйтуш волчу. Суна омра дина со муъма нахах хила‚ аьлла. |
|
105. |
Хьан юьхь хIоттае динна тIе догцIена‚ хьо хиланне а ма хилалахь мушрикунех‚ аьлла. |
|
106. |
Ахьа ма кхайкхалахь Дела воцчу хьайна пайда а‚ зен а ца дечуьнга‚ ахьа и дахь – тIаккха, баккъалла, хьо хир ма ву зуламхойх”‚- аьлла. |
|
107. |
Дала зенаца хьо схьалацахь – и айдийр дерг вац хьуна И ша воцург. Хьуна диканиг Цунна лаахь – Цуьнан къинхетамна духатухург вац хьуна. И кхиадо Цо Шен лех Шена луучунна. И гечдеш верг а ву а‚ къинхетам беш верг а ву. |
|
108. |
Ахьа ала: “ХIай нах! Шуьга деъна бакъдерг шун Кхиош-кхобучуьнгара: нисвелларг – шена нисвелла ву‚ тилавелларг – шена тилавеллар ву. Со шуна тIехь векал а вац”. |
|
109. |
Хьайга вехьица хаийтинчунна тIаьхьахIотта хьо‚ собар де Дала хьукма даллац. И – хьукма /нийса/ дечарех диканиг ву. |
